Chciałem nagrać policjanta w czasie kontroli. Czy mógł mi tego zabronić?
Z punktu widzenia prawa nagrywanie policjanta podczas kontroli jest legalne, bowiem policjant to funkcjonariusz służby publicznej. Są jednak sytuacje, w których może dojść do przekroczenia przepisów, a wtedy policjant może mieć z tym problem. Na dodatek należy pamiętać o zasadach dotyczących publikacji nagrania na przykład w internecie.
Spis treści:
Nagrywanie policjanta prowadzącego kontrolę drogową wciąż budzi sporo wątpliwości co do legalności. Właściwie nie ma przepisów mówiących o tym, że nie możemy nagrywać policjanta na służbie - na przykład w trakcie kontroli drogowej. Nieco inaczej jest w przypadku upubliczniania takiego nagrania i publikowania wizerunku funkcjonariusza na służbie. W jakich sytuacjach możemy opublikować nagranie z policjantem w roli głównej?
Nagrywanie policjanta tylko pod pewnymi warunkami
Kluczową kwestią w sytuacji gdy nagrywamy lub chcemy nagrać policjanta na służbie - na przykład podczas kontroli drogowej - jest to, czy nagrywając nie utrudniamy mu pracy. Takie postępowanie jest zabronione przez artykuł 65a kodeksu wykroczeń, traktujący o niestosowaniu się do poleceń funkcjonariusza:
Kto umyślnie, nie stosując się do wydawanych przez funkcjonariusza Policji lub Straży Granicznej, na podstawie prawa, poleceń określonego zachowania się, uniemożliwia lub istotnie utrudnia wykonanie czynności służbowych, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
Utrudnianie pracy policjantowi może doprowadzić do ukarania nas grzywną, która według taryfikatora wynosi 500 zł. To jednak nie wszystko co może nam grozić za nagrywanie policjanta, zwłaszcza jeśli zdecydujemy się opublikować nagranie, na przykład w internecie.
Czy można udostępnić nagranie policjanta w internecie?
Jeśli podejmiemy decyzję o tym, że nagranie opublikujemy w internecie (na social mediach lub YouTubie czy Twitterze) powinniśmy poinformować o tym policjanta i zapytać o jego zgodę. Jeśli nie wyrazi zgody nie możemy opublikować jego wizerunku lub nagrania, na którym można go rozpoznać poprzez cechy szczególne czy barwę głosu. Jedyna możliwość jest taka, że zmienimy jego wizerunek (głos, wygląd twarzy, znaków szczególnych) do tego stopnia, że będzie niemożliwy do rozpoznania.
Warto przy tym pamiętać, że policjanci raczej nie lubią stawać się gwiazdami internetu i poinformowanie ich, że są nagrywani może zostać potraktowane jako próba wywierania wpływu na wykonywane przez funkcjonariusza czynności, a nawet jako groźba. Wtedy policjant może potraktować to jako przestępstwo z artykułu 224 kodeksu karnego, za które grozi nie tylko grzywna, ale również areszt, a nawet do trzech lat więzienia:
§ 1. Kto przemocą lub groźbą bezprawną wywiera wpływ na czynności urzędowe organu administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Tej samej karze podlega, kto stosuje przemoc lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia funkcjonariusza publicznego albo osoby do pomocy mu przybranej do przedsięwzięcia lub zaniechania prawnej czynności służbowej.
Jeśli chcemy opublikować wizerunek policjanta podczas nagrywania kontroli drogowej powinniśmy zapytać go o pozwolenie i uzyskać wyraźną zgodę na publikację wizerunku.
Udostępniasz nagranie z wizerunkiem policjanta bez jego zgody? Czeka cię sprawa cywilna
Po opublikowaniu nagrania z wizerunkiem policjanta bez jego zgody, trzeba się liczyć z tym, że może on podjąć kroki prawne i skierować sprawę do sądu cywilnego o naruszenie dóbr osobistych i złamanie prawa z artykułu 24 kodeksu cywilnego:
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Warto w tym przypadku przypomnieć sprawę policjanta z Lubina, którego wizerunek został opublikowany bez jego zgody. Kierowca, który tego dokonał został ukarany przez sąd grzywną w wysokości 5 tys. zł. Nagrywany policjant wielokrotnie zaznaczał, że nie zgadza się na to by być nagrywanym, ale kierowca mimo wszystko nagrał, a później upublicznił nagranie z funkcjonariuszem w internecie.
Czy policjant może mi kazać wyłączyć kamerę lub skasować nagranie?
Nagrywanie kontroli drogowej i policjantów często prowadzi do nerwowych sytuacji i niepotrzebnych konfrontacji. Niejednokrotnie zdarzały się sytuacje gdy policjanci zakazywali nagrywania lub kazali skasować nagranie z nimi w roli głównej z pamięci kamery lub telefonu. W skrajnych przypadkach zdarzało się że funkcjonariusze (nie tylko policjanci) grozili aresztowaniem i gorszymi konsekwencjami.
Takie zachowanie funkcjonariuszy jest niezgodne z prawem - nie mogą oni decydować i nakazywać nam byśmy przerwali nagranie, tym bardziej nie mogą też zabrać nam telefonu i usunąć go samodzielnie. Dopóki nasze zachowanie mieści się w granicach prawa - nie grozimy policjantowi, nie próbujemy wywierać na niego wpływy i nie utrudniamy mu pracy, mamy prawo nagrywać go jako funkcjonariusza publicznego.
