Polski rząd dopłaci 1,6 mld zł do używanych samochodów. Ale jest haczyk

Jak podaje "Puls Biznesu", polski rząd chce ruszyć z programem dopłat do używanych samochodów elektrycznych. Decyzja taka podyktowana jest faktem, że w Polsce królują samochody używane i to te nie najmłodsze. Średni wiek auta w Polsce to obecnie 14,9 roku, a średni wiek sprowadzanego samochodu do naszego kraju wynosi 12,11 roku. Pokazuje to dobrze możliwości nabywcze Polaków - dla większości z nas nowe auto jest poza finansowym zasięgiem, więc tym bardziej nie kupujemy nowych samochodów elektrycznych, nawet z rządową dopłatą.

Plan elektryfikacji Europy upada na naszych oczach. Przyczyn jest wiele 

Dlatego szans na przyspieszenie elektrycznej transformacji na polskich drogach, upatruje się właśnie w zainteresowaniu Polaków używanymi samochodami elektrycznymi. Jak przekonuje w rozmowie z "PB" " Aleksander Rajch, członek zarządu Polskiego Stowarzyszenia Nowej Mobilności (do niedawna Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych):

Cały budżet programu dopłat do używanych samochodów elektrycznych ma wynieść 373,75 mln euro, czyli nieco ponad 1,6 mld zł. Nie podano jednak póki co, o jaką kwotę dofinansowania będzie można się ubiegać. Pewne ramy starała się co prawda nakreślić minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz:

Trudno niestety powiedzieć, co minister ma na myśli mówiąc o "dopłatach bazowych" i co rozumie przez "samochody ze średniej półki". Czy te z "najwyższej" nie będą dofinansowywane? Czy autem z "najwyższej póki" może być na przykład BMW i3 kosztujące 35 tys. zł (bo to marka premium, a więc z "wysokiej półki"), czy raczej będzie tu decydowało kryterium ceny pojazdu. Obstawiamy, że podobnie jak w przypadku aut nowych, pojawi się właśnie warunek w postaci maksymalnej ceny kupowanego pojazdu. Zastanawiająca jest też deklarowana kwota dopłaty na poziomie 30 tys. zł - to więcej niż dopłata do nowego elektryka i więcej niż trzeba zapłacić za najtańsze używane auta elektryczne. A przecież tyle ma wynosić "dopłata bazowa", a nie maksymalna.

Kupili nowe auta elektryczne i już żałują. Rośnie problem

W przypadku programu "Mój elektryk", a więc dotyczącego aut nowych, dofinansowanie wynosi 18 750 zł, a maksymalna cena pojazdu to 225 tys. zł. W przypadku osób mających kartę dużej rodziny, dofinansowanie to 27 tys. zł i nie ma górnej granicy ceny samochodu.

Program dofinansowania zakupu używanych samochodów elektrycznych to faktycznie ciekawy pomysł, chociaż z jego oceną należałoby zaczekać do momentu, kiedy poznamy szczegóły - zasady na jakich będzie dofinansowanie przyznawane oraz jego wysokość. Jest także kwestia tego, czy dopłaty wystarczą, by przekonać Polaków do używanych elektryków.

Utrata wartości samochodu elektrycznego. Prawie połowa w rok

Skąd te wątpliwości? Obecnie oferowane w sprzedaży samochody elektryczne często mają zasięg sięgający 500 km i dają możliwość szybkiego doładowania baterii (do 80 proc. w około pół godziny). Tymczasem kupując używane auto elektryczne, trzeba się liczyć nie tylko z mniejszą baterią, a więc i mniejszym zasięgiem, ale także degradacją ogniw, która dodatkowo obniża zasięg pojazdu.

Przykładowo pierwszy popularny w Europie elektryk, czyli Nissan Leaf, miał na początku baterię o pojemności 24 kWh (obecnie z takich korzystają niektóre hybrydy plug-in) i oferował zasięg na poziomie 160 km. Marny wynik, szczególnie gdy weźmiemy pod uwagę, że oficjalne wartości są wyjątkowo trudne do osiągnięcia i zwykle realnie przejedziemy zauważalnie mniej (szczególnie zimą). A ile z tego zasięgu pozostaje po latach?

Mróz i zasięg elektryka spada o połowę. Druzgocący wynik testu

Sprawdziliśmy ogłoszenia sprzedaży używanych Leafów i przykładowo egzemplarz z 2012 roku z przebiegiem 177 tys. wyceniony został na 26 tys. zł. Właściciel podaje, że auto pokazuje 7 z 12 kresek sprawności baterii, co oznacza, że obecnie do dyspozycji mamy od 54 do 60 proc. jej początkowej pojemności. Podobnie wygląda to w przypadku egzemplarza z 2016 roku, który przejechał 125 tys. km i wyceniony jest na 27 tys. zł. To już auto po modernizacji i z większą baterią (30 kWh), ale w jego przypadku stan baterii to także 7 kresek na 12. Właściciel uczciwie podaje w ogłoszeniu, że w pełni naładowany akumulator daje zasięg 95 km. Biorąc pod uwagę, że zależnie od warunków wartość ta może jeszcze spaść, taki samochód można wykorzystywać najwyżej na krótkich odcinkach i stale podpinając go do gniazdka. Mało kusząca perspektywa

Lepiej wygląda to w przypadku Nissana Leafa drugiej generacji. Przykładowo egzemplarz z 2018 roku, który przejechał 85 tys. km ma zasięg na poziomie 215 km (z 270 km deklarowanych gdy był nowy). Z takiego auta można już swobodniej korzystać, ale nadal trudno planować nim dalsze wyjazdy. Jego cena to 51 tys. zł.

Wniosek jest taki, że rozwój samochodów elektrycznych w ostatnich latach gwałtownie przyspieszył i nawet pojazdy stosunkowo młode, wyraźnie odstają parametrami od nowych i trudno kupować je jako jedyne auto w rodzinie. Program dopłat może jednak sprawić, że część osób szukających drugiego samochodu, zdecyduje się właśnie na elektryka i będzie korzystać z niego do codziennego przemieszczania się na niedużych odcinkach. 

Trzeba przy tym pamiętać jednak, że zakup używanego auta elektrycznego zawsze jest w jakimś stopniu loterią. Wraz z wiekiem rośnie bowiem ryzyko pojawienia się problemów z baterią, zwykle objawiających się gwałtowny spadkiem jej pojemności do wartości uniemożliwiających korzystanie z pojazdu. Nie zawsze jest to wina faktycznego problemu z ogniwami, ale producenci nie przewidują zwykle diagnostyki i napraw akumulatorów. Jeśli występuje jakiś problem, to można jedynie wymienić całą baterię, a koszt tego idzie w dziesiątki tysięcy złotych, często przekraczając rynkową wartość całego auta. Elektryki mają zwykle 8 lat gwarancji na baterię (lub 160 tys. km), więc najlepiej szukać nowszych samochodów, które nadal objęte są ochroną.