DSG – skrzynia czy skarbonka?
Awarie skrzyń DSG nie są częste, jednak gdy już się zdarzą, koszty napraw idą w tysiące złotych. Co ulega awarii i jakich wydatków można się spodziewać?
Gdy w 2002 roku Volkswagen zaprezentował skrzynię dwusprzęgłową jako alternatywę wobec klasycznych automatów, zachwytom nie było końca. I słusznie, bo choć z tego typu rozwiązań znacznie wcześniej korzystało m.in. Porsche, to dopiero Volkswagenowi udał się automat, który jest niedrogi i niezwykle efektywny. To dzięki VW po raz pierwszy samochód z automatyczną przekładnią okazał się równie dynamiczny i oszczędny, co wersja ze skrzynią manualną.
Do dziś DSG należą się brawa, choć po 10 latach obecności na rynku wyraźnie widać, że nie jest to rozwiązanie, które nadaje się dla każdego. Pomimo że mechanicy zgodnie oceniają DSG jako bardzo udane i trwałe rozwiązanie, skrzynia ta po pewnym czasie może wymagać interwencji mechanika. Ta nie będzie tania, szczególnie jeżeli poprzedni właściciel auta nie dbał o regularną wymianę oleju. W przypadku kupna auta używanego zarówno rzeczywisty przebieg, jak i dbałość dotychczasowych właścicieli jest wielka niewiadomą.
Trzy generacje
Skrzynia DSG (ang. Dual Shift Gearbox lub niem. Doppelkupplungsgetriebe) to obecnie kilka zasadniczo różniących się konstrukcji. Jako pierwsza, na przełomie 2002 i 2003 r. pojawiła się skrzynia 6-biegowa DQ250, której cechą charakterystyczną są sprzęgła mokre, a więc pracujące w oleju. Jest w stanie obsłużyć silniki o momencie do 350 Nm. W 2008 r. na rynku pojawiła się lżejsza i ekonomiczniejsza przekładnia 7-biegową DQ200, przeznaczona do współpracy z silnikami o momencie do 250 Nm. W roku 2010 koncern zaprezentował opracowaną we własnym zakresie skrzynię DQ500 (poprzednie pomagały projektować firmy BorgWarner oraz LUK). Chodziło o stworzenie przekładni dostosowanej do dużych momentów obrotowych (do 600 Nm), aby mogła być stosowana również w dostawczych VW Transporterach. Wkrótce trafiła ona także do mniejszych modeli. Powrócono w niej do sprzęgła mokrego, ale pozostawiono aż 7 przełożeń.
Różna trwałość
W odróżnieniu od klasycznych automatów, które nie wymagają ani sprzęgła, ani dwumasowego koła zamachowego, przy skrzyni DSG występują oba te rozwiązania. Trwałość koła dwumasowego jest taka, jak w przypadku aut z manualna skrzynią - powinno wytrzymać przynajmniej 150 tys. km, ale może się zepsuć i po połowie tego dystansu.
Jeżeli chodzi o sprzęgła, to mokre, z racji lepszego chłodzenia wytrzymują więcej, nawet 250-300 tys. km. W przypadku suchych wymiana może się okazać konieczna już po 150-200 tys. km. Statystycznie najwcześniej jednak psuje się sterowanie. Problemy braku kontaktu elektrycznego czy uszkodzenia elektrozaworów w mechatronice pojawiają się losowo i zdarza się, że problem wyjdzie na jaw
jeszcze przed przekroczeniem 100 tys. km.
Na szczęście w wielu przypadkach usterkę udaje się usunąć w warsztacie specjalistycznym (ASO z zasady przy problemach z mechatroniką wymieniają skrzynię na nową).
Tylko do specjalisty
Zwykły warsztat zazwyczaj nie jest w stanie naprawić skrzyni DSG. Niezależnie od typu, przekładnia wymaga specjalistycznych narzędzi. Dokładność fabrycznego wykonania skrzyni to 5 mikrometrów, z czym wiąże się konieczność niezwykłej precyzji przy montażu po naprawie. W razie usterek warto poszukać specjalisty od skrzyń tego typu.
Typ skrzyni: DQ250
To musisz wiedzieć
Wymaga regularnych wymian oleju i filtra. Należy je wykonywać nie rzadziej niż co 60 tys. km. Zanieczyszczony olej może zniszczyć mechatronikę.
Gdzie występuje
Przykładowe modele: VW Golf V 1.4 FSI, 1.9 TDI, 2.0 TDI, VW Touran 2.0 TDI, Seat Leon II 2.0 TDI, Skoda Octavia II 2.0 TDI, VW Passat B6 2.0 TDI, 2.0 TFSI.
Typ skrzyni: DQ200
To musisz wiedzieć
Ma dwa niezależne obiegi oleju i teoretycznie producent nie przewiduje ich wymiany, jednak serwisy niezależne zalecają wymieniać płyny.
Gdzie występuje
Przykładowe modele: Skoda Fabia II 1.4 TSI, VW Golf V/VI 1.4 TSI, VW Golf VI 1.6 TDI, VW Touran 1.4 TSI, Skoda Octavia II 1.8 TFSI, VW Passat B6/B7 1.4 TSI.
Typ skrzyni: DQ500
To musisz wiedzieć
Ma mokre sprzęgło i wymaga regularnych wymian oleju. W odmianie DL501 stosowana jest w samochodach Audi z oznaczeniem S-Tronic.
Gdzie występuje
Przykładowe modele: VW Multivan 2.0 TDI, VW Transporter 2.0 TDI, VW Tiguan 2.0 TFSI.
- Skrzynia 6-biegowa DSG, bez względu na typ, powinna bez większych problemów przejechać 200 tys. km, ale wiele przekładni osiąga przebiegi wynoszące nawet ponad 300 tys. km.
- W skrzyni 7-biegowej, suche sprzęgła mogą się zużyć już po 150-200 tys. km.
- Zwykle wcześniej niż sprzęgła zużywa się dwumasowe koło zamachowe silnika. Jest ono o ok. 50 proc. droższe niż koło do wersji ze skrzynią manualną.
- Nieprawidłowo pracującą skrzynię po dużym przebiegu (np. 300 tys. km) można naprawić poza ASO za ok. 6-9 tys. zł.
- Używaną skrzynię w dobrym stanie można kupić za ok. 5 tys. zł, jednak oferta przekładni DSG na rynku wtórnym jest znacznie skromniejsza niż w przypadku skrzyń ręcznych.
- Cena nowej skrzyni DSG w ASO wynosi ok. 25 tys. zł.
- Jeżeli chodzi o samą skrzynię, to najczęściej pojawiają się usterki sterowania, związane z działaniem tzw. mechatroniki oraz modułu sterującego. Usunięcie usterki tzw. zimnych lutów w module sterującym kosztuje ok. 800-1300 zł. Naprawy przeprowadzają wyspecjalizowane warsztaty.
Objawy uszkodzenia zespołu mechatroniki
- Świecące "PRNDS" na desce rozdzielczej i przełączanie się skrzyni w tryb "N".
- Twarde załączanie się 1. biegu.
- Twarde redukcje z 3. na 2. oraz z 2. na 1. bieg, czasami słyszalne wyraźne stuknięcia.
- Wibracje na 2. biegu podczas zatrzymywania się samochodu.
- Szarpnięcia między kolejnymi biegami.
- Wrażenie utraty mocy poniżej 2000 obr./min.
Sprzęgło podwójne (z wymianą od 3000 zł)
W wyniku tarcia szybciej zużywają się sprzęgła suche (nawet już po 150 tys. km). Koszt nowych (z wymianą) wynosi od ok. 3000 zł (w ASO 5500 zł). Sprzęgła mokre są trwalsze - wytrzymują nawet ponad 250 tys. km. Koszt ich wymiany to od 4000 zł.
Mechatronika (naprawa od 800 zł)
Problemem są tzw. zimne luty, które powodują utratę kontaktu elektrycznego. Są one wynikiem wprowadzenia od 2004 r. ekologicznych metod lutowania. Specjaliści potrafią wymontować płytkę i poprawić wadliwe miejsca fabrycznego lutowania.
Sterownik hydrauliczny (naprawa od 800 zł)
To zespół zaworów elektromagnetycznych oraz obwody sterowania ciśnieniem oleju. Uszkodzeniu mogą ulec zawory, które można wymienić. Czasami powodem awarii jest brudny olej z opiłkami ze zużytych sprzęgieł.
Koło dwumasowe (z wymianą od 2000 zł)
Należy wprawdzie do silnika, ale jego zużycie jest najczęstszym powodem demontażu skrzyni DSG (czasami nawet po 70 tys. km). Trwałości koła nie służy chiptuning silnika, ale i jazda na bardzo niskich obrotach. Kosztuje drożej niż "dwumas" do wersji bez DSG.
Z zasady olej oraz filtr wymienia się w skrzyni z mokrymi sprzęgłami co 60 tys. km. Do przekładni 6-biegowej DQ250 wchodzi 5,2 l. Koszt usługi wynosi ok. 850 zł w ASO i ok. 450 zł poza stacją autoryzowaną. Olej może być zamiennikiem, pod warunkiem, że będzie przeznaczony do skrzyń DSG. W skrzyni z suchymi sprzęgłami producent nie zaleca wymiany oleju, jednak nieautoryzowane serwisy specjalistyczne zalecają co 60 tys. km wymianę zarówno oleju skrzyni (1,7 l), jak i płynu hydraulicznego mechatroniki. Koszt - ok. 350 zł.
Marcin Klonowski