Pierwszy taki znak i pierwsza droga w Polsce. Co oznacza i jak się zachować?
Tak zwane drogi „2-1” to w Polsce jeszcze rzecz niemal niespotykana. Przepisy dotyczące ich projektowania powstały dopiero w 2022 roku, a pierwszą tego typu drogę zbudowano w Niepołomicach.
Drogi "2-1" są często spotykane na zachodzie Europy, między innym w Holandii, Danii, Norwegii czy Szwecji, gdzie w wielu miejscach na terenie zabudowanym projektowano je po to, by uspokoić ruch i zwiększyć bezpieczeństwo pieszych oraz rowerzystów.
Droga tego typu może powstać w Polsce tylko tam, gdzie obowiązuje ograniczenie do 50 km/h, mówimy więc wyłącznie terenie zabudowanym. W przeciwieństwie do dróg trzypasmowych "2+1" budowanych poza terenem zabudowanym (np. w górach), droga ta ma jeden centralny pas ruchu dla samochodów oraz po dwa węższe, wspólne pasy ruchu dla pieszych i rowerzystów. Co ciekawe, jeśli samochód musi wjechać na ciąg pieszo-rowerowy, np. aby mógł bezpiecznie minąć się z pojazdem nadjeżdżającym z przeciwka, to jest to dozwolone. Na czerwonej ścieżce mogą poruszać się zarówno piesi jak i rowerzyści, ale ci drudzy muszą ustępować pierwszeństwa tym pierwszym.
Samochód zjeżdżający do krawędzi jezdni, a więc wjeżdżający na pas dla pieszych i rowerzystów, powinien ustąpić pierwszeństwa znajdującym się tam niechronionym uczestnikom ruchu. I tu pojawia się problem, bo rozporządzenie Ministra Infrastruktury mówi o rozwiązaniach technicznych, a nie o przepisach ruchu drogowego dotyczących pierwszeństwa. Natomiast w ustawie Prawo o ruchu drogowym nie znajdziemy słowa o drogach typu "2-1" i wyznaczonych na nich pasach ruchu dla pieszych i rowerzystów. Jest jednak oczywiste, że to kierowca powinien ustąpić pierwszeństwa wszystkim, którzy znajdują się na wąskim ciągu pieszo-rowerowym. Z pewnością w takich sytuacjach musi on zachować szczególną ostrożność, a czasem zapewne konieczne będzie całkowite zatrzymanie się, a nie tylko zredukowanie prędkości.
Na razie pierwsza tego typu droga powstała w Niepołomicach na ulicy Sportowej - oznaczona jest znakami jako projekt pilotażowy. Mieszkańcy w większości chwalą inicjatywę, ale mają też swoje uwagi - uważają na przykład, że środkowy pas (dla pojazdów spalinowych) jest za szeroki, a pasy dla rowerzystów i pieszych zbyt wąskie. Niektórzy ganią też przykuwający uwagę czerwony kolor wąskich pasów, który według nich powinien być użyty tylko w miejscach niebezpiecznych.
- Bezpieczeństwo: Drogi " 2-1" wymuszają na kierowcach niższą prędkość, co z kolei obniża ryzyko wypadków.
- Płynność ruchu: Centralny pas ruchu umożliwia płynne wymijanie, co zapobiega powstawaniu korków.
- Ekonomiczność: Budowa drogi " 2-1" jest tańsza niż budowa tradycyjnej drogi dwupasmowej.
- Komfort pieszych i rowerzystów: Wyznaczone pasy ruchu zapewniają pieszym i rowerzystom bezpieczną i komfortową przestrzeń do poruszania się.
Ze względu na swoje liczne zalety, drogi "2-1" mogą stać się coraz bardziej popularnym rozwiązaniem w Polsce. Należy jednak pamiętać, że nie wszędzie można je stosować. Drogi "2-1" sprawdzają się przede wszystkim na drogach o mniejszym natężeniu ruchu, gdzie dopuszczalna prędkość nie przekracza 50 km/h.