Chcesz nowe uprawnienia? Wystarczy prawko kategorii B i 170 zł

Wśród obiegowej opinii prawo jazdy kategorii B uprawnia nas do prowadzenia samochodów osobowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony. Pojazdów, które możemy jednak prowadzić posiadając samochodowe prawo jazdy jest jednak na liście znacznie więcej. Warto wspomnieć choćby o motocyklach klasy 125, czy pojazdach trzykołowych spełniających homologację L5e, a także zestawów składających się z samochodu i przyczepy. Poniżej znajdziecie pełną listę pojazdów, którymi możemy kierować mając prawo jazdy kategorii B:

• pojazdy samochodowe o DMC do 3,5 t
• samochody z przyczepą lekką
• samochody z przyczepą inną niż lekka 
• motorowery
• motocykle z silnikiem do 125 ccm 
• czterokołowce lekkie
• czterokołowce
• ciągniki rolnicze
• pojazdy wolnobieżne

Możliwość prowadzenia motocykli klasy 125 została dodana już w 2013 roku, a do dziś wciąż wielu kierowców robi "wielkie oczy" na wieść o tym, że mogą bez konieczności przechodzenia kursu wsiąść na motocykle mogące rozpędzić się nawet do 130 km/h. Podobnie jest z przyczepami - większość "coś wie, gdzieś słyszała", ale na pytanie o konkrety rozkładają ręce. Tymczasem mając prawo jazdy kategorii B możemy prowadzić zestaw pojazdów składający się z samochodu i przyczepy lekkiej. Co oznacza przyczepa lekka, a jaka przyczepa jest inna niż lekka? Wyjaśniamy:

• przyczepa lekka - przyczepa mająca DMC do 750 kg, a holujący ją samochód może mieć DMC 3,5 t, co daje maksymalną masę zestawu 4,25 t
• przyczepa inna niż lekka - DMC takiej przyczepy przekracza 750 kg, a wtedy masa całego zestawu może wynosić najwyżej 3,5 t

W skrócie - samochodem o DMC do 3,5 tony możemy pociągnąć przyczepę lekką ważącą maksymalnie 750 kg, lub przyczepę inną niż lekką której DMC (z ładunkiem) przekracza 750 kg, ale wtedy cały zestaw (auto + przyczepa) nie może przekroczyć 3,5 tony. To oznacza, że większość przyczep kempingowych łapie się pod kategorię przyczepy innej niż lekka i musimy dopilnować, aby razem z samochodem masa DMC nie przekraczała 3,5 tony.

Jest jednak możliwość prowadzenia zestawu składającego się z samochodu i przyczepy innej niż lekka, którego DMC jest wyższa, czyli 4,25 tony. Taką możliwość daje kod 96 w prawie jazdy, a uzyskanie go jest prostsze niż się wydaje.

Wspomniany kod 96 pozwala na prowadzenie zestawu samochód + przyczepa inna niż lekka którego dopuszczalna masa całkowita sięga aż 4250 kg. Dodatkowe 750 kg ładunku wymaga jednak uzyskania uprawnień, a konkretnie wspomnianego kodu 96. Mamy jednak dobrą wiadomość. Dzięki rozszerzeniu uprawnień na kategorię B prawa jazdy zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 20 maja 2016 roku w sprawie wzorów dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. z 24 maja 2016 r. poz. 702) możemy bez większego problemu uzyskać te uprawnienia.

Zanim jednak wyjaśnimy jak to zrobić, warto również wspomnieć o dodatkowych warunkach wiążących się z prowadzeniem tego typu zestawu posiadając prawo jazdy kat. B z kodem 96, które obowiązywały do niedawna. Oto one:

• masa rzeczywista ciągniętej przyczepy nie przekracza rzeczywistej masy całkowitej samochodu,
• stosunek dopuszczalnej masy pojazdu do dopuszczalnej masy przyczepy nie może przekraczać 1,33:1

W ubiegłym roku zmieniono jednak i te przepisy, rezygnując z obliczania stosunku masy samochodu do masy przyczepy, a możliwość ciągnięcia przyczepy oparto na fakcie wyposażenia przyczepy innej niż lekka w tzw. hamulec najazdowy, który aktywuje się w momencie kiedy samochód hamuje. Hamulec najazdowy działa na zasadach fizyki i jego działanie jest bezwładnościowe. Układ hamulcowy jest połączony z dyszlem przyczepy, który w momencie kiedy samochód hamuje, aktywuje hamulce na co najmniej jednej osi przyczepy. Obowiązujący obecnie przepis brzmi następująco:

W przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy) działający na koła wszystkich osi. W przyczepie rejestrowanej po raz pierwszy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do dnia 1 stycznia 2023 r. dopuszcza się hamulec roboczy typu bezwładnościowego (najazdowy) działający co najmniej na koła jednej osi; takie rozwiązanie dopuszcza się również w przyczepie o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 5 ton, zarejestrowanej po raz pierwszy przed dniem 1 stycznia 1968 r.

---

Dopisanie kodu 96 do naszego prawa jazdy kategorii B nie wymaga uczestnictwa w kolejnym kursie nauki jazdy. Aby go uzyskać wystarczy okazać ważne prawo jazdy kategorii B, zapisać się na państwowy egzamin praktyczny, opłacić koszt egzaminu wynoszący 170 zł i zdać egzamin praktyczny. Dobrym pomysłem jest przećwiczenie manewrów z dużą przyczepą, aby egzamin był dla nas tylko formalnością i nie trzeba było go powtarzać.

Pamiętaj jednak, że to jaką przyczepę możesz ciągnąć zależy też od twojego samochodu. Odpowiednio w rubrykach O.1 oraz O.2 w dowodzie rejestracyjnym pojazdu znajdziesz DMC przyczepy odpowiednio z hamulcem najazdowym i bez hamulca, jaką możesz pociągnąć swoim samochodem. Wartości te zależne są zwykle od silnika i masy własnej samochodu. Ważne jest również aby zwrócić uwagę na DMC przyczepy umieszczone w polu F.1 dowodu rejestracyjnego przyczepy i porównać obie wartości upewniając się, że DMC przyczepy nie przekracza dopuszczalnej masy całkowitej przyczepy wpisanej w dowód rejestracyjny samochodu.

W przypadku kiedy dopuszczalna masa całkowita zestawu samochód + przyczepa nie przekracza wartości 3,5 tony nie musimy płacić opłaty e-TOLL, ale jeśli masa zestawu przekracza 3,5 tony opłacenie e-TOLLu będzie konieczne. Należy pamiętać, że opłatami objęte są nie tylko autostrady i drogi ekspresowe, ale także wiele odcinków dróg krajowych.