Benzyna w Rosji najdroższa od lat. Braki paliwa i wielogodzinne kolejki

W minionym czasie internet obiegły obrazy przedstawiające nieciekawą sytuację w Rosji, która mierzy się obecnie z poważnym kryzysem paliwowym. Na udostępnianych w mediach społecznościowych materiałach widać gigantyczne kolejki na stacje paliwowe, w których nierzadko stać trzeba po kilka godzin. To obraz reakcji społeczeństwa na głębszy problem w Rosji.

Obecna sytuacja w kraju nie pozostawiła Kremlowi innego wyboru. W poniedziałek ogłoszono przedłużenie zakazu eksportu benzyny do końca października 2025 roku. Informację o podjętej decyzji opublikowano na oficjalnym kanale w serwisie Telegram. Ma ona zahamować galopujące ceny paliw na krajowym rynku.

Zgodnie z ustaleniami, restrykcje zaczną obowiązywać od 1 września. Obejmą one wszystkich eksporterów, a zatem producentów i pośredników. Kreml wyjaśnia tę decyzję koniecznością ustabilizowania sytuacji na wewnętrznym rynku paliw, gdzie ostatnimi czasy dochodziło do lokalnych niedoborów.

Niedobory paliwa to nie jedyny problem rosyjskiego rynku paliwowego. Kraj mierzy się także z gigantycznymi wzrostami cen benzyny 92 i 95-oktanowej, które 21 sierpnia osiągnęły odpowiednio 73,1 oraz 81,4 tys. rubli za tonę. Obecne ceny przebiły rekord ustanowiony jesienią 2023 roku, gdy decyzja władz o obniżeniu subsydiowania sektora wywołała punktowe braki paliw na stacjach. Od początku 2025 roku ceny wzrosły już o 50 proc., szczególnie latem. Obecnie na pylonach rosyjskich stacji paliwowych zauważyć można cenę 63,50 rubli (ok. 2,88 zł) za litr 95-oktanowej benzyny.

To właśnie letnie zwyżki spowodowały, że rosyjskie władze wprowadziły pierwszy zakaz eksportu, który obowiązuje od 28 lipca do końca sierpnia. Mimo tej interwencji, ceny benzyny nie wyhamowały. W połowie sierpnia w niektórych regionach Rosji zaczęło brakować tego paliwa. Mowa tutaj m.in. o Kraju Zabajkalskim i Nadmorskim, a także o okupowanym Krymie.

Destabilizacja na rynku paliw ma związek z wojną w Ukrainie. Doprowadziły do niej nasilone ataki na sektor naftowo-paliwowy, dokonywane przez ukraińskie wojsko. Tego lata ukraińskie drony uderzyły w co najmniej 10 rafinerii, powodując liczne straty. Doszło do zniszczenia instalacji, a także wstrzymania produkcji w znacznej części zakładów. Według szacunków, wyłączono ponad 10 proc. zdolności rafineryjnych kraju, w tym w największych zakładach w Rizaniu i Wołgogradzie.

Wznowienie pracy rafinerii wymaga kosztownych remontów, które są dodatkowo utrudnione przez sankcje ograniczające import części zamiennych. Spadek produkcji benzyny mocno uderza w transport i handel, szczególnie w regionach wschodnich i pomimo tego, że większość rosyjskich samochodów napędzanych jest olejem napędowym.

Trudna sytuacja w kraju doprowadziła do powstania gigantycznych kolejek do stacji paliwowych po punktowych brakach paliwa. Pojawiły się doniesienia z rosyjskiego Dalekiego Wschodu, ukazujące kierowców oczekujących kilka godzin na zatankowanie. Obrazy, które przedostały się także do internetu, ukazują rzeczywistą skalę kryzysu. Lokalne media ostrzegają, że niedobory paliw mogą sparaliżować transport i gospodarkę regionalną.

Jak zauważają komentatorzy, obecna sytuacja stanowi wyzwanie dla Kremla. Rosnące ceny paliw mogą wpłynąć na wzrost inflacji, a punktowe niedobory mogą stać się źródłem napięć społecznych. Kreml próbuje ratować sytuację krótkoterminowymi działaniami, np. rozważając import z Białorusi, ale eksperci podkreślają, że w bez systemowych rozwiązań kryzys będzie powracał.