​Jakie prawo jazdy można robić od 16. roku życia?

Wymagania, jakie trzeba spełniać, by móc zdawać na prawo jazdy, a w konsekwencji prowadzić pojazd mechaniczny, określa ustawa z 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami. Na podstawie tego aktu prawnego można wyodrębnić 3 kategorie prawa jazdy, dla których minimalny wiek kierowcy wynosi 16 lat:

• A1,
• B1,
• T

Oczywiście tak, jak w przypadku "zwykłego prawka" (czyli kategorii B), aby uzyskać uprawnienia do prowadzenia pojazdów mechanicznych w wymienionych wyżej kategoriach, należy odbyć dwuczęściowe szkolenie oraz zdać egzamin państwowy.

Kurs składa się z części teoretycznej i praktycznej. Pierwsza część może odbywać się zarówno w formie tradycyjnych wykładów, jak i jako zajęcia e-learningowe. Trwa ona 30 godzin lekcyjnych. 

Część praktyczna to nauka prowadzenia danego rodzaju pojazdu mechanicznego. W przypadku kategorii A1 i T trwa 20 godzin, natomiast dla kategorii B1 ten czas jest wydłużony o dodatkowych 10 godzin zegarowych.

Uzyskanie takich uprawnień pozwala poruszać się po drogach motocyklem, którego pojemność skokowa silnia nie przekracza 125 cm3, moc - 11 kW, a stosunek mocy do masy 0,1 kW/kg. Dodatkowo, zdobywając prawo jazdy kategorii A1, nabywa się uprawnienia do kierowania motocyklem trójkołowym, którego moc nie przekracza 15 kW oraz wszystkimi pojazdami, do których prowadzenia wymagane jest prawo jazdy kategorii AM.

Na prawo jazdy kategorii A1 może zapisać się osoba, która najpóźniej w dniu podejścia do egzaminu ukończyła 16. rok życia. Jednak kurs można rozpocząć już na trzy miesiące przed urodzinami. Osobie przystępującej do egzaminu potrzebna będzie pisemna zgoda rodziców lub prawnych opiekunów.

Przed przystąpieniem do szkolenia należy uzyskać numer Profilu Kandydata na Kierowcę (PKK), a następnie zaliczyć badania lekarskie. Niezbędne też będzie jedno zdjęcie. Po ukończeniu kursu należy zapisać się na egzamin państwowy i uiścić opłatę w wysokości 210 złotych (teoria - 30 zł, praktyka - 180 zł).

Osoba posiadająca takie uprawnienia może prowadzić mały samochód, który nie przekracza prędkości 100 km/h. Dodatkowo istnieją obostrzenia, co do masy własnej pojazdu:

• 400 kg - w przypadku przewozu osób,
• 550 kg - w przypadku przewozu towarów.

Mikrosamochody muszą spełniać wymogi unijnej homologacji L7e, a ich maksymalna moc silnika nie może przekraczać 15 kW, czyli 20,4 KM. Warto również pamiętać, że niezgodne z prawem będzie poruszanie się takimi czterokołowcami po autostradach oraz drogach ekspresowych.

Korzystając z uprawnień, jakie nabywa posiadacz kategorii B1, można także poruszać się po drogach pojazdami, na które wymagana jest kategoria AM. Analogicznie, jak w przypadku kategorii A1, zapisać na kurs może się osoba, która ukończy wymagany wiek na trzy miesiące przed szesnastymi urodzinami oraz spełni warunki formalne (PKK, pisemna zgoda rodzica/opiekuna, badania lekarskie, zdjęcie).

Prawo jazdy od lat 16 na kategorię B1 nie oznacza, że uprawniony może kierować małymi pojazdami z ograniczoną mocą silnika (Smart czy Daihatsu Cuore). Zgodnie z homologacją L7e musi to być odpowiedni pojazd taki jak auta produkowane przez firmy Aixam, Microcar czy Ligier.

Chcąc zdać prawo jazdy od lat 16 na kategorię B1, trzeba również liczyć się z koniecznością uiszczenia opłaty w ośrodku ruchu drogowego. W tym przypadku wynosi ona 200 zł (teoria - 30 zł, praktyka - 170 zł).

Trzecią kategorią prawa jazdy dostępną dla szesnastolatków jest uprawnienie do prowadzenia ciągników rolniczych oraz pojazdów wolnobieżnych. Ponadto posiadacz kategorii T ma prawo kierować zespołem pojazdów, który jest złożony z ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego oraz przyczepy, lub przyczep. Tak, jak w przypadku kategorii A1 i B1, również w przypadku T zdobycie uprawnień równa się nabyciu prawa do kierowania maszynami określonymi dla kategorii A1.

Do kursu poprzedzającego egzamin na kategorię T również można dopisać się na trzy miesiące przed 16 urodzinami. Ustawodawca dopuścił tu jednak pewien wyjątek. W przypadku uczniów (np. szkół rolniczych) szkolenie można rozpocząć na 12 miesięcy przed ukończeniem 16. roku życia. W tym przypadku jedyny czynnik, który wpływa na taką możliwość, to obecność kursu na kategorię T w programie kształcenia.

Przed rozpoczęciem kursu kandydat musi złożyć wniosek o nadanie PKK, pisemną zgodę rodzica lub opiekuna (w przypadku osób niepełnoletnich), orzeczenie lekarskie oraz zdjęcie.