Nowy system ISA w samochodach od 2022 roku. Auto samo zahamuje, gdy przekroczysz prędkość!
Lipiec 2022 roku przyniesie rewolucję na rynku nowych samochodów w Unii Europejskiej. Na listę wyposażenia obowiązkowego pojazdu wejdzie system ISA, czyli inteligentny asystent prędkości. Nie tylko ostrzeże przed przekroczeniem obowiązującego limitu ale też - jeśli uzna to za stosowne - będzie mógł uruchomić układ hamulcowy naszym samochodzie!
Zasadę działania systemu ISA szczegółowo wyjaśnia, liczący ponad 30 stron, załącznik do unijnego rozporządzenia dotyczącego nowych przepisów. Ma ono obowiązywać wszystkie pojazdy na rynku Unii Europejskiej, które zadebiutują w salonach począwszy od lipca 2022 roku. Od lipca 2024 roku dotyczyć będzie już wszystkich sprzedawanych na terenie Wspólnoty aut osobowych czy dostawczych.
Inteligentny asystent kontroli prędkości (ISA) obejmuje funkcję informacji o ograniczeniu prędkości (SLIF) oraz funkcję ostrzegania o ograniczeniu prędkości (SLWF) albo funkcję regulacji prędkości (SCF) - czytamy w załącznikach do przyjętego w czerwcu rozporządzenia.
Ogranicznik prędkości 2022. Czy ISA da się wyłączyć?
I tak, i nie... Producent może zapewnić kierowcy możliwość ręcznej i częściowej dezaktywacji SLWF (ostrzeganie przed przekroczeniem prędkości) w jeden z następujących sposobów:
- zapewnianie aktywnej funkcji wzrokowego sygnału ostrzegawczego, ale bez akustycznego sygnału ostrzegawczego lub haptycznego sygnału ostrzegawczego; albo
- zakończenie pojedynczego dźwiękowego lub haptycznego sygnału ostrzegawczego SLWF (np. przycisk wyciszania).
System ISA musi być jednak automatycznie i w pełni przywracany w normalnym trybie pracy przy każdym uruchomieniu głównego wyłącznika pojazdu. Automatyczne ponowne włączenie systemu ISA może być uzależnione od otwarcia drzwi kierowcy.
Ogranicznik prędkości, czyli jak działa system ISA?
W dokumencie przeczytać można np. że: "stały wzrokowy sygnał informuje kierowcę o tym, że system ISA został w pełni dezaktywowany". Sygnał wzrokowy trwający co najmniej 10 sekund lub do czasu jego ręcznego odwołania musi informować kierowcę, że system ISA został częściowo dezaktywowany. Po ręcznej dezaktywacji systemu ISA kierowca musi mieć możliwość ponownej aktywacji systemu przy użyciu liczby czynności nie większej niż liczba czynności wymaganych do jego dezaktywacji.
Wyświetlacz SLIF, czyli ostrzegania o przekroczeniu prędkości, musi znajdować się w bezpośrednim polu widzenia kierowcy i być łatwo rozpoznawalny i czytelny zarówno w dzień, jak i w nocy. Dozwolone są dodatkowe wyświetlacze podobnych informacji w innych miejscach w pojeździe (np. na ekranie nawigacyjnym, jako informacje wyświetlane itp.)
Obowiązujące ograniczenie prędkości musi być wyświetlane w jeden z następujących sposobów:
- na prędkościomierzu w sposób wyraźnie zauważalny i rozpoznawalny oraz niezmniejszający czytelności prędkościomierza (np. znak wzrokowy);
- jako wartość liczbowa przy użyciu symbolu przypominającego wzór znaku drogowego ograniczenia prędkości, o którym mowa w Konwencji o znakach i sygnałach drogowych z dnia 8 listopada 1968 r.; lub
- jako tekst składający się z wartości i jednostki miary.
Inne ciekawostki? Np. taka, że jeżeli na wyświetlaczu SLIF zostaje wyświetlone postrzegane ograniczenie prędkości, nawet jeżeli prędkość wskazywana przez prędkościomierz jest niższa niż postrzegane ograniczenie prędkości (np. jest zawsze włączone lub na żądanie przy włączonym systemie ISA), system zapewnia również dyskretne i nieuciążliwe powiadomienie dźwiękowe za każdym razem, gdy postrzegane ograniczenie prędkości ulega zmianie. Ta funkcja może podlegać konfiguracji przez użytkownika (np. dźwięk, głośność, trwałe wyłączenie). Oznacza to, że na wyświetlaczu przed kierowcą zawsze widnieć musi informacja o aktualnym ograniczeniu.
ISA w praktyce. Prędkość ze znaków, limity z GPS
Żeby system ISA działał prawidłowo, użytkownik (lub np. dealer) będzie go musiał najpierw skonfigurować. W załączniku czytamy m.in. że: "jeżeli znajomość państwa eksploatacji jest warunkiem wstępnym prawidłowego określenia ograniczenia prędkości, system ISA musi być w stanie automatycznie wykrywać kod kraju i ustawiać go z potwierdzeniem użytkownika lub bez niego lub umożliwić kierowcy ręczne wybranie kodu kraju". Na całe szczęście - system ISA zapisuje ustawione ręcznie lub potwierdzone przez użytkownika państwo eksploatacji, nawet po ponownej aktywacji głównego wyłącznika pojazdu. Stopniowany akustyczny sygnał ostrzegawczy ma być podawany do czasu, gdy prędkość wskazywana przez prędkościomierz jest nie większa niż postrzegane ograniczenie prędkości lub przez co najmniej 3,0 sekundy po pierwszym uruchomieniu stopniowanego akustycznego sygnału ostrzegawczego. Jednakże w żadnym przypadku akustyczny sygnał ostrzegawczy nie może trwać dłużej niż 5,0 sekund, również w przypadku kolejnych zmian ograniczenia prędkości, w celu zminimalizowania uciążliwości dla kierowcy.
Stopniowany haptyczny (np. drżenie kierownicy) sygnał ostrzegawczy ma być podawany do czasu, gdy prędkość wskazywana przez prędkościomierz będzie nie większa niż postrzegane ograniczenie prędkości lub przez co najmniej 10 sekund po pierwszym uruchomieniu stopniowanego haptycznego sygnału ostrzegawczego. Jednakże w żadnym przypadku haptyczny sygnał ostrzegawczy nie może trwać dłużej niż 12 sekund, również w przypadku kolejnych zmian ograniczenia prędkości, w celu zminimalizowania uciążliwości dla kierowcy. Stopniowany akustyczny sygnał ostrzegawczy lub stopniowany haptyczny sygnał ostrzegawczy przestaje działać natychmiast po jego uznaniu za przez kierowcę (np. za pomocą przycisku).
Warto dodać, że ISA musi też rozpoznawać znaki świadczące o strefie 30 km/h czy - w polskim wykonaniu - strefie zamieszkania!
Koniec żartów. Dzięki ISA samochód sam zahamuje, gdy przekroczysz prędkość
Autorzy przepisów tłumaczą też, że system SCF "dąży do zmniejszenia prędkości wskazywanej przez prędkościomierz do ustabilizowanej prędkości poprzez zmniejszenie siły napędowej pojazdu i momentu obrotowego układu przenoszenia napędu, ale - przynajmniej w teorii - nie może uruchamiać głównego układu hamulcowego roboczego pojazdu.
Niestety w dalszej części czytamy o wyjątku dotyczącym pojazdów kategorii M1 i N1, w których układ hamulca roboczego pojazdu może być uruchomiony. Jeśli nie wiecie, co to takiego pojazd kategorii M1, zajrzyjcie w świadectwo homologacji własnego samochodu osobowego... Pojazdy kategorii M to pojazdy silnikowe zaprojektowane i skonstruowane głównie do przewozu osób i ich bagażu. M1 oznacza pojazdy mające nie więcej niż osiem miejsc siedzących poza miejscem siedzącym kierowcy, czyli - tak, tak - samochody osobowe.
Interwencja SCF rozpoczyna się najpóźniej 1,5 sekundy od momentu, gdy prędkość wskazywana przez prędkościomierz przekracza postrzegane ograniczenie prędkości. Kierowca musi mieć możliwość neutralizacji interwencji SCF poprzez wykonanie działania pozytywnego, na przykład przez mocniejsze lub głębsze naciśnięcie urządzenia sterowania przyspieszeniem. Nie jest jednak dozwolona sytuacja, w której można to osiągnąć jedynie poprzez gwałtowne naciśnięcie urządzenia sterowania przyspieszeniem (tj. pełne wciśnięcie urządzenia sterowania przyspieszeniem) - czytamy w przepisach wykonawczych.
***
