Sprzedaż elektryków w Norwegii się załamie? Od 1 stycznia wchodzi nowy podatek

Na temat zmian w opodatkowaniu samochodów elektrycznych w Norwegii mówiło się już od pewnego czasu. Według przedstawionego w październiku projektu od 1 stycznia 2026 roku limit ceny elektryka, poniżej którego nie jest on objęty podatkiem VAT, ma zostać obniżony z 500 tys. koron (ok. 180 tys. zł) do 300 tys. koron (ok. 108 tys. zł). Z kolei od 2027 roku wszystkie elektryki miałyby być objęte pełnym, 25-procentowym podatkiem VAT.

Wersja ostatecznie przyjęta przez norweski rząd zakłada jednak, że w 2027 roku zwolnione z VAT-u będą elektryki w cenie do 150 tys. koron. Dopiero od 2028 roku każde auto elektryczne zostanie objęte tym podatkiem.

Norwegia od lat stawiana jest za wzorowy przykład rozwoju elektromobilności. Zdaniem wielu osób kraj ten stanowi najlepszy dowód na to, że technologia pojazdów elektrycznych jest dziś rozwinięta w dostatecznym stopniu, aby przekonać do siebie zdecydowaną większość kupujących.

Widać to w statystykach sprzedaży, zgodnie z którymi od stycznia do listopada 2025 roku 95 proc. samochodów sprzedanych w Norwegii było elektrykami. Co prawda władze kraju zakładały, że w bieżącym roku będzie to 100 proc. sprzedaży, ale minister finansów Jens Stoltenberg stwierdził, że dostatecznie zbliżono się do zakładanego celu, aby uznać go za zrealizowany. Stąd też decyzja o wycofywaniu się z ulg podatkowych.

Tak jak wspomniałem, Norwegia często przywoływana jest za wzór kraju, który przekonał się do elektromobilności - często jako kontrargument w rozmowach na temat tego, czy zakaz sprzedaży aut spalinowych w całej UE od 2035 roku można realnie wprowadzić. Problem w tym, że w debacie właściwie nie przewijają się faktyczne powody popularności elektryków w Norwegii.

Nie są one zresztą żadną tajemnicą - wystarczy porównać ceny elektryków do cen modeli spalinowych, co my wielokrotnie już robiliśmy. Przykładowo trzy lata temu Volkswagen ID.3 (o mocy 150 KM) był w Polsce droższy od Golfa (o mocy 110 KM) o 50 tys. zł, podczas gdy w Norwegii okazywał się tańszy o 30 tys. zł. Jak to możliwe? Na auta elektryczne obowiązują bowiem ulgi, zaś na spalinowe wysokie karne opłaty. Nic dziwnego, że kierowcy wybierali zwykle to, co najbardziej się im kalkulowało.

A jak obecnie wyglądają różnice w cenach między autami elektrycznymi i spalinowymi w Norwegii? Zwykle w ogóle nie wyglądają, ponieważ większość producentów nie oferuje tam już spalinowych aut! Nie znajdziecie ich w ofercie Volkswagena, Peugeota, Opla i wielu innych marek. W 2024 roku za 8 proc. rynku norweskiego odpowiadały hybrydy, na czym głównie korzystała Toyota (Yaris był nawet na 9. miejscu rankingu sprzedaży). Obecnie Toyota sprzedaje tam wyłącznie elektryki (poza Land Cruiserem i Hiluxem).

Pojedyncze spalinowe wersje wybranych modeli (zwykle flagowych lub sportowych) oferują też Audi oraz Mercedes. Co ciekawe BMW nadal utrzymuje a miarę kompletną gamę silnikową, ale ceny są całkowicie inne niż na pozostałych rynkach. Przykładowo różnica między spalinowym X1, a elektrycznym iX1 wynosi około 50 tys. zł. Z tym że w Polsce o tyle droższy jest elektryk, a w Norwegii o tyle droższa jest wersja benzynowa od elektrycznej. Pojawia się więc zasadne pytanie kto chciałby do odmiany elektrycznej o mocy 204 KM dopłacić 50 tys. zł, żeby mieć 3-cylindrowy silnik benzynowy o mocy 136 KM?

Osobna zaś kwestia to pozostałe koszty związane z autami. Jak wyjaśniają przedstawiciele Norsk Elbiforening, od 2012 roku opłata importowa wliczana w cenę nowego samochodu spalinowego wzrosła dwukrotnie. Natomiast o połowę zwiększyła się cena paliwa, co dodatkowo skłania do refleksji nad kosztami eksploatacji. Szczególnie, że choć cena norweskiego prądu jest płynna i zmienia się nawet co godzinę, rząd gwarantuje jej wysokość dla gospodarstw domowych i koszt 1 kWh rzadko przekracza 0,8 korony, czyli około 30 groszy. Oznacza to, że za przejechanie 100 km właściciel elektryka płaci około 6 zł.