Czym się różni autostrada od drogi ekspresowej? Prędkość to tylko początek
Zarówno autostrady jak i drogi ekspresowe należą do kategorii dróg szybkiego ruchu. Głównym założeniem obu typów drogi jest szybkie przemieszczanie się, ale oba rodzaje dróg różnią się nie tylko dopuszczalną prędkością, którą można na nich rozwinąć. Oto czym różni się ekspresówka od autostrady.
Ilość autostrad i dróg ekspresowych w Polsce rośnie z miesiąca na miesiąc - w ramach Rządowego Programu Budowy Dróg budowane są kolejne kilometry, które mają skomunikować najważniejsze miejsca w kraju i ułatwić podróżowanie na dużych dystansach. Powstają również obwodnice miast w formie dróg ekspresowych. Polska próbuje nadganiać straty w tej sferze do krajów zachodnich. Wielu kierowców wciąż nie do końca jednak wie, czym różni się autostrada od drogi ekspresowej. Oczywistą odpowiedzią jest maksymalna dopuszczalna prędkość, ale to nie wszystko.
Prędkość to najprostsza odpowiedź - według polskich przepisów dopuszczalna prędkość na autostradzie to 140 km/h, a na drodze ekspresowej - w zależności od jej konstrukcji - to 120 lub 100 km/h. I tej konstrukcji przyjrzymy się na początku. Zgodnie z wytycznymi zawartymi w przepisach autostrada to dwujezdniowa o co najmniej dwóch pasach ruchu w każdym kierunku. Jezdnie te muszą być od siebie oddzielone. droga ekspresowa może być drogą dwu- lub jednojezdniową o różnej ilości pasów ruchu, a jezdnie nie muszą być od siebie oddzielone.
Na drogach ekspresowych może więc zaistnieć sytuacja, gdzie w jedną stronę prowadzą dwa pasy ruchu, a w drugą tylko jeden, ekspresówka może być jednojezdniowa lub dwujezdniowa. W zależności od jej konstrukcji zależy też wspomniana maksymalna dopuszczalna prędkość. Drogi ekspresowe jednojezdniowe mają ograniczenie do 100 km/h. Ekpsresówki dwujezdniowe pozwalają jechać maksymalnie 120 km/h.
W kwestii konstrukcji jest jeszcze kilka innych różnic. Pasy na autostradzie powinny mieć szerokość 3,75 m (w wyjątkowych okolicznościach - trudnych warunkach 3,5 m), kiedy drogi ekspresowe mogą mieć pasy o szerokości minimum 3,5 m. Różnica dotyczy też pasa awaryjnego - na autostradzie pas awaryjny powinien mieć 3 metry szerokości, a na ekspresówce wystarczy 2,5 metra. Liczy się też nachylenie drogi - na autostradzie maksymalne możliwe nachylenie drogi do 4%, a na ekspresówce 5%. W wyjątkowych okolicznościach te wartości mogą zwiększyć się o 1%.
Skrzyżowania i zjazdy stanowią ważną różnicę. Na autostradach nie ma miejsca na jednopoziomowe skrzyżowania - niedozwolony jest ruch poprzeczny, dlatego na autostradach są tylko wjazdy i zjazdy. Nieco inaczej jest na drogach ekspresowych, na których mogą występować skrzyżowania jednopoziomowe z sygnalizacją świetlną.
Węzły komunikacyjne na autostradzie nie powinny występować częściej niż co 15 km, a na drogach ekspresowych występujących poza terenem zabudowanym mogą być zbudowane co 5 kilometrów. Węzły na autostradach występują częściej tylko w sytuacji gdy autostrada przebiega przez duże miasto. Wtedy występują one częściej.
Najważniejszą różnicą dla kierowców poruszających się autostradami i drogami ekspresowymi jest oczywiście dopuszczalna prędkość, a aspekty techniczne schodzą na dalszy plan. Warto jednak wiedzieć czym wyróżnia się autostrada, że jej "ranga" jest nieco wyższa i dlaczego właściwie można się na niej poruszać szybciej niż na ekspresówce. Powodami są właśnie szersze pasy ruchu, szerszy pas awaryjny, fakt że na autostradzie nie występują skrzyżowania, a jezdnie muszą być oddzielone barierą lub pasem zieleni.
