Przejazd dla rowerzystów nie daje ci pierwszeństwa. Sprawdź, kiedy naprawdę je masz

Definicję przejazdu dla rowerzystów (a mówiąc precyzyjnie przejazdu dla rowerów) znajdziemy w ustawie Prawo o ruchu drogowym. Brzmi ona: “powierzchnia jezdni lub torowiska przeznaczona do przekraczania tych części drogi przez osoby kierujące rowerami, hulajnogami elektrycznymi i urządzeniami transportu osobistego oraz osoby poruszające się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi”. Jak widać, z przejazdów dla rowerów mogą korzystać także inni uczestnicy ruchu, na przykład poruszający się na hulajnogach.

Miejsca przecięcia drogi z trasą rowerową oznaczone są specjalnym znakiem pionowym D-6a, przedstawiającym biały rower na niebieskim tle. Ten znak informacyjny ostrzega kierowców o zbliżaniu się do przejazdu dla rowerzystów i nakazuje zachowanie szczególnej ostrożności. Zwykle uzupełniony jest poziomym oznakowaniem w postaci linii P-11, która wyznacza granice przejazdu.

Istnieje również znak D-6b, ostrzegający jednocześnie o przejeździe dla rowerzystów i przejściu dla pieszych. W takich miejscach wszyscy uczestnicy ruchu powinni zachować wzmożoną czujność, a kierowanie się zasadą ograniczonego zaufania nabiera dodatkowego znaczenia.

Podstawowy przepis regulujący pierwszeństwo na przejazdach rowerowych znajduje się w artykule 27 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Wskazuje on, że kierujący pojazdem zbliżający się do przejazdu dla rowerów ma obowiązek zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzystom znajdującym się na przejeździe.

Kluczowe jest tutaj sformułowanie "znajdującym się na przejeździe" - oznacza to, że kierowca musi ustąpić pierwszeństwa wyłącznie tym rowerzystom, którzy już wjechali na przejazd. Wystarczy, że na oznakowanym obszarze znajduje się fragment roweru, na przykład przednie koło. Dopiero wówczas rowerzysta zyskuje prawo do kontynuowania jazdy przed nadjeżdżającymi pojazdami.

Jest to zasadnicza różnica w porównaniu z przepisami dotyczącymi pieszych, gdzie kierowca zobowiązany jest ustąpić pierwszeństwa nie tylko osobom będącym na przejściu, ale również tym, które wyraźnie sygnalizują zamiar wejścia na nie. Wielu rowerzystów błędnie zakłada, że analogiczna zasada dotyczy również ich, co niejednokrotnie prowadzi do niebezpiecznych sytuacji.

Nieprecyzyjne przepisy tworzą swoistą szarą strefę interpretacyjną. Z jednej strony kierowca ma zachować szczególną ostrożność przy zbliżaniu się do przejazdu rowerowego, co sugeruje gotowość do ewentualnego zatrzymania pojazdu. Z drugiej strony, rowerzysta zyskuje pierwszeństwo dopiero w momencie, gdy znajdzie się na przejeździe.

Prawo wyraźnie wskazuje, że nie można "zdobyć pierwszeństwa" poprzez jego wymuszenie - rowerzysta nie powinien rozpędzony wjeżdżać na przejazd, zmuszając nadjeżdżające pojazdy do gwałtownego hamowania. Niestety, nie brakuje cyklistów przekonanych o swoim bezwzględnym pierwszeństwie, którzy wjeżdżają na przejazdy bez zachowania należytej ostrożności i bez zwalniania.

Istnieje jednak jedna sytuacja, w której przepisy nie pozostawiają miejsca na interpretację - dotyczy to kierowcy skręcającego w drogę poprzeczną. W takim przypadku ma on bezwzględny obowiązek ustąpienia pierwszeństwa rowerzystom jadącym na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić. Ta sama zasada dotyczy również osób poruszających się na hulajnogach elektrycznych, urządzeniach transportu osobistego oraz przy użyciu urządzeń wspomagających ruch.

Przejazdy dla rowerzystów z wysepką stanowią specyficzny przypadek, który zasługuje na dodatkowe omówienie. Wysepka dzieli bowiem przejazd na dwie części, co ma znaczenie dla interpretacji przepisów o pierwszeństwie.

W przypadku przejazdu z wysepką, każda z części traktowana jest jako odrębny przejazd rowerowy. Oznacza to, że rowerzysta zyskuje pierwszeństwo osobno na każdym odcinku - najpierw przed pojazdami nadjeżdżającymi z jednej strony, a następnie przed tymi z drugiej. Na wysepce rowerzysta nie ma jeszcze pierwszeństwa wobec pojazdów nadjeżdżających z drugiej części jezdni.

Przepisy nie wskazują jednoznacznie, jak mają zachować się rowerzyści zbliżający się do przejazdu, ale jedno jest pewne - nie mogą oni wjeżdżać na przejazd z taką samą prędkością, z jaką poruszają się po drodze dla rowerów, bez upewnienia się, że ich wjazd nie spowoduje niebezpiecznej sytuacji.

Rowerzysta nie ma formalnego obowiązku zatrzymania się przed przejazdem, jednak powinien odpowiednio dostosować prędkość i zachować szczególną ostrożność. Przede wszystkim musi ocenić sytuację na drodze i upewnić się, że wjazd na przejazd nie zmusi kierowców do gwałtownego hamowania.