Volkswagen Polo kończy 50 lat. "Mały z zewnątrz. Duży w środku"

Kiedy w 1975 roku do salonów trafiły pierwsze sztuki Volkswagena Polo, niewielki hatchback miał być jedynie kolejnym ogniwem świeżo skompletowanej gamy z Wolfsburga. Jego kanciasta sylwetka świadomie nawiązywała do Passata i Golfa, oferując alternatywę dla ówczesnych małych aut miejskich. Nikt jeszcze wtedy nie spodziewał się, że ten pozornie ascetyczny model podbije serca kierowców na kolejne dekady i przekroczy barierę 20 milionów sprzedanych egzemplarzy.

Ogromny sukces niemieckiego miejskiego auta sprawił, że przez blisko pięćdziesiąt lat kompaktowy, dwudrzwiowy model był nieustannie rozwijany i ulepszany. W ciągu sześciu generacji Polo pojawiło się w kilku wariantach nadwoziowych oraz dziesiątkach wersji wyposażenia. W swojej historii Polo występowało m.in. jako hatchback, coupe, kabriolet, kombi, czy sedan. Na drogach pojawiły się także bardziej nietypowe edycje, jak kolorowy Harlequin, uterenowione CrossPolo czy wyjątkowo oszczędne Polo BlueMotion - będące rozwinięciem ekologicznego konceptu Öko-Polo.

Nie zabrakło także sportowych wariantów, takich jak G40, produkowane do dziś GTI, czy niezwykle dynamiczne Polo R WRC, które posłużyło jako cywilna baza legendarnego auta klasy WRC, prowadzonego przez samego Sébastiena Ogiera. Każda kolejna generacja przynosiła jednocześnie więcej przestrzeni i komfortu, nowoczesne rozwiązania technologiczne oraz coraz wydajniejsze silniki.

Aby podkreślić ogromny wpływ modelu Polo na historię niemieckiego koncernu, Volkswagen przygotował wyjątkowe wydarzenie, na które zostaliśmy zaproszeni. Dzięki temu mogliśmy z bliska zobaczyć pełen przekrój modeli - od pierwszej generacji aż po najnowsze odsłony tego miejskiego klasyka. W przypadku niektórych egzemplarzy, mogliśmy zasiąść za kierownicą i samodzielnie przekonać się, jak zmieniało się postrzeganie miejskiego samochodu oraz jak wielkim zróżnicowaniem wyróżniało się Polo na europejskim rynku.

W kolejnych częściach materiału przybliżymy historię wszystkich generacji modelu oraz zaprezentujemy ich najciekawsze wersje, które naszym zdaniem zasługują na szczególną uwagę - zarówno pod względem technicznym, jak i sentymentalnym.

Pierwsze Polo, które zostało zaprezentowane w Genewie w marcu 1975 roku, było prostym, dwudrzwiowym modelem opartym na Audi 50. W porównaniu do swojego odpowiednika spod znaku czterech pierścieni, jego wyposażenie zostało celowo ograniczone, aby utrzymać atrakcyjną cenę. W podstawowej wersji Polo dysponowało mocą 40 KM i kosztowało jedynie 7500 marek niemieckich. Był to odpowiednik ok. 157 500 ówczesnych polskich złotych. W tym samym czasie, w naszym kraju najtańszy Polski Fiat 126p kosztował ok. 69 tys. zł - przynajmniej dla uczestników systemu przedpłatowego.

Mimo kompaktowych wymiarów - długości zaledwie 3,5 metra - samochód oferował miejsce dla czterech pasażerów oraz bagażu. Od 1977 roku Polo było dostępne także w wersji notchback, znanej jako Derby. W 1979 roku pojawiło się Polo GT - kolejny topowy model wyróżniający się sportowym wyposażeniem i stylistyką. W tym samym okresie przeprowadzono lifting, który wprowadził solidne plastikowe zderzaki oraz nową osłonę chłodnicy, poprawiając zarówno wygląd, jak i aerodynamikę auta. W 1981 roku pierwsza generacja Polo ustąpiła miejsca swojemu technologicznie rozwiniętemu następcy.

Pierwsza generacja Polo wciąż zachwyca komfortem. I zapachem!

Podczas jubileuszowego wydarzenia Volkswagen dał nam niepowtarzalną okazję przetestowania pierwszej generacji Polo. Do naszej dyspozycji trafił znakomicie zachowany egzemplarz w odcieniu "Ozeanblue", wyposażony w bogaty pakiet L. Wariant ten wyróżniał się m.in. chromowanymi zderzakami oraz chromowaną listwą biegnącą wzdłuż nadwozia. We wnętrzu uwagę przyciągały fotele obszyte tapicerką wysokiej jakości. Przyznać trzeba, że nawet teraz całość prezentuje się niezwykle stylowo, oddając ducha lat 70. w najlepszym wydaniu.

Nic zatem dziwnego, że ten niewielki samochód niemal z miejsca stał się przebojem. Choć od jego debiutu minęło już pół wieku, pierwsze Polo wciąż potrafi zaskoczyć komfortem - zawieszenie miękko pochłania nierówności i sprawnie amortyzuje na dziurawych drogach. Prosty układ kierowniczy działa zaskakująco precyzyjnie, co sprawia, że prowadzenie jest naturalne i bezproblemowe, nawet mimo braku wspomagania. Zwrotność auta, wynikająca z lekkiej konstrukcji i kompaktowych rozmiarów, świetnie sprawdza się zwłaszcza w miejskich warunkach, a całość dopełnia niepowtarzalny zapach starego wnętrza, który natychmiast przywołuje klimat lat, gdy na polskich drogach królowały Maluchy i duże Fiaty.

Idąc za ciosem, już we wrześniu 1981 roku Volkswagen zaprezentował drugą generację modelu Polo, która otrzymała całkowicie przeprojektowane nadwozie i urosła do 3,66 metra długości. Nowa wersja przybrała formę dwudrzwiowego, małego kombi, oferując przy tym zaskakująco dużą przestrzeń bagażową. Podstawową jednostką napędową pojazdu był benzynowy silnik o pojemności 1.0 l lub 1.3 l. W 1986 roku do oferty dołączyło dynamiczniejsze coupe, wyposażone w mocniejsze jednostki benzynowe.

Prawdziwą furorę zrobił limitowany model Polo Coupé GT40 wyposażony w 1,3-litrowy silnik z doładowaniem, który generował imponujące 113 KM. Łącznie powstało go zaledwie 500 egzemplarzy, które w mgnieniu oka znalazły klientelę. Po kilku latach model poddano gruntownej modernizacji, a usportowiona wersja G40 - również z 1,3-litrowym silnikiem wspomaganym kompresorem - trafiła na stałe do oferty, stając się jednym z pierwszych seryjnie produkowanych hot hatchy marki. Zaledwie rok później gamę uzupełniło jeszcze bardziej dynamiczne coupé, napędzane mocniejszymi benzynowymi jednostkami.

Jeden z pierwszych niemieckich hot hatchy wciąż daje radę

Nie da się ukryć, że jazda Volkswagenem Polo G40 to nie lada gratka dla miłośników klasycznych hot-hatchy. Mimo upływu lat auto wciąż zachwyca osiągami i pewnością prowadzenia. Precyzyjny układ kierowniczy oraz twarde zawieszenie wręcz prowokują do dynamicznej jazdy po zakrętach, a rasowy pomruk doładowanego silnika w tandemie z krótkimi przełożeniami skrzyni biegów potęguje sportowe doznania zza kierownicy. Wnętrze kultowego Polo G40 także przyciąga uwagę: czytelne zegary z dużym prędkościomierzem, trójramienna kierownica i głęboko wyprofilowane fotele stały się wyznacznikiem tego segmentu. Bez wątpienia G40 było - i wciąż pozostaje - jednym z najbardziej charyzmatycznych modeli swojej ery.

Polo II Öko-Polo to niezwykły koncept. Spalał tylko 1,7 l/100 km

Co ciekawe - w podobnym okresie pojawiła się także skrajnie ekonomiczna odmiana Öko-Polo, wyposażona w 2-cylindrową jednostkę Diesla o pojemności 858 ccm. Niestety wariant ten nigdy nie trafił do produkcji seryjnej mimo, że jego spalanie w testach nie przekraczało 1,7 l/100 km. Wszystkie 75 sztuk, które powstały to zatem prototypy. Polo II produkowano łącznie przez 13 lat, sprzedając ponad 2,7 miliona egzemplarzy.

Trzecia generacja Volkswagena Polo, całkowicie przeprojektowana pod względem stylistycznym i technicznym, zadebiutowała już w 1994 roku. Samochód otrzymał nowe nadwozie, zmodernizowane podwozie oraz odświeżoną gamę silników. Po raz pierwszy model oferowany był również w wersji pięciodrzwiowej, co znacząco zwiększyło jego funkcjonalność. Większe wymiary zewnętrzne przełożyły się na poprawę przestronności wnętrza, a na pokładzie pojawiły się nowoczesne rozwiązania z zakresu bezpieczeństwa - poduszki powietrzne, napinacze pasów oraz system ABS.

Od 1997 roku Polo III generacji było dostępne także jako kombi, z kolei w 1998 r. zadebiutowała limitowana seria specjalna: Polo GTI o mocy 125 KM, w którym po raz pierwszy pojawiły się te trzy magiczne litery. Rok później zaprezentowano produkcyjną odmianę GTI wyposażoną w 1.6 l silnik o mocy 125 KM. Pod koniec 1999 roku hatchback przeszedł gruntowny lifting: otrzymał nowe reflektory, grill, tylne lampy i zderzaki, a we wszystkich odmianach odświeżono też kokpit. Łącznie z taśm produkcyjnych zjechało 3,5 mln egzemplarzy trzeciej generacji Polo.

Volkswagen Polo Harlequin - kolorowy zawrót głowy

Miłośnikom modelu Polo trzecia generacja najbardziej zapadła w pamięć dzięki barwnej wersji Harlequin, która trafiła do salonów w 1995 r. Już rok wcześniej Volkswagen wdrożył modułowy system produkcyjny, pozwalający składać samochody dokładnie według zamówień klienta. Każdy moduł oznaczano innym kolorem: niebieskim dla układu napędowego, żółtym dla wyposażenia, czerwonym dla opcji dodatkowych, a zielonym dla powłoki lakierniczej.

Zachwyceni modułowym systemem, menedżerowie Volkswagena postanowili zademonstrować go klientom w niecodzienny sposób: zbudowali 20 sztuk Polo z karoserią pomalowaną w cztery modułowe kolory. Nieszablonowe malowanie spotkało się z tak entuzjastycznym odzewem, że koncern zdecydował się wprowadzić tę odmianę do regularnej sprzedaży.

Czwarta generacja Polo zadebiutowała w 2001 r., prezentując zupełnie nową stylistykę z zespołem czterech reflektorów. W porównaniu z poprzednikiem urosła o 15 cm na długość i 5 cm na szerokość, a po złożeniu tylnej kanapy oferowała aż 1030 l przestrzeni bagażowej. Model powstał na platformie współdzielonej m.in. z Audi A2, Seatem Ibizą i Skodą Fabią. W 2003 r. gama nadwoziowa poszerzyła się o sedana nazwanego Polo Classic, natomiast w 2005 r. - na trzydziestolecie modelu - auto poddano gruntownej modernizacji wyglądu.

W gamie czwartej generacji pojawiły się nowe jednostki napędowe - od trzycylindrowych po mocne, turbodoładowane silniki montowane w Polo GTI - znacząco potężniejsze od tych z Polo III. Już w standardzie oferowano systemy bezpieczeństwa, takie jak przednie i boczne poduszki powietrzne, wspomaganie kierownicy czy ABS. W 2006 r. do oferty dołączyło 150-konne Polo GTI, lekko podwyższone CrossPolo oraz ekologiczne Polo BlueMotion, emitujące zaledwie 99 g CO₂/km. Łącznie z linii produkcyjnych zjechało 4,1 mln egzemplarzy czwartej generacji.

Polo GTI w wersji cabrio? Prototyp nigdy nie wszedł do produkcji

Jednym z najbardziej intrygujących wariantów czwartej generacji Polo był prototyp GTI Cabrio, opracowany we współpracy z renomowaną niemiecką firmą tuningową Karmann. Jako bazę wykorzystano wersję GTI, którą pozbawiono sztywnego dachu na rzecz klasycznego miękkiego poszycia. Karmann nie ograniczył się jednak wyłącznie do jego usunięcia - projekt przeszedł szereg zmian konstrukcyjnych i stylistycznych.

Auto urosło względem standardowego GTI o 13 cm na długość i 4 cm na szerokość. Zyskało również typowe dla tuningu elementy, takie jak nakładki progowe, spojlery, czy centralnie umieszczoną końcówkę wydechu. Mimo ciekawych rozwiązań, projekt nigdy nie doczekał się wersji produkcyjnej. Szkoda.

Piąta generacja Polo, która miała swoją światową premierę w marcu 2009 roku, była dłuższa od poprzednika i mierzyła niemal cztery metry. Model powstał na platformie VW PQ25, tej samej, która posłużyła do budowy m.in. Audi A1, Seata Ibizy i Toledo. W ofercie znalazło się pięć nowych silników, w tym wyjątkowo oszczędny diesel Polo BlueMotion, zużywający średnio tylko 3,3 litra paliwa na 100 km. Sportowa wersja GTI powróciła z jednostką 1.4 TSI o mocy aż 180 KM.

W 2014 roku Polo przeszło lifting, który objął nową atrapę chłodnicy, przednie i tylne zderzaki oraz tylne lampy. Po raz pierwszy w segmencie samochodów miejskich pojawiła się opcjonalna wersja reflektorów w pełni wykonanych w technologii LED. Do listy wyposażenia dodatkowego dołączono także takie systemy, jak aktywny tempomat oraz automatyczne hamowanie przy niskich prędkościach. W latach 2009-2017 Volkswagen sprzedał łącznie 6,3 miliona egzemplarzy Polo V.

Volkswagen Polo R WRC - najmocniejsze ze wszystkich

Dla wielu entuzjastów motoryzacji piąta generacja Volkswagena Polo uchodzi za najbardziej charakterystyczną i zasłużoną w historii marki. Dużą rolę odegrały tu liczne sukcesy niemieckiego producenta w rajdowych mistrzostwach świata. Przez wiele lat Volkswagen praktycznie zdominował klasyfikację WRC, a jego kierowcy, tacy jak Sébastien Ogier, Jari-Matti Latvala czy Andreas Mikkelsen, odnosili liczne zwycięstwa i zdobywali mistrzowskie tytuły.

To także w tym okresie do sprzedaży trafiła limitowana edycja modelu Polo R WRC - samochodu, który powstał w zasadzie tylko po to, by niemiecki producent otrzymał homologację dla swojego auta rajdowego. Dostępne w zaledwie 2500 egzemplarzach Polo R WRC było wyposażone w 2-litrowy silnik TSI o mocy 220 KM i dysponującym 350 Nm maksymalnego momentu obrotowego. To czyniło z niego najmocniejsze Polo w historii. Model otrzymał także pakiet aerodynamiczny oraz 18-calowe obręcze, podkreślające przynależność do rodziny modeli "R". Całość niestety była obarczona absurdalnie wysoką ceną, która w 2014 roku wynosiła na polskim rynku ponad 180 tys. zł.

Wraz z wprowadzeniem szóstej generacji Polo w 2017 roku, Volkswagen przedefiniował pojęcie auta miejskiego. Niemiecki producent, w ramach walki z kosztami, nowy model zbudował na uniwersalnej płycie MQB, używanej również w innych markach koncernu. Polo urosło o 81 milimetrów i oferowało bagażnik o pojemności 351 litrów, czyniąc z niego samochód podobny rozmiarami do Volkswagena Golfa IV generacji. To jednak nie wszystko.

Volkswagen wzbogacił Polo o szereg opcji rodem z wyższych segmentów: awaryjne hamowanie Front Assist z detekcją pieszych, asystenta zmiany pasa z monitorowaniem martwego pola oraz adaptacyjny tempomat ACC. W 2021 roku model przeszedł gruntowną modernizację - ostrzejsze linie karoserii połączono z nowymi rozwiązaniami technicznymi. Wśród dodatków pojawiły się matrycowe reflektory LED IQ.LIGHT oraz pakiet systemów wsparcia IQ.DRIVE Travel Assist. Kokpit zyskał dwa wyświetlacze, w tym centralny o przekątnej do 25 cm, a oferta została uzupełniona o udogodnienia cyfrowe, takie jak bezprzewodowe ładowanie smartfonów i App-Connect.

Latem 2021 roku zadebiutowało nowe Polo GTI, napędzane mocnym, 2-litrowym silnikiem benzynowym z turbodoładowaniem, generującym 207 KM. Dwa lata później, w 2023 roku, Volkswagen zaprezentował limitowaną edycję specjalną - Polo GTI Edition 25 - stworzoną z okazji 25-lecia obecności wersji GTI w gamie modelowej. Wyróżniało ją unikalne, bogate wyposażenie oraz ekskluzywne detale stylistyczne. Do tej pory powstało już ponad 2,5 miliona egzemplarzy szóstej generacji Polo.

I tak dobrnęliśmy do końca naszej podróży przez historię Volkswagena Polo - modelu, który od pięciu dekad pokazuje, jak wiele może zmienić się w świecie małych aut. Z biegiem lat Polo rosło, stawało się coraz wygodniejsze i naszpikowane technologią, nie tracąc przy tym swojego praktycznego charakteru. Patrząc na jego rozwój, widać wyraźnie, jak zmieniały się oczekiwania kierowców wobec samochodów segmentu B. Choć ten segment dziś powoli znika z rynku, Polo nadal trzyma się mocno - to jasny sygnał, jak bardzo cenią go klienci.

Na zakończenie zapraszamy do obejrzenia krótkiej galerii, w której prezentujemy wybrane, najciekawsze modele z bogatej historii Volkswagena Polo.