Czy można wyprzedzać kolumnę wojskową? Decyduje jeden szczegół
Największe ćwiczenia NATO od 1998 roku oznaczają, że na polskich drogach w najbliższych tygodniach możemy spodziewać się wzmożonego ruchu wojska. Z pewnością natkniemy się na kolumny wojskowe – pytanie jak się zachować na ich widok i czy można je wyprzedzać?
Polska część ćwiczeń NATO nazywa się Dragon-24 - są one elementem tzw. Steadfast Defender-24, czyli manewrów, w których poza krajami członkowskimi bierze udział także Szwecja. Oficjalnie rozpoczęły się 24 stycznia i potrwają do końca maja. Polska część ćwiczeń zacznie się 12 lutego. Z tego powodu wojska będą przemieszczać się po całym kraju i będzie je można spotkać na autostradach, drogach ekspresowych i krajowych. Przejazdy kolumn mają być tak zorganizowane, by w jak najmniejszym stopniu wpływały na przepustowość i płynność ruchu. Wojsko Polskie zaznacza, że świadkowie nie powinni publikować zdjęć ani informacji o przemieszczających się pojazdach, dat, godzin czy lokalizacji. W polskiej części ćwiczeń weźmie udział w sumie aż 15 tysięcy naszych żołnierzy.
Co to jest kolumna wojskowa? Po czym poznać kolumnę wojskową?
Nie każdą grupę wojskowych pojazdów na drodze możemy od razu nazwać kolumną. Aby prawnie można było mówić o kolumnie wojskowej, musi ona spełniać kilka warunków. Zgodnie z przepisami w kolumnie pojazdów wojskowych pierwszy i ostatni z nich muszą być wyposażone w tablice w kolorze pomarańczowym. Dodatkowym oznaczeniem są niebieskie chorągiewki po stronie kierowcy - wyjątek to ostatni samochód, na którym powinna być zamontowana zielona chorągiewka. Ponadto samochody takie mogą się poruszać z użyciem świateł ostrzegawczych. W jednej kolumnie może poruszać się maksymalnie dwadzieścia pojazdów, a odległość między kolumnami musi wynosić co najmniej pół kilometra.
Ogólnie rzecz biorąc kolumny wojskowe nie są uprzywilejowane i muszą poruszać się zgodnie z zasadami ruchu drogowego. Wyjątki od tej reguły stanowią sytuacje, gdy pojazdy kolumny wojskowej włączają się do ruchu, a za kierowanie nim odpowiada żandarmeria wojskowa. Kolumnę wojskową może także pilotować policja, ale wtedy, na początku i na końcu tej kolumny, musi poruszać się pojazd z niebieską i czerwoną sygnalizacją ostrzegawczą.
Czy można wyprzedzać kolumnę wojskową na drodze?
Odpowiedzi na to pytanie różnią się w zależności od tego, czy mamy do czynienia z kolumną wojskową uprzywilejowaną czy nie oraz czy zbiór pojazdów stanowi faktycznie kolumnę z prawnego punktu widzenia. Jeśli więc po drodze poruszają się po prostu pojazdy wojskowe nie tworzące kolumny, to ich wyprzedzanie jest możliwe, oczywiście pod warunkiem, że robimy to w dozwolonym miejscu i nie przekraczamy dopuszczalnej prędkości. W przypadki takiej "kolumny" możliwe jest też wjeżdżanie między jej pojazdy.
Z kolei jeśli grupa pojazdów spełnia prawne założenia i tworzy kolumnę jej wyprzedzanie też jest dozwolone, ale wyłącznie w całości, nie można wjeżdżać między pojazdy tworzące kolumnę. To oczywiście może stanowić pewien problem, szczególnie poza autostradami, bo kierowca musi mieć do dyspozycji odpowiednio długi i wolny odcinek. Jest jeszcze trzecia sytuacja, w której kolumna wojskowa jest eskortowana przez policję i w tym wypadku staje się kolumną uprzywilejowaną. W tym wypadku wyprzedzanie także jest dozwolone, ale wyłącznie poza terenem zabudowanym i w miejscach, gdzie jest to możliwe. W terenie zabudowanym natomiast trzeba stosować się do art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym, który mówi:
Uczestnik ruchu drogowego, jadący drogą publiczną, jest obowiązany ustąpić pierwszeństwa przejazdu pojazdowi uprzywilejowanemu, który nadaje sygnały dźwiękowe i świetlne.
Oznacza to, że nie wolno wyprzedzać kolumny wojskowej uprzywilejowanej.
