Rewolucja. System sam pokieruje ruchem w całym mieście

Jego zaletą będą niespotykane dotąd w Polsce możliwości reagowania na zmieniające się warunki drogowe.

Jak poinformował podczas czwartkowej konferencji prasowej w Gliwicach szef miejskiej spółki Śląska Sieć Metropolitalna Grzegorz Nitkiewicz, wart 29 mln zł pierwszy etap tworzenia systemu niedawno dostał sięgające 85 proc. unijne dofinansowanie. Środki umożliwią zrealizowanie tego przedsięwzięcia prawdopodobnie do początku 2012 r.

Gliwicki system będzie tak skonstruowany, by wystarczyła zmiana jednego tylko parametru ustawień (np. świateł na jednym ze skrzyżowań), by wszystkie inne automatycznie dostosowały się do niej. Zmianę może wprowadzić sam system, ale też - ręcznie - jego operator. To optymalny sposób zwiększenia przepustowości kluczowych miejskich dróg (w podobny sposób w Austrii i Niemczech skrócono czasy przejazdów nawet o 80 proc.).

"Inteligentny system sterowania ruchem będzie adaptował się do zmiennych warunków, np. w kryzysie, podczas wypadku, ale również do zmian wymuszanych przez nowe generatory ruchu oraz przez nowe odcinki dróg. To ważne, bo system drogowy w Gliwicach podlega zmianom i będzie im podlegał" - zaznaczył prezydent miasta Zygmunt Frankiewicz.

Do momentu oddania do użytku autostrady A1 (w 2012 r.) i Drogowej Trasy Średnicowej (ok. 2014 r.) efektywne zarządzanie sygnalizacją świetlną na głównych arteriach ułatwi kierowcom sprawny przejazd przez Gliwice. Po wybudowaniu szybkich tras, umożliwi płynne dostosowanie pracy sygnalizacji w razie skierowania ruchu tranzytowego do miasta np. po zablokowaniu autostrady.

"Poprawi się bezpieczeństwo ruchu, skrócony zostanie czas przejazdu i zostanie obniżony koszt funkcjonowania transportu samochodowego" - wymieniał zalety systemu Nitkiewicz. Możliwe będzie też wprowadzenie tzw. zielonej fali dla służb ratunkowych czy autobusowej linii A4 zastępującej zlikwidowany w mieście tramwaj.

"System, który przygotowaliśmy, dysponuje przepotężnymi możliwościami jeśli chodzi o automatykę. Tak naprawdę będzie w stanie inteligentnie zarządzać miastem sam. Zdarzają się jednak sytuacje awaryjne, gdy tylko człowiek - przy posiadaniu wszystkich możliwych informacji - jest w stanie zarządzać sprawniej. Centrum sterowania ruchem będzie umożliwiało ręczne sterowanie" - wyjaśnił Nitkiewicz.

Projekt zakłada tu aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych lub opiekunów niepełnosprawnych dzieci. Dzięki mobilnym stanowiskom obsługi, które zostaną zainstalowane w domach co najmniej kilku takich osób, osoby wykluczone dotąd z rynku pracy - po przeszkoleniu i ew. dokształceniu - będą nadzorowały bieżącą pracę systemu.

Po zgłoszeniu projektu systemu do unijnego konkursu i otrzymaniu przezeń 100 punktów na 100 możliwych (podobny wynik osiągnął też inny projekt transportowy z Bydgoszczy), zarząd dróg miejskich w Gliwicach rozpoczął realizację - za miejskie środki - pierwszej jego części. Obejmuje ona m.in. modernizację pierwszych 15 skrzyżowań i m.in. wprowadzenie zależnego od natężenia ruchu sterowania światłami w ciągach przelotowych ulic: Rybnickiej i Pszczyńskiej.

Ta część systemu powinna być gotowa w ciągu dwóch-trzech miesięcy. Jednocześnie miasto - po podpisaniu umowy na unijne dofinansowanie - wkrótce ogłosi przetarg na pozostałą część przedsięwzięcia z kolejnymi 45 skrzyżowaniami. Jego realizacja zajmie ok. dziewięciu miesięcy.

Aby cały system zaczął działać, potrzebna jest m.in. kompleksowa modernizacja sygnalizacji świetlnych na głównych trasach przejazdowych, instalacja na skrzyżowaniach punktów pomiarowych ruchu, obrotowych kamer oraz bezprzewodowe połączenie wszystkich elementów systemu w terenie i stworzenie centrum sterowania ruchem.

Miasto już teraz zakłada kontynuację projektu. W kolejnych etapach system będzie się rozrastał, wraz z rozbudową sieci dróg i włączaniem do niego kolejnych istniejących i planowanych skrzyżowań (łącznie ma być ich ok. 110). Nowe funkcjonalności obejmą np. kamery identyfikacji pojazdów (po numerach rejestracyjnych) i pomiar prędkości.