Policja badała cię alkomatem? To niezgodne z prawem!?
Nowy Rzecznik Paw Obywatelskich, już po raz trzeci w swojej krótkiej, kilkutygodniowej kadencji, wstawia się za kierowcami.
Przypominamy, że 17 września RPO zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego przepisy zezwalających na zatrzymywanie praw jazdy bezpośrednio przez funkcjonariuszy policji. W zeszłym tygodniu Adam Bodnar wystosował do Głównego Inspektora Transportu Drogowego list, w którym postuluje o udostępnianie właścicielom pojazdów zdjęć kierowców zarejestrowanych przez fotoradary.
Teraz, Rzecznik Praw Obywatelskich wziął na cel, krytykowane często przez prawników akcje typu "trzeźwy poranek". Adam Bodnar zwrócił się do Ministra Zdrowia z prośbą o uregulowanie przepisów dotyczących badań kierowców na zawartość alkoholu.
Wątpliwości Rzecznika wzbudza fakt, że kwestie kontroli kierowców reguluje Prawo o Ruchu Drogowym. W przypadku badań na zawartość alkoholu odwołuje się ono do Ustawy o Wychowaniu w Trzeźwości i Przeciwdziałaniu Alkoholizmowi. RPO wskazuje na zapis, wg którego warunkiem przeprowadzenia takiego badania jest uzasadnione podejrzenie, że dane przestępstwo lub wykroczenie dokonane zostało pod wpływem alkoholu. Zdaniem Rzecznika stosowanie tych przepisów w odniesieniu do działań prewencyjnych jest niemożliwe. To z kolei oznacza, że popularne akcje typu "trzeźwy poranek" mogą być niezgodne z prawem.
Co więcej, Bodnar zwraca uwagę na brak jasnych przepisów dotyczących sposobów przeprowadzania badań przez funkcjonariuszy policji. W ocenie RPO nie jest jasne, czy policjanci w ogóle są do nich uprawnieni!
W wystąpieniu RPO czytamy, że "Odmowa poddania się badaniu na zawartość alkoholu w organizmie może stanowić podstawę do użycia przez funkcjonariuszy Policji środków przymusu bezpośredniego i przeprowadzenie badania wbrew woli zainteresowanego. Dlatego konieczne jest, aby przepisy pozwalające na tak daleko idącą ingerencję w sferę praw i wolności obywatelskich w sposób dostatecznie precyzyjny określały obowiązki obywateli i uprawnienia funkcjonariuszy w tym zakresie".
Rzecznik zwraca uwagę, że "badania prewencyjne osób prowadzących pojazdy są niezwykle ważnym i potrzebnym działaniem mającym na celu ograniczanie niebezpiecznego zjawiska, jakim jest prowadzenie pojazdów w stanie po użyciu alkoholu lub nietrzeźwości". Z tego względu RPO wskazuje na "pilną potrzebę uregulowania tego zagadnienia z uwzględnieniem zarówno praw jednostki, jak i zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu drogowym".
