Samochód jako darowizna - co trzeba wiedzieć
Darowizna pozwala przekazać auto najbliższej osobie bez płacenia podatku. Trzeba jednak uważać na pewne kruczki.
Darowizna jest też popularnym sposobem "użyczenia" zniżek OC - jeśli młody lub świeżo upieczony kierowca przekaże część własności auta np. na rodzica, przy zakupie polisy będzie mógł skorzystać z jego zniżek.
Z darowizny można skorzystać też w przypadku wycofania auta z działalności gospodarczej - przedsiębiorca nie musi wówczas płacić podatku dochodowego.
Wystarczy prosta umowa
Darowiznę trzeba zawrzeć na piśmie, nie ma jednak obowiązku, aby sporządzał ją notariusz, który za taką usługę zażąda kilkuset złotych.
W umowie darowizny koniecznie trzeba zawrzeć datę przekazania pojazdu, dane obu stron wraz ze stopniem pokrewieństwa, opis samochodu oraz zapis, że darujący jest jego właścicielem i nie ma wobec niego zobowiązań osób trzecich, a obdarowany go przyjmuje.
Należy napisać też, w ilu egzemplarzach powstała umowa, wskazać, która ze stron ponosi jej koszty, oraz podać wartość pojazdu. Jeśli ta będzie zaniżona, urząd skarbowy może zlecić jego wycenę. Na koniec strony muszą podpisać dokument.
Uwaga! Darowiznę od najbliższej osoby na kwotę ponad 9637 zł trzeba zgłosić w urzędzie.
Nie zawsze bez podatku
Jeśli samochód został przyjęty od najbliższej rodziny, obdarowany nie zapłaci podatku. Jest jednak warunek. Po przyjęciu darowizny, najpóźniej przez pół roku, fakt ten trzeba zgłosić w urzędzie skarbowym. W tym celu należy wypełnić druk SD-Z2. Uwaga! Nie trzeba zgłaszać darowizny od najbliższych, jeśli wartość pojazdu nie przekracza 9637 zł i przez ostatnie 5 lat nie zostaliśmy obdarowani na kwotę przekraczającą ten limit.
Jeśli pomimo takiego obowiązku nie poinformujemy fiskusa o darowiźnie, grozi nam zapłacenie podatku, który obliczy urząd skarbowy w zależności od wartości pojazdu - jest to min. 3% jego rynkowej ceny.
Kiedy darującym jest dalsza rodzina lub ktoś niespokrewniony, a wartość samochodu przekracza kwotę wolną (stawki: patrz zestawienie niżej), trzeba będzie zapłacić podatek - min. 7% wartości auta (dla porównania, podatek przy zakupie pojazdu to 2%). W tym celu w urzędzie należy w ciągu miesiąca złożyć formularz SD-3.
Rejestracja i sprzedaż
Procedura rejestracji podarowanego auta jest identyczna jak w przypadku zakupionego pojazdu. Oprócz dokumentów samochodu (dowód rejestracyjny, karta pojazdu, ubezpieczenie OC) oraz dokumentu tożsamości trzeba zabrać umowę darowizny.
Koszt przerejestrowania to 180,50 zł, a jeśli auto było zarejestrowane w tym samym wydziale komunikacji i ma "białe" tablice, których nie chcemy ich zmieniać - 81 zł.
Nowy właściciel pojazdu ma 30 dni na wypowiedzenie polisy OC, o ile chce zmienić ubezpieczyciela. Tyle samo czasu ma darujący na zgłoszenie do ubezpieczyciela i wydziału komunikacji informacji o zmianie właściciela.
Uwaga! Podatek od darowanego auta trzeba będzie obligatoryjnie zapłacić, jeśli sprzeda się je wcześniej niż po 6 miesiącach od daty przekazania (liczy się od końca miesiąca zawartego w umowie darowizny). Stawka wynosi wówczas 18 lub 32%.
DAROWIZNA POJAZDU: KTO PŁACI PODATEK
I GRUPA PODATKOWA
M.in. małżonek, rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, zięć, synowa, rodzeństwo. Jeśli darowizna zostanie w ciągu 6 m-cy zgłoszona do US, obowiązuje zwolnienie z podatku. Niezgłoszenie skutkuje naliczeniem podatku w wysokości:
9637 zł: kwota wolna
do 10 278 zł: 3% podatku
od 10 278 do 20 556 zł: 308,3 zł + 5% nadwyżki ponad 10 278 zł
powyżej 20 556 zł: 822,20 zł + 7% nadwyżki ponad 10 278 zł
II GRUPA PODATKOWA
M.in. potomkowie i małżonkowie rodzeństwa, rodzeństwo rodziców.
7276 zł: kwota wolna
do 10 278 zł: 7% podatku
od 10 278 do 20 556 zł: 719,5 zł + 9% nadwyżki ponad 10 278 zł
powyżej 20 556 zł: 1644,5 zł + 12% nadwyżki ponad 20 556 zł
III GRUPA PODATKOWA
Pozostali obdarowani.
4902 zł: kwota wolna
do 10 278 zł: 12 % podatku
od 10 278 do 20 556 zł: 1233,4 zł + 16 % nadwyżki ponad 10 278 zł
powyżej 20 556 zł: 2877,9 zł + 20 % nadwyżki ponad 20 556 zł
CO POWINNA ZAWIERAĆ UMOWA
- dane obu stron (imiona, nazwiska, adresy, PESEL i numery dowodów osobistych)
- termin przekazania auta i jego wartość
- opis auta (marka, model, numer VIN)
- zapis o przyjęciu auta przez obdarowanego
Tekst: Marcin Sobolewski, Sebastian Sulowski, zdjęcia: 123RF, archiwum; "Motor" 37/2017