Tak dochodzi do tragedii. Wśród kar grzywna, utrata prawa jazdy i... zdrowia
Oprac.: Mirosław Domagała
W ostatnim czasie doszło do wzrostu liczby potrąceń na przejściach dla pieszych. Jak powinni zachować się piesi, by szczęśliwi dotrzeć do celu? A co źle robią kierowcy? Jakie obowiązki ciążą i na pieszych i kierowcach? Wbrew pozorom obie grupy mają swoje prawa, ale i liczba obowiązków oraz zakazów - szczególnie dotyczących pieszych - jest zaskakująco długa.
Przypadkowy kierowca zarejestrował swoją pokładową kamerą moment potrącenia pieszego. Do zdarzenia doszło na jednym z przejść w Katowicach, a wideo powinno uświadomić pieszym i kierowcom, jak łatwo może dojść do wypadku, niezależnie od prędkości jazdy, jeśli obie strony nie zachowują wystarczającej ostrożności.
Na nagraniu widać, że pieszy przechodził przez przejście na zielonym świetle. Zielone światło miał również samochód, który go potrącił. Samochód skręcał w lewo, a więc zmienił kierunek ruchu, przez co jego kierowca był zobowiązany do przepuszczenia innych uczestników ruchu, w tym pieszego.
Kierowca jednak nie dostrzegł przechodzącego mężczyzny, chociaż jechał bardzo powoli. Na nagraniu widać, że pieszy znajdował się w martwej strefie kierowcy, "schował się" za słupkiem A samochodu. Innymi słowy - gdyby pieszy chciał spojrzeć w oczy kierowcy, to nie mógłby tego zrobić, bo kierowcę zasłaniał słupek. Pieszy nie widział kierowcy, więc i kierowca nie mógł widzieć pieszego.
43-letni mężczyzna, który przechodził przez pasy, w pewnym momencie zdał sobie sprawę, że kierowca prawdopodobnie nie zamierza mu ustąpić pierwszeństwa. I wówczas popełnił błąd, zamiast się zatrzymać, wbiegł przed samochód. Kierowca jechał powoli, ale ponieważ niemal do końca nie miał możliwości dostrzeżenia pieszego, doszło do potrącenia.
W świetle przepisów wina kierowcy jest oczywista, dlatego policjanci zatrzymali mu prawo jazdy i skierowali sprawę do sądu, który zadecyduje wymiarze kary. A pieszy, który widział samochód i mógł samodzielnie podjąć decyzję pozwalającą na uniknięcie potrącenia, trafił do szpitala z z obrażeniami głowy i ręki.
Cała sytuacja powinna uświadomić pieszym i kierującym, że do potrącenia może dojść niezwykle łatwo, a w interesie pieszego jest upewnienia się, że kierowca go widzi.
Warto przypomnieć obowiązujące obie strony przepisy. Ich lista jest całkiem obszerna.
Obowiązki kierowców wobec pieszych
Art 26. Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym reguluje obowiązki kierowcy wobec pieszego.
Kierujący pojazdem zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany:
- zachować szczególną ostrożność,
- zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego,
- ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście.
Kierowcy nie wolno również:
- wyprzedzać na przejściu bezpośrednio przed nim,
- omijać innego pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu
- jeździć wzdłuż po przejściu lub drodze dla pieszych
Obowiązki pieszego na drodze
Z kolei obowiązki pieszego reguluje Art 11 i 13 Ustawy Prawo o Ruchu Drogowym. Oto najważniejsze z nich:
- Pieszy ma obowiązek poruszania sięd drogą dla pieszych lub poboczem,
- Przy ich braku może korzystać z jezdni, ale musi ustąpić miejsca pojazdom
- Pieszy ma obowiązek iśc lewą stroną drogi
- Po zmierzchu w terenie niezabudowanym pieszy ma obowiązek korzystać z odblasków
- Pieszy przechodząc przez jezdnię ma obowiązek korzystać z przejścia i zachować szczególną ostrożność
- Przechodzenie przez jezdnię lub drogę dla rowerów poza przejściem dla pieszych jest dozwolone poza przejściem jeżeli odległość od przejścia dla pieszych przekracza 100 m.
- Przechodzenie poza przejściem jest możliwe o ile nie spowoduje zakłócenia ruchu samochodów lub zagrożenia bezpieczeństwa
- Przechodząc przez jezdnię pieszy powinien iść drogą najkrótszą, prostopadle do osi jezdni
- Na obszarze zabudowanym nie wolno przechodzić poza przejściem przez drogi dwujezdniowe
Czego nie wolno robić pieszemu
Pieszego obowiązuje również szereg zakazów, które ujęto w Art. 14 Prawa o Ruchu Drogowym.
- Pieszemu zakazuje się m.in. wchodzenia na jezdnię bezpośrednio przed samochód, również na przejściu dla pieszych, a także zza przeszkody ograniczającej widoczność (jak inny samochód)
- Przebiegania, zwalniania i zatrzymywania się podczas przechodzenia przez jezdnię
- Przechodzenia w miejscu o ograniczonej widoczności
- Korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas przechodzenia przez jezdnię (również na przejściu) w sposób, który ogranicza możliwości obserwacji
Taryfikator mandatów. Wysokie mandaty dla kierowców za wykroczenia wobec pieszych
Kierowcom popełniającym wykroczenia wobec pieszych grożą bardzo wysokie mandaty.
- Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych lub wchodzącemu na to przejście: 1500 zł
- Nieustąpienie przez kierującego pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą wjeżdża: 1500 zł
- Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przy przejeżdżaniu przez chodnik lub drogę dla pieszych albo podczas jazdy po placu, na którym ruch pieszych i pojazdów odbywa się po tej samej powierzchni: 1500 zł
- Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przez kierującego pojazdem podczas włączania się do ruchu: 1500 zł
- Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przy cofaniu pojazdem: 1500 zł
- Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu przez kierującego pojazdem w strefie zamieszkania: 1500 zł
- Niezatrzymanie pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osobie niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku lub osobie o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej: 1500 zł
- Wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem: 1500 zł
- Omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu: 1500 zł
- Naruszenie zakazu jazdy wzdłuż po chodniku lub przejściu dla pieszych: 1500 zł
- Naruszenie obowiązku zatrzymania pojazdu w takim miejscu i na taki czas, aby umożliwić pieszym swobodny dostęp do pojazdów komunikacji publicznej - w przypadku braku wysepki dla pasażerów na przystanku: 300 zł
Taryfikator mandatów. Jakie kary może otrzymać pieszy
Łamanie przepisów przez pieszych jest wyceniane znacznie niżej. Warto jednak, by i piesi wiedzieli, jakimi mandatami mogą zostać ukarani:
- Naruszenie obowiązku korzystania przez pieszego z chodnika lub drogi dla pieszych, a w razie ich braku - z pobocza: 50 zł
- Naruszenie przez pieszego idącego po poboczu lub jezdni obowiązku poruszania się po lewej stronie drogi: 50 zł
- Naruszenie przez pieszych obowiązku poruszania się po jezdni jeden za drugim: 50 zł
- Naruszenie przepisów dotyczących ruchu pieszych na drogach dla rowerów: 50 zł
- Niestosowanie się do obowiązku używania elementów odblaskowych w sposób widoczny dla innych uczestników ruchu drogowego przez pieszego poruszającego się po drodze po zmierzchu poza obszarem zabudowanym, chyba że porusza się po drodze przeznaczonej wyłącznie dla pieszych lub po chodniku: 100 zł
- Naruszenie obowiązku korzystania z przejść dla pieszych przy wchodzeniu na jezdnię lub torowisko oraz podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko: 50 zł
- Wchodzenie na jezdnię bezpośrednio przed jadący pojazd:- na przejściach dla pieszych: 150 zł- w miejscach innych niż przejścia dla pieszych: 200 zł
- Wchodzenie na jezdnię spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność drogi: 200 zł
- Przechodzenie przez jezdnię w miejscach o ograniczonej widoczności drogi:- na obszarze zabudowanym: 50 zł- na obszarze niezabudowanym: 100 zł
- Zwalnianie kroku lub zatrzymywanie się bez uzasadnionej potrzeby podczas przechodzenia przez jezdnię lub torowisko: 50 zł
- Przebieganie przez jezdnię: 50 zł
- Chodzenie po torowisku: 50 zł
- Wchodzenie na torowisko, gdy zapory lub półzapory są opuszczone lub rozpoczęto ich opuszczanie: 2000 zł
- Naruszenie na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu zakazu wejścia na przejazd kolejowy za sygnalizator lub za inne urządzenie nadające sygnały, przy sygnale czerwonym, czerwonym migającym lub dwóch na przemian migających sygnałach czerwonych, przez kierującego kolumną pieszych lub poganiacza: 2000 zł
- Przechodzenie przez jezdnię w miejscu, w którym urządzenia zabezpieczające lub przeszkoda oddzielają drogę dla pieszych albo chodnik od jezdni: 50 zł
- Korzystanie przez pieszego z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych - w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych: 300 zł
- Niestosowanie się do znaków drogowych dotyczących ruchu pieszych: 50 zł
- Naruszenie przez osobę poruszającą się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch obowiązku:- korzystania z chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów: 100 zł- przestrzegania zasady ruchu prawostronnego na drodze dla rowerów: 50 zł- na chodniku lub drodze dla pieszych: 200 zła) poruszania się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego: 200 złb) ustąpienia pierwszeństwa pieszemu: 200 złc) nieutrudnienia ruchu pieszemu: 200 zł- korzystania, przy przekraczaniu jezdni, z przejazdu dla rowerzystów albo przejścia dla pieszych: 50 zł- przekraczania torowiska wyodrębnionego z jezdni tylko w miejscu do tego wyznaczonym: 50 zł- ustąpienia pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu: 200 zł
- Niestosowanie się przez osobę poruszającą się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch do zakazu: 200 zł- poruszania się w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu: 50 zł- przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku: 50 zł- ciągnięcia pojazdu lub ładunku: 50 zł- czepiania się pojazdów: 100 zł- poruszania się tyłem: 50 zł
- Korzystanie z dróg lub ich części, w sposób niezgodny z przeznaczeniem, przez pieszego lub osobę poruszającą się przy użyciu urządzeń wspomagających ruch: 50 zł
***
