Kod 78 w prawie jazdy. Co oznacza i dlaczego ma coraz większy sens?
Na niektórych dokumentach prawa jazdy możemy znaleźć tajemnicze kody, które określają rodzaj uprawnień lub ograniczeń, jakie ma posiadacz dokumentu. Jednym z nich jest kod 78, który wyklucza możliwość jazdy samochodami z popularnym rozwiązaniem technicznym.
Na każdym dokumencie prawa jazdy znajdziemy rubrykę 12, w której mogą pojawić się specjalne kody określające pewne ograniczenia co do prowadzenia pojazdów. Kiedyś takie kody oznaczały że kierowcę obowiązują pewne restrykcje i zasady, co często dyskwalifikowało, lub utrudniało znalezienie pracy zwłaszcza w roli kierowcy zawodowego.
Kody umieszczone w rubryce 12 oznaczają ograniczenia kierowców i zasady które muszą spełnić aby móc prowadzić samochód. Najczęściej spotykanym kodem jest ten dotyczący wady wzroku i konieczności jazdy w okularach lub soczewkach korygujących lub chroniących wzrok. W takim przypadku kod zaczyna się od "01" a po kropce określa jakie warunki musi spełnić kierowca:
- 01.01 - okulary,
- 01.02 - soczewka(i) kontaktowa(e),
- 01.03 - okulary ochronne,
- 01.04 - szkła przyciemnione,
- 01.05 - przepaska na oko,
- 01.06 - okulary lub soczewki kontaktowe
Kolejne kody odnoszą się do ograniczeń zdrowotnych (np. 02 - ograniczenia słuchowe, lub 03 - wymagane protezy lub szyny ortopedyczne kończyn), lub koniecznych modyfikacji lub wymagań technicznych samochodu, którym może poruszać się posiadacz prawa jazdy. Samych kodów (bez rozwinięć i podpunktów) jest aż 107 i wyczerpują one niemal wszystkie możliwe ograniczenia fizyczne kierowców.
Kod 78 w rubryce 12 prawa jazdy nie dotyczy jednak ograniczeń fizycznych kierowcy, nie wymaga użycia okularów, ani protezy ortopedycznej. To kod określający kierowców, którzy zdobyli uprawnienia tylko na samochody z automatyczną skrzynią biegów. Pełna definicja kodu 78 to:
W Polsce istnieje bowiem możliwość zdawania egzaminu na prawo jazdy samochodem wyłącznie z automatyczną skrzynią biegów. Jest to furtka głównie dla tych osób, które mają trudności z opanowaniem prawidłowej zmiany biegów w manualnej skrzyni biegów i decydują się na taki skrót, wiedząc że będą poruszać się samochodem jedynie z automatyczną skrzynią biegów.
To rozwiązanie wyjątkowo popularne w stanach zjednoczonych gdzie prawo jazdy zdaje się głównie samochodami z automatyczną skrzynią biegów, a ręczna skrzynia to opcja, która jest raczej rzadko wybierana.
W Polsce przez wiele lat była odwrotna sytuacja - egzamin zwykle zdawało się samochodem z ręczną skrzynią biegów, a skrzynie automatyczne były spotykane głównie w autach luksusowych. W mniejszych pojazdach była to rzadkość, jednak sytuacja ta zmienia się diametralnie z każdym rokiem, bowiem większość producentów współczesnych samochodów daje możliwość wyboru szybkich i zaawansowanych automatów za niewielką dopłatą.
Na dodatek na rynku jest wiele samochodów, które nie dają możliwości wyboru skrzyni manualnej (na przykład coraz popularniejsze samochody elektryczne). Skrzynia manualna staje się coraz mniej popularna, choć w przypadku ośrodków egzaminacyjnych to rozwiązanie wciąż przoduje.
Jeszcze kilkanaście lat temu nieumiejętność posługiwania się manualną skrzynią biegów w samochodzie mogła nawet dyskwalifikować w przypadku poszukiwania pracy. Obecność kodu 78 w prawie jazdy przez wielu pracodawców była niemal jednoznaczna z nieposiadaniem uprawnień do jazdy samochodem. Teraz, gdy coraz więcej samochodów ma automatyczną skrzynię biegów, kod 78 nie jest już tak dużym problemem.
Kod 78 to ograniczenie dla kierowcy, ale też informacja dla policjanta kontrolującego kierowcę, że powinien zwrócić uwagę na obowiązek stosowania się do ograniczeń wytyczonych w prawie jazdy. Jeśli policjant zauważy, że kierowca mający kod 78 w prawie jazdy prowadzi samochód z manualną skrzynią biegów, potraktuje go jak osobę, która prowadzi samochód nie posiadając uprawnień. Za taki "wyczyn" kierowca zainkasuje mandat w wysokości 1500 zł i straci możliwość dalszej jazdy.
Jeśli wśród pasażerów nie będzie osoby, która może poprowadzić samochód i ruszyć w dalszą drogę, policjant może wezwać lawetę w celu odholowania auta, jeżeli stoi ono w miejscu niedozwolonym, utrudniającym ruch pojazdów lub zagrażającym bezpieczeństwu.
***