Jesień to sezon na grypę. Po jakich lekach nie można prowadzić samochodu?

O tym że jazda po alkoholu i narkotykach jest zabroniona wspominać nie trzeba. Alkohol to jedno, ale narkotyki, wszelkiego rodzaju dopalacze to substancje o działaniu podobnym do alkoholu - tak stanowi prawo, choć nie jest ono do końca precyzyjne, bowiem różne narkotyki działają na człowieka w różny sposób.

Do środków psychoaktywnych działających podobnie jak alkohol możemy zaliczyć też wiele środków psychotropowych, pomagających w leczeniu zaburzeń psychicznych, stanów depresyjnych i tym podobnych schorzeń. Żeby było jeszcze trudniej, okazuje się, że wiele lekarstw, które stosujemy w przypadku zachorowania na grypę, przeziębienie lub inne choroby układu oddechowego lub odpornościowego również mogą mieć przeciwwskazania do prowadzenia samochodu.

Warto zacząć od tego, że już samo zachorowanie bardzo nie sprzyja jeździe samochodem. Choroby takie jak grypa czy przeziębienie mocno osłabiają nasz organizm, a wraz z jego stanem pogarsza się nasza koncentracja, percepcja, czas reakcji. Jesteśmy bardziej podatni na zmęczenie i senność, a dreszcze, ból głowy i ogólne osłabienie może być wręcz niebezpieczne podczas jazdy samochodem. Najlepiej więc wtedy całkowicie unikać jazdy samochodem.

Jeśli jednak zdecydujemy się na jazdę samochodem, a dla poprawy samopoczucia weźmiemy leki obowiązkowo powinniśmy zapoznać się z ulotką i przeciwwskazaniami zawartymi w jej treści.

Dość oczywiste jest to, że przeciwwskazania do prowadzenia pojazdów będzie zawierać większość leków psychotropowych i psychoaktywnych, mających pomagać w leczeniu depresji, bezsenności, stanów lękowych i innych zaburzeń psychicznych. Do tej grupy należy zaliczyć wszelkie leki psychotropowe z grupy TLPD - trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych. Należą do niej na przykład amitryptylina, doksepina, klomimpramina czy opipramol.  Leki pomagające w leczeniu schizofrenii i zaburzeń psychotycznych takie jak chlorprotiksen, olanzapina, klozapina, risperidon czy haloperidol również mogą być niebezpieczne za kółkiem. Podobnie będzie z lekami przeciwbólowymi, które mogą powodować zwiotczenie mięśni, otępienie i senność. Do leków, po których jazda samochodem nie jest wskazana, a nawet może prowadzić do utraty uprawnień są:

• Buprenorfina - lek przeciwbólowy, ma działanie znieczulające
• Fentanyl - działanie przeciwbólowe
• Ketamina - lek znieczulający, nasenny
• Morfina - silny środek przeciwbólowy

• Desfluran - lek znieczulający
• Fluoresceina - substancja wykorzystywana w badaniach okulistycznych - może powodować zaburzenia widzenia
• Piperkuronium (bromek piperkuronium) - środek zwiotczający mięśnie szkieletowe
• Benzodiazepina (lorazepam, klonazepam, alprazolam, oksazepam, Zolpidem, Zopiklon, Zaleplon) - silne działanie nasenne, substancje stosowane w lekach na bezsenność
• Barbiturany (Barbital, Metylofenobarbital, Metabarbital, Fenobarbital) - silne substancje o działaniu nasennym stosowane w lekach na padaczkę, uspokajających, nasennych
• Fluoresceinum - barwnik stosowany w okulistyce
• Leki na cukrzycę i nadciśnienie

Lista leków psychotropowych i psychoaktywnych, które mogą mieć wpływ na jazdę samochodem i zawierają przeciwwskazania do wsiadania za kółko jest bardzo długa. Warto jednak wiedzieć, że do leków z przeciwwskazaniami należą nie tylko silne leki, których używa się do leczenia zaburzeń psychicznych. Problematyczne mogą być też leki na dość popularną i przecież zupełnie nie związaną ze stanem naszego umysłu cukrzycę, czy nadciśnienie.

Zbyt duża dawka insuliny podana cukrzykowi może spowodować hiperglikemię, która może doprowadzić do zburzeń świadomości, a nawet utraty przytomności.

Chorujący na nadciśnienie powinni muszą przyjmować leki obniżające ciśnienie, ale znajdujące się w nich substancje takie jak  klopamid, dihydroergokrystyna, rezerpina, czy acozalamid mogą powodować dezorientację, senność i zaburzenia koordynacji. Zwłaszcza gdy dawka jest duża.

Jeśli chodzi o alergików to sytuacja z przeciwwskazaniami do prowadzenia pojazdów wyraźnie się poprawiła w momencie pojawienia się leków przeciwhistaminowych drugiej generacji. Starsze leki które zawierają klemastynę, hydroksyzynę, prometazynę czy ketotifen również mogą również powodować senność, utratę koncentracji czy zaburzenia widzenia.

Na rynku farmaceutycznym jest prawdziwy ogrom leków na przeziębienie - zarówno syropów, jak i tabletek czy roztworów zawierających substancje mające łagodzić podrażnienie błony śluzowej gardła, nosa, czy zatok. Większość z nich jest dostępna bez recepty, ale to nie oznacza, że nie zawierają substancji, które powodują przeciwwskazania do jazdy samochodem. Leki czy syropy zawierające półwodny fosforan kodeiny lub sulfagwajakol.

Ten pierwszy znajdziemy na przykład w stosowanych na przeziębienie i przeciwbólowych tabletkach Nurofenu,a drugi w syropie Herbapect, choć ilości są znikome. Przedawkowanie kodeiny może jednak prowadzić do silnych zaburzeń koncentracji, nadmiernej senności i innych objawów będących przeciwwskazaniami do jazdy autem czy motocyklem. Warto również zaznaczyć, że jeśli zostaniemy zatrzymani przez policję, możemy nawet stracić prawo jazdy jeśli w teście na obecność substancji działających podobnie do alkoholu (narkotyków) wyjdzie pozytywny wynik na kodeinę.

Najlepszym sposobem na uniknięcie kłopotów jest nie wsiadanie za kierownicę wtedy gdy jesteśmy chorzy. Wiadomo jednak, że czasem sytuacja tego wymaga, a w przypadku kiedy choroba jest przewlekła lub długotrwała nie możemy całkowicie rezygnować z jazdy. Wtedy należy po prostu czytać ulotki i sprawdzać przeciwwskazania, a także zwracać uwagę na to jak reaguje organizm na podanie konkretnego leku - jeśli występuje otępienie, obojętność senność lub denkoncentracja to lepiej nie wsiadać za kółko. Dobrym pomysłem jest również konsultacja z lekarzem i dopytanie, ewentualnie poproszenie o przypisanie leków, które nie będą miały zbyt dużych przeciwwskazań do prowadzenia pojazdów - takich o nieco lżejszym działaniu lub krótszej liście skutków ubocznych.