Policja sprawdza oświetlenie aut. 22 listopada mandaty sięgną 3 000 zł

Problem niewłaściwie ustawionych świateł w polskich samochodach jest dużo poważniejszy, niż sądzili kierowcy. Z analiz Instytutu Transportu Samochodowego wynika, że aż 98 proc. uczestników ruchu jest oślepianych przez inne pojazdy, a 40 proc. kierowców narzeka na własne światła, które świecą za słabo. Instytut podaje, że tylko około 30 proc. aut ma oświetlenie ustawione poprawnie lub przynajmniej akceptowalnie.

To wnioski potwierdzone wspólnymi kontrolami ITS i stołecznej drogówki. Dane nie pozostawiają złudzeń - kierowcy często nie zdają sobie sprawy, jak wiele tracą na widoczności i jak duże zagrożenie stwarzają innym na drodze.

To m.in. dlatego 22 listopada 2025 r. przeprowadzona zostanie ogólnopolska akcja kontroli stanu technicznego oświetlenia samochodów.

"Nasze analizy wykazały, że światła zatrzymywanych do kontroli pojazdów miały wartości na poziomie zaledwie 10-40 proc. wymaganego przepisami minimum. Oznacza to, że bezpieczna prędkość poruszania się z takimi światłami w nocy, nawet przy prawidłowy ustawieniu, nie przekracza 30-50 km/h. Przy takiej jakości oświetlenia pojazdu kierowca nie może liczyć na to, że odpowiednio wcześnie dostrzeże, np. pieszego, nawet noszącego elementy odblaskowe" - wyliczył dr inż. Tomasz Targosiński z Instytutu Transportu Samochodowego.

Kwestia prawidłowej regulacji świateł wydaje się prosta. My mamy widzieć jak najwięcej, a pozostali kierowcy nie mają zostać oślepieni. Prawidłowo ustawione światła powinny zapewniać widoczność na ok. 50 m.

Światła mijania powinny być ustawione asymetrycznie i lepiej doświetlać prawą stronę drogi (czyli tę, po której się poruszamy). Odchylenie wiązki światła w poziomie i pionie nie powinno przekraczać 20 cm na 10 m w prawą i 10 cm na 5 m w lewą stronę. Światła długie natomiast powinny świecić symetrycznie.

Co prawda przy obowiązkowym przeglądzie technicznym stacje diagnostyczne co roku kontrolują ustawienie świateł, jednak nikt nie zabroni nam samodzielnie go sprawdzić, jeśli pojawiły się jakieś wątpliwości. Cały proces opiera się na dziewięciu krokach:

1. Znalezienie płaskiej powierzchni i zaparkowanie 10 m przed jakąś ścianą;
2. Włączenie świateł mijania;
3. Ustawienie regulatora wysokości świateł na pozycję zerową;
4. Podjechanie do ściany najbliżej, jak to możliwe;
5. Wyjście z auta i zaznaczenie na ścianie środka reflektora;
6. Wyliczenie 5 cm poniżej zaznaczonego środka i oznaczenie go na ścianie;
7. Ponowne odjechanie od ściany na 10 m;
8. Granica światła i cienia powinna znajdować się 10 cm poniżej środka reflektora;
9. Jeśli tak jest, to dobrze. Jeśli nie, za pomocą znajdującego się najczęściej pod maską lub obok reflektora pokrętła wyreguluj światło.

Ostatecznie, jeśli dalej mamy wątpliwości, powinniśmy się udać do stacji diagnostycznej lub warsztatu. W związku z kampanią "Twoje światła - Nasze bezpieczeństwo", która ma na celu zwrócenie uwagi kierujących na zagrożenia związane z niewłaściwym oświetleniem pojazdów, 22 listopada wiele stacji kontroli pojazdów wykonuje takie kontrole bezpłatnie.

Złe ustawienie świateł to tylko jedna z typowych usterek reflektorów samochodowych. Powinniśmy zwrócić uwagę na to, czy nasze reflektory nie są pęknięte bądź zalane oraz czy nasze żarówki działają tak, jak powinny. Uważajmy także na tzw. tuningowane żarówki - nie wolno jeździć po drogach publicznych, jeśli nie posiadają homologacji.

Pole do popełnienia wykroczenia w kwestii żarówek i oświetlenia jest spore. Możemy otrzymać mandat od 100 do nawet 3 tys. zł. Do tego dochodzą oczywiście punkty karne, a nawet zatrzymanie dowodu rejestracyjnego pojazdu. Jak więc wygląda taryfikator?

• jazda bez świateł mijania od świtu do zmierzchu - mandat 100 zł i 2 punkty karne;
• jazda bez wymaganych świateł od zmierzchu do świtu - mandat 300 zł i 6 punktów karnych;
• jazda bez wymaganych świateł w tunelu, niezależnie od pory doby: 200 zł i 6 punktów karnych;
• brak włączonego oświetlenia podczas zatrzymania lub postoju w warunkach niedostatecznej widoczności: 150-300 zł i 3 punkty karne;
• używanie tylnych świateł przeciwmgielnych, gdy nie ma mgły: 100 zł i 2 punkty karne;
• naruszenie warunków dopuszczalności używania przednich świateł przeciwmgłowych: 100 zł i 2 punkty karne;
• korzystanie ze świateł w sposób niezgodny z przepisami: 200 zł i 4 punkty karne;
• nieużywanie wymaganych świateł w czasie jazdy w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza: 200 zł i 2 punkty karne;
• umieszczenie na pojeździe ładunku, który zasłania światła lub urządzenia sygnalizacyjne: 200 zł;
• niewłączenie świateł mijania w pojeździe holującym: 100 zł.

Kary za samo nieprawidłowe wyregulowanie świateł nie ma, choć policjant może wtedy uznać, że jedziemy niesprawnym technicznie samochodem. Za to grozi mandat w wysokości 20 do 3000 zł oraz zatrzymanie dowodu rejestracyjnego pojazdu. Dokument odzyskamy, gdy naprawiony pojazd przejdzie pozytywnie badania techniczne.

Niewłaściwie ustawione lub uszkodzone światła to jeden z najczęstszych i najbardziej lekceważonych problemów technicznych w polskich samochodach. Statystyki ITS pokazują, że ogromna część kierowców nie widzi w nocy tyle, ile powinna, a jednocześnie oślepia innych uczestników ruchu. Zbliżająca się akcja kontroli świateł to dobra okazja, by bezpłatnie sprawdzić oświetlenie, poprawić jego ustawienie i uniknąć mandatów, ale przede wszystkim - realnie zwiększyć bezpieczeństwo na drodze.