Kupiłeś "lewe" ksenony? Lepiej kup też gaśnicę!

Oświetlenie samochodu to układ mający duże znaczenie zarówno dla bezpieczeństwa, jak i komfortu podróżowania. Zbudowany jest on z wielu elementów służących do oświetlenia drogi, sygnalizacji wykonywanych manewrów, czy określenia pozycji pojazdu.

Szczególną rolę w bezpieczeństwie ruchu drogowego odgrywają przednie reflektory. Od jakości emitowanego przez nie strumienia świetlnego zależy to, czy w czasie jazdy kierowca będzie wystarczająco dobrze widział, co dzieje się przed samochodem.

Niestety w tym miejscu pojawia się pewna sprzeczność. Chęć zapewnienia sobie jak najlepszego pola widzenia nie może powodować oślepiania zarówno kierowców pojazdów jadących z naprzeciwka, jak i tych - poprzez odbicie w lusterkach wstecznych - przed nami.

"Dobrze zaprojektowany reflektor oraz znajdujące się w nim źródło światła powinno być kompromisem pomiędzy zapewnieniem widoczności, a unikaniem oślepiania innych uczestników ruchu drogowego" - mówi Tarek Hamed z firmy Philips - "Jednym z takich przykładów są lampy ksenonowe".

Z punktu widzenia fizyki jest to lampa wyładowcza wykorzystująca do zapłonu mieszankę gazów w tym gaz szlachetny - ksenon - który w stosunkowo krótkim czasie pozwala osiągnąć maksymalny strumień świetlny. Z definicji - i wbrew powszechnej opinii - nie posiada ona tradycyjnego żarnika, który z czasem mógłby ulec zużyciu, co zdecydowanie zwiększa trwałość w porównaniu z tradycyjnymi żarówkami.

Największą zaletą lamp ksenonowych są rodzaj i natężenie emitowanej przez nie wiązki. Jej światło posiada temperaturę barwową wynoszącą od 4600 do 6000 stopni Kelwina (zwykła żarówka ma około 3200 K). Dzięki takiej temperaturze - zbliżonej do światła dziennego - u kierowcy poprawia się kontrast widzenia i zdolność do rozróżniania barw. W stosunku do tradycyjnego oświetlenia ksenony wpływają też na spowolnienie zjawiska zmęczenia wzroku, szczególnie przy dłuższych podróżach po zmroku. W porównaniu do reflektorów z tradycyjnymi żarówkami, lampy ksenonowe mają też wyższą wydajność. Oznacza to, że przy mniejszym poborze mocy (około 35 W) emitują większy strumień światła.

Chcąc zapewnić sobie większe pole widzenia i nadać autu nowocześniejszy wygląd wielu kierowców - zwłaszcza tych młodszych - decyduje się na przeróbkę oświetlenia w swoich pojazdach. Trzeba jednak pamiętać, że montaż oferowanych chociażby w Internecie zestawów do samodzielnego przerobienia reflektorów na ksenonowe daje często efekt przeciwny do zamierzonego. Trzeba bowiem zdawać sobie sprawę, że na rynku istnieje wiele rodzajów ksenonowych lamp wyładowczych, a każda z nich dostosowana jest do innego typu reflektora (odbłyśnikowe, soczewkowe). Zwolennicy tego typu przeróbek często zapominają też, że lampy ksenonowe pracują pod wysokim napięciem, więc do ich funkcjonowania potrzebne są specjalne przetwornice. Problem w tym, że jakość tanich chińskich zestawów pozostawia wiele do życzenia, o czym przekonało się już wielu kierowców, których auta stanęły w płomieniach.

Co więcej - by nie powodować oślepiania spowodowanego większym strumieniem świetlnym - lampy ksenonowe muszą posiadać układ automatycznego poziomowania i wysokociśnieniowe spryskiwacze. To wymóg regulowany prawem.

Pomimo wysokiej trwałości lampy ksenonowe z czasem zmieniają kolor emitowanego światła. Bliski koniec życia produktu można rozpoznać po kolorze. Barwa emitowanego światła zmienia się wówczas na różowy. Tak samo, jak w przypadku zwykłych żarówek halogenowych - dla zapewnienia komfortu i bezpieczeństwa eksploatacji - lampy wyładowcze ksenonów powinny być wymieniane parami.