Statyczna i dynamiczna wymiana oleju w skrzyni. Która lepsza?

Skrzynia biegów, tak jak silnik, potrzebuje efektywnego smarowania. Olej, który używany jest w przekładniach pracuje w innych warunkach cieplnych i ma inne właściwości niż ten silnikowy, ale też odpowiada za smarowanie poszczególnych elementów, chłodzenie i redukcję hałasu. Do tego olej w niektórych konstrukcjach pełni też funkcję sterowniczą, bowiem sprzęgło hydrokinetyczne wykorzystuje płyn do przekazywania energii. Według ekspertów olej w skrzyniach automatycznych należy wymieniać co maksymalnie 80-100 tys. km natomiast w mechanicznych interwał wynosi nawet 200-300 tys. km.

Najlepiej sięgnąć do instrukcji obsługi auta, w której powinna być zawarta informacja o tym, co ile wymieniać olej w skrzyni - w niektórych przypadkach aut z mechaniczną skrzynią mowa o 100 tys. km lub 5-10 latach. Niektórzy producenci twierdzą, że oleju w skrzyni nie trzeba będzie wymieniać przez cały cykl życia samochodu, ale w wypadku przekładni automatycznych takie podejście z pewnością spowoduje problemy i pogorszenie jakości pracy skrzyni. W trakcie eksploatacji do oleju dostają się zanieczyszczenia, takie jak opiłki metalu, i substancja traci swoje właściwości smarne oraz gorzej odprowadza ciepło. Niższej jakości smarowanie może powodować szybsze zużywanie się na przykład kół zębatych. O tym, że należy dokonać wymiany oleju w skrzyni dowiemy się, gdy przekładnia nie będzie reagować redukcją biegu przy wciśniętym gazie czy w trakcie zmiany biegów będzie dochodzić do szarpania.

Dynamiczna wymiana oleju to proces, który polega na całkowitym zastąpieniu starego oleju w skrzyni nowym. Metoda ta jest bardziej zaawansowana technologicznie i jest wykonywana w profesjonalnych warsztatach samochodowych. W trakcie dynamicznej wymiany oleju, urządzenie pompuje świeży olej, wypierając stary, co wymaga oczywiście włączonego silnika w trakcie całej procedury. Urządzenie podpinane jest najczęściej przez chłodnicę i w trakcie wymiany wypompowuje stary olej jednocześnie mierząc i dodając tyle oleju, ile ubyło. W ten sposób możliwa jest wymiana praktycznie 100 proc. oleju. Korzystając z tej metody trzeba się jednak przygotować na wyższe koszty, bowiem więcej zapłacimy za sam olej (trzeba go zużyć więcej niż w przypadku wymiany statycznej, koszt od kilkudziesięciu złotych za litr) oraz usługę, która wyceniana jest na 500-800 zł. Warto zaznaczyć, że wymiana dynamiczna dotyczy skrzyń automatycznych.

Statyczna wymiana oleju to bardziej tradycyjna metoda, polegająca na usunięciu starego oleju poprzez odkręcenie korka spustowego i pozwolenie, aby olej swobodnie wypłynął ze skrzyni.

Główną zaletą statycznej wymiany oleju jest prostota i łatwość wykonania oraz niskie koszty usługi (około 150 zł). Problem w tym, że metoda statyczna pozwala wymienić, według szacunków, jedynie około połowę oleju w skrzyni biegów - przyjęło się, że 40-60 proc. starego oleju wciąż pozostaje m.in. w chłodnicy czy konwerterze. Dlatego tę metodę można polecić jedynie w przypadku pojazdów w miarę nowych i nieeksploatowanych w trudnych warunkach (jazda miejska, częste zmiany biegów, jazda po autostradzie z wysoką prędkością).