Różnica między olejem do diesla i benzyny. Pomyłka może kosztować tysiące
Silniki diesla i benzyny pracują w zupełnie innych warunkach, między innymi dlatego, że proces spalania zachodzi w nich w odmienny sposób. Jednostki wysokoprężne osiągają też znacznie wyższe ciśnienie sprężania - często dwukrotnie większe niż w silnikach benzynowych. To przekłada się na wyższe temperatury pracy i zwiększone obciążenia mechaniczne.

Spis treści:
W dieslu zapłon mieszanki odbywa się pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury, co generuje znacznie więcej sadzy niż w przypadku zapłonu iskrowego w silnikach benzynowych. Ta sadza miesza się z olejem, tworząc zanieczyszczenia, które mogą prowadzić do przedwczesnego zużycia elementów silnika.
Dodatkowo silniki wysokoprężne pracują przy niższych obrotach, ale generują wyższy moment obrotowy. To oznacza większe obciążenia łożysk, wału korbowego i innych ruchomych części. Olej musi więc zapewniać odpowiednią ochronę w warunkach ekstremalnych nacisków.
Jak różnią się składy olejów do diesla i benzyny?
Podstawowa różnica tkwi w pakiecie dodatków uszlachetniających. Oleje do silników diesla zawierają znacznie więcej detergentów i dyspergatorów, które neutralizują sadzę i utrzymują ją w zawiesinie, zapobiegając odkładaniu się osadów.
Czy lepkość oleju ma znaczenie dla typu silnika?
Oleje do diesli zazwyczaj charakteryzują się wyższą lepkością, co zapewnia lepszą ochronę przy wysokich obciążeniach. Typowe oznaczenia to 5W-40 lub 10W-40, podczas gdy w silnikach benzynowych coraz częściej stosuje się oleje o niskiej lepkości jak 0W-20 czy 5W-30, które zmniejszają opory wewnętrzne i poprawiają ekonomię jazdy.
Wyższa lepkość w dieslach jest konieczna ze względu na większe luzy między elementami oraz potrzebę utrzymania filmu olejowego przy ekstremalnych ciśnieniach. Zbyt rzadki olej nie zapewniłby odpowiedniej ochrony, prowadząc do przyspieszonego zużycia.
Oleje do diesli mają także wyższą liczbę zasadową całkowitą, która neutralizuje kwasy powstające podczas spalania. W silnikach wysokoprężnych proces spalania generuje więcej produktów kwaśnych, które bez odpowiedniej neutralizacji mogłyby powodować korozję wewnętrznych elementów.
Co się stanie jeśli wleję zły olej do silnika?
Konsekwencje użycia niewłaściwego oleju mogą nie być widoczne od razu. Wlanie oleju benzynowego do diesla skutkuje niewystarczającą ochroną przed sadzą. W ciągu kilku tysięcy kilometrów może dojść do:
- Zatkania kanałów olejowych
- Przyspieszonego zużycia tulei cylindrowych
- Uszkodzenia turbosprężarki
- Awarii hydraulicznych popychaczy zaworów
Z kolei użycie oleju do diesla w silniku benzynowym może prowadzić do problemów z katalizatorem. Wysokie stężenie dodatków przeciwzużyciowych, szczególnie związków fosforu i siarki, zatruwa katalizator, prowadząc do jego nieodwracalnego uszkodzenia. Wymiana katalizatora to koszt nawet kilku tysięcy zł.
Pierwsze objawy mogą wystąpić już po przejechaniu 1-2 tys.kilometrów. Kierowca może zauważyć problemy z rozruchem silnika, nierówną jego pracę na biegu jałowym, spadek mocy przy jednoczesnym zwiększonym zużyciu paliwa. Z rury wydechowej może też wydobywać się dym.
W skrajnych przypadkach, szczególnie w nowoczesnych silnikach z filtrami cząstek stałych (DPF), niewłaściwy olej może spowodować zatkanie filtra już po kilkuset kilometrach. Regeneracja lub wymiana DPF to kolejne kilka tysięcy złotych.
Czy istnieją oleje uniwersalne?
Na rynku dostępne są oleje o podwójnej specyfikacji. Teoretycznie nadają się zarówno do diesli, jak i silników benzynowych. W praktyce są kompromisem - nie zapewniają optymalnej ochrony dla żadnego typu silnika. Producenci samochodów rzadko dopuszczają stosowanie takich olejów. W instrukcji obsługi zawsze znajduje się konkretna specyfikacja oleju, dostosowana do konstrukcji danego silnika.
Jak uniknąć pomyłki przy wyborze oleju?
Podstawowa zasada to sprawdzenie instrukcji obsługi pojazdu. Producent zawsze podaje dokładną specyfikację oleju - lepkość (np. 5W-30) oraz normy jakościowe (np. ACEA C3, API SN). Te informacje często znajdują się także na naklejce pod maską lub na korku wlewu oleju.