Najważniejsze innowacje Toyoty

Targa top. T-top. Targadach. Różne nazwy, lecz jedno rozwiązanie, które Toyota jako pierwsza firma na świecie wprowadziła do seryjnej produkcji w modelu Sports 800. Stała przednia szyba, stała tylna szyba, a pomiędzy nimi zdejmowany sztywny panel dachowy. Po jego usunięciu pierwsze seryjnie produkowane coupé Toyoty przeistaczało się prawie w kabriolet.

Idea narodziła się na początku lat 60., kiedy designer Shozo Sato oraz były konstruktor lotniczy Tatsuo Hasegawa zaprojektowali prototyp Toyota Publica Sport. Zaprezentowano go jesienią 1962 roku podczas Tokyo Motor Show, gdzie wzbudził ogromną sensację sztywnym, przeszklonym dachem o aerodynamicznym kształcie, który wraz z bocznymi szybami był przesuwany do przodu i do tyłu jak owiewka myśliwca. Idea była jednak niezwykle kosztowna w produkcji. Shozo Sato - twórca pierwszego seryjnie produkowanego dachu targa zaproponował znacznie tańsze i prostsze technologicznie rozwiązanie: zdejmowany panel dachu osadzony na sztywnych ramach przedniej i tylnej szyby.

Toyota Sports 800 zadebiutowała w kwietniu 1965 roku. 20 miesięcy później, w grudniu 1966 roku Porsche zaprezentowało model 911 Targa ze zdejmowanym panelem dachowym. Jedyną różnicą była demontowana tylna szyba z pleksiglasu, jednak późniejsze egzemplarze miały już stałą tylną szybę ze szkła. Wynalazek Toyoty stał się znany na całym świecie dzięki firmie z Zuffenhausen. Porsche nadało mu chwytliwą nazwę pochodzącą od legendarnego wyściguTarga Florio rozgrywanego na drogach Sycylii, lecz palma pierwszeństwa należy do Toyoty.

Już od lat 30. XX wieku samochody posiadały wskaźniki i lampki kontrolne informujące kierowcę o poziomie i ciśnieniu oleju, poziomie ładowania akumulatora czy włączonych światłach drogowych. W sierpniu 1973 roku Toyota jako pierwszy producent na świecie wprowadziła w seryjnym modelu Corona (RT100) elektroniczny panel kontrolny OK. Był to monitor informujący o stanie najważniejszych układów i płynów eksploatacyjnych auta. W zamontowanym centralnie w podsufitce panelu umieszczono 11 diodowych kontrolek. 8 żółtych diod sygnalizowało prawidłowe oświetlenie z przodu i z tyłu, poziom płynu hamulcowego, prawidłowy stan akumulatora, płynu chłodzącego oraz płynu do spryskiwaczy. 4 czerwone diody ostrzegały kierowcę przed zbyt niskim poziomem oleju silnikowego i płynu hamulcowego, przed zużyciem okładzin hamulcowych oraz informowały o awarii podciśnieniowego wspomagania układu hamulcowego.

OK Monitor jest pierwszym na świecie seryjnie produkowanym panelem kontrolnym. System oferowano zarówno w autach na rynek japoński, jak i w eksportowanych do USA. Wiele źródeł podaje błędną informację, jakoby pierwszym autem z panelem informacyjnym było BMW 630/633 CSi (E24), lecz Check Panel montowano dopiero od marca 1976 roku, a więc prawie 3 lata po debiucie systemu OK Monitor. Dziś innowacyjne rozwiązanie Toyoty jest nieco zapomniane, a o stanie poszczególnych podzespołów lub ich defektach informują zwykle zestawy kontrolek lub komunikaty wyświetlane na ekranach.

Innowacyjne rozwiązanie nie zawsze oznacza rewolucję technologiczną w motoryzacji, jednak zwiększa komfort, a czasem także i bezpieczeństwo jazdy. Pierwszym seryjnie produkowanym pojazdem, wyposażonym w działający za pomocą ultradźwięków czujnik parkowania zwany Back Sonar, była Toyota Corona 1800 EX (E-ST140) z 1982 roku. Twórcy systemu umieścili 4 czujniki w tylnym zderzaku. O zbliżaniu się do przeszkody informował diodowy panel na tylnej półce. Opcja Back Sonar była początkowo dostępna tylko w autach oferowanych na rynku japońskim. Dziś nawet samochody segmentu A i kompakty są wyposażone w czujniki cofania informujące kierowcę o przeszkodach za pojazdem.

Obecnie trudno wyobrazić sobie samochód o wysokich osiągach bez elektronicznego systemu sterowania parametrami zawieszenia. Systemy te są stosowane w luksusowych limuzynach, lecz przede wszystkim w autach sportowych. Pierwszy na świecie seryjnie montowany system elektronicznej regulacji sztywności zawieszenia - Toyota Electronic Modulated Suspension (TEMS) - pojawił się w lutym 1983 roku w oferowanym wyłącznie w Japonii coupé Toyota Soarer (seria Z10). Prace nad TEMS rozpoczęto jeszcze w 1976 roku. Zespół mikroprocesorów i czujników współpracujący z centralnym modułem (komputerem) ECU sterował parametrami przedniego i tylnego zawieszenia. W zależności od stylu jazdy kierowca mógł wybrać tryb Soft lub Hard, a w późniejszych modelach ustawienia Auto, Normal lub Sport. Pod koniec lat 80. wraz z debiutem Toyoty Celsior/Lexusa LS 400 do systemu TEMS wprowadzano innowacyjną technologię opartą na elementach piezoelektrycznych.

Nad systemami nawigacji samochodowej pracowano w Japonii, Europie i USA od początku lat 70. Mimo postępu technologicznego systemy te miały liczne wady, które uniemożliwiały ich wprowadzenie do seryjnej produkcji. Trwała wówczas zimna wojna i stworzony na zlecenie Pentagonu system GPS był całkowicie utajniony. Ogromnym przełomem w światowej motoryzacji był system nawigacji wprowadzony 1 września 1987 roku przez Toyotę. Tego dnia debiutował oferowany tylko w Japonii model Crown Royal Saloon G (typ MS137). Był to pierwszy pojazd na świecie z systemem nawigacji używającym map nagranych na CD-ROM. Innowacją był także monitor z kolorowym kineskopem, wbudowany w kokpit Toyoty Crown Royal.

Electro Hydraulic Power Steering (EHPS) to dzieło inżynierów koncernu Toyota. Przez lata stosowano hydrauliczne systemy wspomagania układu kierowniczego. Ułatwiały one manewrowanie pojazdem, choć przyczyniały się do wyższego zużycia paliwa, ze względu na to że pompa wspomagania napędzała pasek, który zwiększał opory. Zaletą EHPS Toyoty było obniżenie zużycia paliwa i zmniejszenie gabarytów układu wspomagania. Pierwszym samochodem wyposażonym w EHPS była Toyota MR2. Rok później podobne rozwiązanie zastosowali także inni japońscy producenci m.in. Honda w modelu NSX.

Toyota co prawda nie wynalazła hybrydy, lecz opracowała pierwszy układ hybrydowy, który miał szansę odnieść sukces na rynku komercyjnym. Koncepcja użycia silnika spalinowego i elektrycznego do napędu pojazdu była znana już na początku XX wieku. Z powodzeniem stosowano ją w okrętach podwodnych, lecz w samochodach konstruktorom nie udawało się uzyskać zadowalających efektów, choćby ze względu na kwestię ciężkich i mało wydajnych akumulatorów. Gdy 10 grudnia 1997 roku Toyota zaprezentowała niepozorny pojazd o nazwie Prius, sceptycy uśmiechali się drwiąco, wróżąc rychłe fiasko "eksperymentu". Toyota Hybrid System, a później Hybrid Synergy Drive okazały się jednak wielkim sukcesem i prawdziwą rewolucją w światowej motoryzacji. W ciągu 21 lat Toyota wyprodukowała ponad 12,5 miliona aut hybrydowych. Sceptycy zamilkli. Do grona producentów hybryd dołączyło wiele wiodących marek, dla których rozwiązania Toyoty były punktem odniesienia. Obecnie większość modeli Toyoty jest dostępna także z napędem hybrydowym, zaś Prius pozostaje najpopularniejszym na świecie modelem z alternatywnym napędem.

Pierwsze poduszki powietrzne (airbagi) montowano jako opcję w samochodach koncernu GM już we wczesnych latach 70. System stał się znany na całym świecie za sprawą koncernu Daimler-Benz (1980). Przez lata kolejne firmy, w tym także Toyota, wprowadzały airbagi (SRS) do swoich aut. W chwili zderzenia chroniły one głowę i tułów kierowcy oraz pasażerów. Jednak nadal często zdarzało się, że kierowca odnosił poważne kontuzje nóg, zwłaszcza kolan.

W marcu 2003 roku wraz z premierą 2. generacji modelu Avensis (T250) Toyota jako pierwszy producent na świecie wprowadził poduszkę powietrzną chroniącą kolana kierowcy podczas kolizji. Pierwszy tego typu airbag miał 18 litrów pojemności i skutecznie zabezpieczał nogi kierowcy przed urazami przy uderzeniu o kokpit i osłonę kolumny kierowniczej.

Przez lata na czele rankingu najbardziej popularnych samochodów świata był VW Beetle. W USA rekordy popularności bije Ford serii F (35 milionów od 1948 r.) Światowy rekord należy jednak do Toyoty i modelu Corolla. Już w 1974 r. Corolla zdobyła po raz pierwszy miano najczęściej kupowanego samochodu roku, a w 1997 roku zdetronizowała "Garbusa" na szczycie listy najpopularniejszych samochodów w historii. 5 września 2013 roku Toyota opublikowała informację o produkcji 40-milionowego egzemplarza Corolli. Od jesieni 1966 r. do dziś zbudowano ponad 41 milionów aut tego modelu.

Corolla jest montowana w Japonii, Kanadzie, USA, Turcji i wielu innych krajach świata. W 2019 roku na polski rynek trafi najnowsza, dwunasta generacja globalnego bestselleru.

Prace nad napędem elektrycznym zasilanym wodorowymi ogniwami paliwowymi Toyota rozpoczęła już w 1992 roku. W grudniu 2002 roku zaprezentowano prototyp Toyota FCHV4. Efektem tego programu jest Toyota Mirai, pierwszy zbudowany od podstaw samochód na ogniwa paliwowe. Model zadebiutował na japońskim rynku w grudniu 2014 roku, zaś do Europy i USA trafił w roku 2015.

Mirai wykorzystuje wodór do produkcji energii elektrycznej. Ogniwa o mocy 155 KM zasilają 154-konny silnik elektryczny. Zamiast spalin z rury wydechowej wydobywa się H2O czyli czysta chemicznie woda. Zasięg auta wynosi 550 kilometrów, zaś tankowanie trwa około 3 minut. Choć w Europie sieć stacji tankowania wodoru jest jeszcze niewielka, już dziś wiadomo, że Toyota Mirai jest wielkim przełomem technologicznym, który w nieodległej przyszłości zmieni światową motoryzację. Wodór jest realną alternatywą dla paliw kopalnych. Dzięki pracy i badaniom Toyoty samochody przyszłości będą cichsze i bardziej przyjazne dla środowiska. Bo japońskie słowo "Mirai" oznacza właśnie "przyszłość".