Bat na hulajnogi elektryczne? Tylko w kasku i nie szybciej niż 20 km/h
Europejska Rada Bezpieczeństwa Transportu chce zaostrzenia przepisów dotyczących elektrycznych hulajnóg i urządzeń transportu osobistego. Wśród postulatów znajdziemy m.in. obowiązek jazdy w kaskach, ograniczenie maksymalnej prędkości do 20 km/h i wprowadzenia minimalnego wieku użytkowników. Rada chce, by na e-hulajnogach nie mogły jeździć osoby w wieku poniżej 16 lat.
Wypadki z udziałem elektrycznych hulajnóg i szeroko pojętych urządzeń transportu osobistego to coraz poważniejszy problem europejskich dróg. W 2021 roku w samych tylko Niemczech zanotowano 5 535 zdarzeń z udziałem e-hulajnóg. 4 882 poruszające się nimi osoby zostały ranne, a w przypadku 5 obrażenia okazały się śmiertelne.
Jeszcze drastyczniejszym przykładem jest Francja, gdzie w 2021 roku w wypadkach hulajnóg (nie tylko elektrycznych) zginęły 24 osoby, a 11 256 zostało rannych. W ubiegłym roku (dane do końca sierpnia) w wypadkach z udziałem elektrycznych hulajnóg zginęło tam aż 19 osób.
By ograniczyć liczbę rannych i zabitych, Europejska Rada Bezpieczeństwa Transportu (ETSC) - przy współpracy z Brytyjską Parlamentarną Radą Doradczą ds. Bezpieczeństwa Transportu (PACTS) - opracowała liczący 35 stron raport szeroko poruszający tematykę e-hulajnóg. We wnioskach przewija się siedem głównych postulatów dotyczących ujednolicenia europejskich przepisów w tym zakresie.
Główne zalecenia ETSC i PACTS dotyczą wprowadzenia:
- limitu minimalnego wieku użytkownika - 16 lat lub dostosowania go do obowiązującego w danym państwie wieku uprawniającego do starania się o uprawnienia na motorower,
- obowiązku jazdy w kaskach, jak ma to dziś miejsce m.in. w: Danii, Grecji, Francji czy Hiszpanii,
- zakazu poruszania się e-hulajnogami po chodnikach, z pasażerami, trzymanym w ręku telefonem komórkowym, pod wpływem alkoholu lub innych środków odurzających,
- fabrycznego limitu prędkości (20 km/h) i maksymalnej mocy (250 Watt),
- systemu zabezpieczeń uniemożliwiającego manipulacje osiągami,
- niezależnych przednich i tylnych hamulców, świateł, kierunkowskazów oraz sygnału dźwiękowego,
- minimalnego rozmiaru koła (średnica nie mniejsza niż 30,5 cm).
Wypada wyjaśnić, że raporty ETSC i PACTS nie mają mocy prawnej i nie są w żaden sposób wiążące dla państw członkowskich UE oraz Wielkiej Brytanii. Stanowią jednak ważną rekomendację dla Komisji Europejskiej i są brane pod uwagę przy tworzeniu dyrektyw unijnych.
Część zaleceń sformułowanych w raporcie - jak chociażby kwestia prędkości maksymalnej czy minimalnego wieku użytkowników - wpisuje się w przepisy obowiązujące w Polsce. Zgodnie z polską definicją, hulajnoga elektryczna to:
Dopuszczalna prędkość z jaką można się poruszać hulajnogą elektryczną i urządzeniami transportu osobistego to 20 km/h. W przypadku osób, które nie ukończyły 18 lat, dokumentem stwierdzającym posiadanie uprawnienia do kierowania hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego jest karta rowerowa lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T.
Ustawodawca dopuszcza kierowanie hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego przez dziecko w wieku do 10 lat, ale tylko w strefie zamieszkania i wyłącznie pod opieką osoby dorosłej.
Kierujący hulajnogą elektryczną obowiązany jest korzystać z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów. Jazda po chodniku dozwolona jest wyjątkowo, jeśli brakuje drogi dla rowerów, a sam chodnik usytuowany jest wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h. Korzystając z drogi dla rowerów i pieszych, kierujący hulajnogą obowiązany jest zachować szczególną ostrożność i ustępować pierwszeństwa pieszemu.
Hulajnogą elektryczną poruszać się można po normalnej drodze wyłącznie w przypadku, gdy ruch na danym odcinku dozwolony jest z prędkością nie większą niż 30 km/h i gdy brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów (w praktyce, np. w strefach ruchu).
W polskich przepisach znajdziemy też definicję urządzenia transportu osobistego. To:
Mowa więc o urządzeniach pokroju sagewaya czy np. deskorolek elektrycznych. Kierujący UTO zobowiązany jest korzystać z drogi dla rowerów, a korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego urządzeniem transportu osobistego dozwolone jest wyjątkowo, gdy brakuje wydzielonej drogi rowerowej. W tym przypadku ustawodawca nie przewidział żadnej możliwości poruszania się tego rodzaju sprzętem po jezdni!
Tak samo, jak chociażby w przypadku elektrycznej hulajnogi, kierującemu urządzeniem transportu osobistego zabrania się:
- ciągnięcia lub holowania innego pojazdu,
- przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku,
- czepiania się pojazdów.
***
