Prawo jazdy w Polsce dla obcokrajowców. Tylko ta grupa może liczyć na pomoc
Cudzoziemcy mieszkający w Polsce często napotykają bariery językowe przy zdawaniu egzaminu na prawo jazdy. Czy możliwe jest zdanie testu teoretycznego bez znajomości języka polskiego lub innych dostępnych języków? Czy rząd zamierza zmienić przepisy, by ułatwić ten proces?
W skrócie
- Egzamin na prawo jazdy w Polsce jest dostępny jedynie w kilku językach, co stanowi barierę dla wielu cudzoziemców.
- Planowane zmiany w przepisach mają umożliwić obecność tłumacza przysięgłego podczas całego egzaminu teoretycznego.
- Ministerstwo Infrastruktury pracuje nad rozwiązaniami mającymi poprawić dostępność egzaminu, zwłaszcza dla osób nieznających dostępnych języków.
- Więcej podobnych informacji znajdziesz na stronie głównej serwisu
Prawo jazdy dla obcokrajowców - wyzwania na egzaminie
Obecnie egzamin teoretyczny na prawo jazdy w Polsce można zdawać w języku polskim, angielskim, niemieckim oraz ukraińskim. Dostępna jest również wersja z tłumaczeniem na język migowy. Kandydat, który nie zna żadnego z tych języków, musi liczyć się z poważnymi trudnościami.
Tłumacz przysięgły może uczestniczyć w egzaminie jedynie do momentu rozpoczęcia testu - wyjaśnia zasady i organizację egzaminu, ale nie może asystować podczas samego testu. Wyjątek stanowią kierowcy zawodowi (kategorie C, C+E, D), którzy mają prawo do obecności tłumacza przysięgłego przez cały egzamin teoretyczny. Takie testy przeprowadzane są indywidualnie, z pełnym nadzorem i rejestracją przebiegu.
Prawie 50 proc. kurierów w Polsce to obcokrajowcy
Według raportu Polskiego Związku Partnerów Aplikacyjnych, 40-50 proc. pracowników firm kurierskich i transportowych w Polsce to obcokrajowcy. Najliczniejszą grupę stanowią Ukraińcy i Białorusini, ale obecni są również Gruzini, Hindusi, Uzbekowie, Pakistańczycy czy obywatele Turkmenistanu. Większość z nich pracuje w dużych aglomeracjach miejskich.
Problem językowy ujawnił się m.in. na przykładzie Koreańczyka mieszkającego w Polsce, który w wyniku wymiany prawa jazdy otrzymał polski dokument. Po przekroczeniu limitu 24 punktów karnych został skierowany na egzamin kontrolny. Ponieważ nie znał języków dostępnych w systemie egzaminacyjnym (polskiego, angielskiego, niemieckiego, ukraińskiego), a tłumacz przysięgły mógł mu pomóc tylko do czasu rozpoczęcia testu, nie miał realnej możliwości przystąpienia do egzaminu.
Planowane zmiany w przepisach dotyczących egzaminu na prawo jazdy
Ministerstwo Infrastruktury potwierdza, że rozważa zmianę przepisów, która usunie ograniczenie obecności tłumacza przysięgłego wyłącznie do wstępnej części egzaminu. Wiceminister Stanisław Bukowiec podkreśla, że taka zmiana wymaga jednocześnie wprowadzenia zabezpieczeń, np. obowiązkowego rejestrowania przebiegu egzaminu (dźwięk i obraz).
Projektowane rozwiązanie przywróciłoby praktykę sprzed 2013 r., kiedy udział tłumacza w całym egzaminie był dopuszczalny, ale zrezygnowano z niej z powodu obaw o rzetelność testów oraz możliwości pomocy tłumacza w rozwiązywaniu zadań. W nowej propozycji udział tłumacza miałby być dozwolony tylko w przypadku certyfikowanych tłumaczy przysięgłych, a nagrania egzaminu miałyby zapobiec nadużyciom.
Warto też wspomnieć, że na poziomie Unii Europejskiej toczy się dyskusja o możliwości zdawania części teoretycznej egzaminu na prawo jazdy w kraju obywatelstwa, a nie tylko w kraju stałego zamieszkania. To może mieć wpływ na dalsze zmiany w polskich przepisach.
Obecnie pełna pomoc w zdawaniu egzaminu z udziałem tłumacza przysięgłego przysługuje jedynie kierowcom zawodowym. Pozostali cudzoziemcy, nawet mieszkający i pracujący w Polsce, nie mogą przystąpić do egzaminu w języku innym niż dostępne w systemie. Planowane zmiany mają poprawić dostępność egzaminów dla szerszej grupy osób, ale data ich wprowadzenia pozostaje nieznana.
