Czy można wyprzedzać z prawej strony? To zależy od drogi
Wyprzedzanie z prawej strony to manewr, który wśród kierowców budzi wiele wątpliwości, jedni twierdzą, że jest zakazany i niebezpieczny, drudzy odpowiadają, że wręcz przeciwnie. Przepisy rozróżniają kilka sytuacji związanych z wyprzedzaniem z prawej strony i zależnie od nich dopuszczają lub zakazują takiego manewru.
Co mówi prawo na temat wyprzedzania z prawej strony? Co z bezpieczeństwem w trakcie takiego manewru, na przykład na autostradzie? W tej drugiej kwestii faktycznie kierowca pojazdu, który znalazł się na lewym pasie i jest wyprzedzany z prawej strony może poczuć się zaskoczony, z drugiej strony w Polsce obowiązuje ruch prawostronny, więc jeśli to możliwe (np. na drodze dwupasmowej) powinniśmy trzymać się prawego pasa. Są jednak sytuacje w mieście, w których wyprzedzanie z prawej strony jest wręcz obowiązkowe, a wykonanie takiego manewru jest nie tylko niemożliwe, ale i niedozwolone.
Co to jest wyprzedzanie?
Jak mówi ustawa Prawo o ruchu drogowym wyprzedzanie to: przejeżdżanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszającego się w tym samym kierunku. W dalszej części tej samej ustawy czytamy natomiast, że "Kierujący pojazdem jest obowiązany przed wyprzedzaniem upewnić się w szczególności, czy":
- ma odpowiednią widoczność i dostateczne miejsce do wyprzedzania bez utrudnienia komukolwiek ruchu;
- kierujący, jadący za nim, nie rozpoczął wyprzedzania;
- kierujący, jadący przed nim na tym samym pasie ruchu, nie zasygnalizował zamiaru wyprzedzania innego pojazdu, zmiany kierunku jazdy lub zmiany pasa ruchu.
Zasadniczo, kierowcy podczas wyprzedzania powinni przejeżdżać z lewej strony wyprzedzanego pojazdu. Wyjątkami od tej zasady są ust. 4, 5, 10 i 12 ustawy Prawo o ruchu drogowym. To właśnie sytuacje, w których wyprzedzanie z prawej strony jest dozwolone.
Wyprzedzanie pojazdu szynowego
Wyprzedzanie pojazdu szynowego, zwykle chodzi o tramwaj, może się odbywać tylko z prawej strony, chyba, że położenie torów uniemożliwia takie wyprzedzanie lub wyprzedzanie odbywa się na drodze jednokierunkowej. Oznacza to, że jeżdżąc po mieście zwykle mamy do czynienia z sytuacją, w której tramwaj jedzie bliżej osi jezdni, a my możemy go wyprzedzić jadąc prawym pasem.
Wyprzedzanie na autostradzie
Kiedy inny kierowca sygnalizuje zamiar skrętu w lewo możemy go wyprzedzić tylko z prawej strony - to logiczne, trudno byłoby to zrobić z lewej, taki manewr mógłby prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. Wyprzedzanie z prawej jest też możliwe na drogach z wyznaczonymi pasami ruchu na jezdniach jednokierunkowych (np. autostradach) i dwukierunkowych jeżeli co najmniej dwa pasy ruchu są przeznaczone do jazdy w tym samym kierunku. W przypadku terenu niezabudowanego jest to możliwe tam, gdzie do jazdy w jednym kierunku wyznaczono co najmniej trzy pasy ruchu.
Kiedy NIE można wyprzedzać z prawej strony?
- Zakręty oznaczonym znakiem ostrzegawczym: Bez względu na rodzaj skrzyżowania, wyprzedzanie na zakręcie oznaczonym znakiem ostrzegawczym jest niedopuszczalne.
- Skrzyżowania: Z wyjątkiem skrzyżowań z sygnalizacją świetlną lub kierowanych przez osobę uprawnioną, wyprzedzanie z prawej strony na skrzyżowaniu jest zabronione.
- Wzniesienia: Tuż przed wierzchołkiem wzniesienia, gdzie widoczność jest ograniczona, wyprzedzanie z prawej strony stwarza zagrożenie i jest niedozwolone.
- Miejsca z zakazem oznakowania pionowego: Zwracaj uwagę na znaki zakazu wyprzedzania - ich obecność oznacza bezwzględny zakaz wyprzedzania z prawej strony.
- Drogi bez wyznaczonych pasów ruchu: Na takich drogach wyprzedzanie z prawej strony jest zawsze zabronione.
Mandat za wyprzedzanie z prawej strony wynosi aż 1000 zł (przed zmianą przepisów 200 zł), do konta kierowcy przypisywane są trzy punkty.