Nieumundurowany policjant chce cię zatrzymać do kontroli? W tej sytuacji jedź dalej
Kierowcy często zastanawiają się, czy nieumundurowany policjant może zatrzymać samochód do kontroli drogowej. Przepisy w tej kwestii są jednoznaczne, ale trzeba też pamiętać o kilku ważnych obowiązkach. Sprawdzamy, jak powinna wyglądać kontrola przeprowadzana przez nieumundurowanego funkcjonariusza.
Kontrola drogowa to jedna z podstawowych czynności służbowych policjantów. Podstawę prawną do zatrzymania pojazdu i przeprowadzenia kontroli drogowej stanowi art. 129 Ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym:
"1. Czuwanie nad bezpieczeństwem i porządkiem ruchu na drogach, kierowanie ruchem i jego kontrolowanie należą do zadań policji. 2. Policjant, w związku z wykonywaniem czynności określonych w ust. 1, jest uprawniony do: 1) legitymowania uczestnika ruchu i wydawania mu wiążących poleceń co do sposobu korzystania z drogi lub używania pojazdu"
Kiedy policjant może zatrzymać samochód do kontroli?
Przepisy dokładnie precyzują, kiedy policjant może zatrzymać samochód do kontroli. Podstawą do przeprowadzenia takiej czynności przez funkcjonariusza może być:
- podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia przez kierującego pojazdem,
- podejrzenie, że pojazd pochodzi z przestępstwa (jest kradziony) lub w pojeździe znajdują się osoby, które popełniły przestępstwo,
- uzasadnione podejrzenie, że pojazd zagraża bezpieczeństwu ruchu (np. zły stan techniczny lub kierowca pod wpływem alkoholu),
- wykonywanie czynności służbowych na miejscu zdarzenia drogowego,
- zgłoszenie interwencji przez obywateli,
- zachowanie kierującego pojazdem.
Nieumundurowany policjant - czy może zatrzymać do kontroli?
Zwykle policjanci zatrzymują samochody do kontroli w pełnym umundurowaniu, a obok nich stoją radiowozy z odpalonymi "bombami". Tyle w teorii. Trzeba mieć na uwadze, że policjanci nie zawsze muszą paradować w służbowych uniformach.
Według obowiązującego prawa na terenie zabudowanym kierowca może być zatrzymany przez policjanta umundurowanego i nieumundurowanego (po cywilnemu). Nieumundurowany policjant nie może zatrzymać pojazdu do kontroli wyłącznie w terenie niezabudowanym.
W warunkach dostatecznej widoczności nieumundurowany policjant może dokonać zatrzymania poprzez użycie tarczy (tzw. lizak) lub sygnałami świetlnymi i komunikatami z urządzeń nagłaśniających (gdy pojazd jest w ruchu).
W warunkach ograniczonej widoczności policjant powinien używać sygnałów świetlnych np. latarką z czerwonym światłem lub specjalnym lizakiem, który wyposażony jest w elementy odblaskowe i świetlne.
Sygnał powinien być podany odpowiednio wcześnie, aby kierowca mógł się zatrzymać we wskazanym miejscu. Policjant może też nakazać kierowcy, aby ten pojechał za nim, żeby zatrzymać się w bezpiecznym miejscu.
Kierowca ma prawo mieć wątpliwość, czy zatrzymuje go prawdziwy policjant, a nie osoba, która tylko się pod niego podszywa. Dlatego nieumundurowany funkcjonariusz musi się przedstawić i podać stopień służbowy. Oprócz tego przepisy nakładają na niego obowiązek okazania legitymacji służbowej bez wezwania, w sposób umożliwiający odczytanie i zanotowanie kluczowych danych.
Jeśli policjant podczas kontroli nie dotrzyma wszystkich obowiązków, kierowca może złożyć zażalenie na przeprowadzone czynności. Ma na to 7 dni od momentu przeprowadzenia kontroli drogowej.
W jakiej sytuacji kierowca nie musi się zatrzymać do kontroli?
Może się zdarzyć, że nieumundurowany policjant próbuje zatrzymać samochód do kontroli w nocy w miejscu, które nie jest oświetlone. W takim wypadku kierowca może nie zatrzymać się do kontroli, ale powinien niezwłocznie zgłosić ten fakt pod numerem 112 i skontaktować się z najbliższą jednostką policji. W rozmowie z dyspozytorem powinien przedstawić sytuację i poprosić o potwierdzenie, czy w danej okolicy faktycznie przebywa nieoznakowany patrol policji.
***
