Wchodzi w życie AFIR. Polska musi się pospieszyć, by spełnić unijne wymogi
GDDKiA ogłosiła, że znaleźli się chętni na dzierżawę MOP-ów przy drogach szybkiego ruchu, a konkretnie ich części, gdzie mają powstać stacje ładowania samochodów elektrycznych. Jest to niezwykle ważne, nie tylko z punktu widzenia kierowców, ale także konieczności dostosowywania polskiej infrastruktury do unijnych regulacji, zawartych w AFIR.
Gdzie powstaną nowe stacje ładowania przy drogach szybkiego ruchu?
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała, że znalazły się firmy, zainteresowane dzierżawą części nieruchomości wchodzących w skład Miejsc Obsługi Podróżnych, na których mają powstać ogólnodostępne stacje ładowania pojazdów elektrycznych. Pojawią się one w 15 miejscach przy drogach szybkiego ruchu:
lokalizacja | oddział | nr drogi | nazwa MOP |
|---|---|---|---|
1 | Katowice | A1 | Gorzelanka Wschód |
1 | Katowice | A1 | Gorzelanka Zachód |
2 | Katowice | A1 | Starcza Wschód |
2 | Katowice | A1 | Starcza Zachód |
3 | Kraków | S7 | Zbójecka Góra |
4 | Zielona Góra | S3 | Lisiny Wschód |
4 | Zielona Góra | S3 | Lisiny Zachód |
5 | Łódź | A2 | Ciosny Północ |
5 | Łódź | A2 | Ciosny Południe |
6 | Opole | A4 | Prószków |
7 | Poznań | S8 | Ochędzyn |
7 | Poznań | S8 | Niwiska |
8 | Rzeszów | S19 | Kamień Zachód |
8 | Rzeszów | S19 | Kamień Wschód |
9 | Wrocław | A4 | Krajków Północ |
W przypadku każdego z MOP-ów przewidziano 14 m2 powierzchni dzierżawy na stacje ładowania dla samochodów osobowych oraz 410 lub 800 m2 na stacje ładowania dla ciężarówek. Zgodnie z unijnymi wymogami zawartymi w AFIR, ładowarki na każdym z Miejsc Obsługi Podróżnych muszą zapewniać moce przynajmniej:
- 600 kW z czego minimum 2 punkty ładowania po 150 kW dla samochodów osobowych
- od 1500 kW do 3600 kW z czego minimum od 1 do 2 punktów ładowania po 350 kW (w zależności od Przedmiotu Dzierżawy) dla pojazdów ciężarowych
Umowy na dzierżawę będą podpisywane na 20 lat z możliwością przedłużenia o następne 5 lat. Dzierżawcy będą mieli też możliwość ustawienia przy ładowarkach automatów vendingowych (np. z przekąskami) lub sklepów autonomicznych (działających bez żadnego pracownika).
Co rozporządzenie AFIR oznacza dla kierowców w Polsce?
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych, czyli w skrócie AFIR, wymaga od wszystkich krajów członkowskich, rozbudowy sieci stacji ładowania pojazdów elektrycznych. Chodzi konkretnie o drogi należące do sieci TEN-T, czyli transeuropejskiej sieci transportowej. Tworzą one korytarze, pozwalające na szybkie przemieszczanie się po krajach wspólnoty, a w Polsce liczą one ponad 7,5 tys. km, z czego ok. 3,8 tys. km to tak zwana sieć bazowa, a pozostała to sieć kompleksowa.
Według regulacji AFIR do końca 2025 roku przy drogach stanowiących sieć bazową, co 60 km musi działać przynajmniej jeden punkt ładowania o mocy 150 kW dla aut osobowych. Dla ciężarówek wymagane jest 350 kW co 120 km. Dwa lata później wymagane będą po dwa takie punkty oraz po jednym w ramach sieci kompleksowej.
Jak informowaliśmy już w zeszłym roku, takie wymogi stanowią poważny problem dla GDDKiA. Przykładowo od początku 2022 roku do listopada 2023 roku w 56 przetargach dotyczących obsługi MOP-ów, zawarto umowy dla jednie 14 lokalizacji. W sumie brakowało dzierżawców dla 166 MOP-ów, aby móc spełnić wymogi zawarte w AFIR. Problemem są głównie ogromne koszty zapewnienia mocnego przyłącza elektrycznego do lokalizacji, znajdujących się daleko od wszelkich ośrodków miejskich.
Sytuacja powoli się zmienia, czego dowodem jest wspomniany wcześniej wybór dzierżawców w kolejnych 15 lokalizacjach, ale jeśli mamy spełnić unijne wymogi, proces rozbudowy sieci szybkich ładowarek, musi wyraźnie przyspieszyć. Za ich niezrealizowanie grożą wysokie kary.
