Stracisz prawo jazdy szybciej, niż myślisz. 5 najgorszych błędów kierowców
Jeden poważny błąd na drodze lub zaniedbanie formalne może kosztować cię prawo jazdy. Przepisy zaostrzają się, a konsekwencje są coraz poważniejsze. Sprawdź, jakie sytuacje najczęściej prowadzą do utraty uprawnień i jak się przed nimi chronić.
Spis treści:
Przekroczenie limitu punktów karnych. Najczęstsza przyczyna utraty prawa jazdy
Przekroczenie limitu punktów karnych pozostaje główną przyczyną odebrania prawa jazdy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami kierowcy posiadający uprawnienia dłużej niż rok mogą zgromadzić maksymalnie 24 punkty karne. Nowi kierowcy, ci, którzy mają prawo jazdy krócej niż 12 miesięcy mają limit 20 punktów. Po przekroczeniu tej granicy starosta kieruje kierowcę na egzamin kontrolny.
Niezdanie tego egzaminu skutkuje cofnięciem uprawnień. Punkty naliczane są za poważne wykroczenia, takie jak przejazd na czerwonym świetle czy przekroczenie dozwolonej prędkości o ponad 50 km/h. Jak podaje Komenda Główna Policji, wielu kierowców ignoruje ostrzeżenia o punktach, co prowadzi do utraty prawa jazdy.
Jazda pod wpływem alkoholu i narkotyków
Jazda po spożyciu alkoholu lub środków odurzających zawsze kończy się zatrzymaniem prawa jazdy. Stan po użyciu alkoholu w granicach 0,2-0,5 promila traktowany jest jako wykroczenie i karany mandatem, punktami karnymi oraz zatrzymaniem uprawnień. Przekroczenie 0,5 promila jest przestępstwem, za które sąd obligatoryjnie orzeka zakaz prowadzenia pojazdów na okres od roku nawet do 15 lat.
W 2024 roku Policja ujawniła ponad 92 tys. nietrzeźwych kierowców, co przekłada się na średnio 252 przypadki dziennie. Alkohol i narkotyki były przyczyną około 25 proc. śmiertelnych wypadków drogowych w Unii Europejskiej, a ryzyko wypadku podczas prowadzenia po zażyciu substancji psychoaktywnych wzrasta nawet pięciokrotnie.
Brak ważnych badań lekarskich i psychologicznych
Obowiązkiem każdego kierowcy jest poddawanie się okresowym badaniom lekarskim i psychologicznym, szczególnie po wypadkach, przekroczeniu limitu punktów karnych lub po jeździe pod wpływem alkoholu czy narkotyków.
Nieprzystąpienie do badań w wyznaczonym terminie, zwykle 30 dni od wezwania, skutkuje automatycznym cofnięciem prawa jazdy przez starostę na podstawie przepisów administracyjnych. Do tego nie jest wymagany wyrok sądu ani mandat. Odmowa wykonania badania psychologicznego również jest podstawą do zatrzymania uprawnień.
W 2025 roku wprowadzono zmiany dotyczące ważności prawa jazdy oraz obowiązku aktualizacji danych i badań lekarskich. Dotyczą one przede wszystkim kierowców zawodowych oraz osób posiadających prawo jazdy od wielu lat. Brak reakcji na wezwania urzędowe, dotyczące np. uzupełnienia dokumentacji lub przeprowadzenia badań, może skutkować wygaszeniem uprawnień, często bez świadomości kierowcy. Dlatego niezbędne jest monitorowanie terminów oraz aktywne reagowanie na zmiany w przepisach.
Rażące naruszenia przepisów drogowych - wykroczenia skutkujące zatrzymaniem prawa jazdy
Poważne wykroczenia drogowe mogą doprowadzić do utraty prawa jazdy bez względu na zgromadzone punkty karne. Do najczęściej odnotowywanych należą:
- Jazda 100 km/h na przejściu dla pieszych - mandat 2,5 tys. zł, 15 punktów karnych, zakaz prowadzenia pojazdów oraz sprawa w sądzie.
- Przekroczenie prędkości o ponad 70 km/h w terenie zabudowanym (np. 140 km/h) - mandat 2,5 tys. zł (recydywa 5 tys. zł), 15 punktów, zatrzymanie prawa jazdy przez policję.
- Spowodowanie zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym - mandat 1-2 tys. zł, do 15 punktów, sądowy zakaz prowadzenia pojazdów nawet na kilka lat.
- Przejazd przez przejazd kolejowy przy opuszczonych zaporach - mandat 2 tys. zł, 15 punktów, możliwe zatrzymanie prawa jazdy i postępowanie administracyjne.
- Jazda pod wpływem alkoholu w zakresie 0,2-0,5 promila - mandat 2,5 tys. zł, 15 punktów, zatrzymanie prawa jazdy i skierowanie na badania.
- Jazda bez uprawnień (np. po cofnięciu prawa jazdy) - mandat do 5 tys. zł, brak punktów, grozi aresztem, grzywną, koniecznością ponownego egzaminu i postępowaniem sądowym.
- Wyprzedzanie na przejściu lub bezpośrednio przed nim - mandat 1,5 tys. zł, 15 punktów, możliwość odebrania prawa jazdy decyzją sądu.
- Niezatrzymanie się do kontroli drogowej - mandat od 1,5 tys. do 5 tys. zł, 15 punktów, traktowane jako przestępstwo, skutkuje zakazem prowadzenia i karą więzienia.
Jak uniknąć utraty prawa jazdy?
Utrata prawa jazdy w 2025 roku może dotknąć każdego kierowcę - nie tylko tych, którzy prowadzą pod wpływem alkoholu czy narkotyków lub mają dużo punktów karnych. Równie często do problemów dochodzi z powodu zaniedbań formalnych, braku badań czy poważnych wykroczeń drogowych.
Dlatego kluczowe jest regularne monitorowanie stanu punktów karnych, terminów badań lekarskich, a także śledzenie zmian w przepisach i terminowe reagowanie na wezwania urzędowe. Tylko świadome i odpowiedzialne podejście pozwoli zachować prawo jazdy na dłużej.
