49 km/h hulajnogą elektryczną? Nie można, ale wolno. Dziura w przepisach
Hulajnoga elektryczna jest urządzeniem, którego prędkość maksymalna powinna być konstrukcyjnie ograniczona do 20 km/h. Takie wymogi płyną wprost z rozporządzenia dotyczącego tzw. warunków technicznych pojazdów. Bez problemu znajdziemy jednak hulajnogi, które - zdaniem producenta - potrafią rozpędzić się nawet do 70 km/h. Korzystanie z nich w Polsce jest nielegalne, ale w razie kontroli narażamy się jedynie na manat za przekroczenie prędkości. Dlaczego?
W połowie sierpnia doszło do nietypowej sytuacji. Policjanci z Elbląga zatrzymali do kontroli mężczyznę, który jechał na elektrycznej hulajnodze z prędkością 49 km/h. Zgodnie z prawem takim pojazdem poruszać się można - maksymalnie - 20 km/h. Za swój wyczyn - zgodnie z taryfikatorem mandatów - mężczyzna ukarany został mandatem w wysokości 400 zł.
Nie trzeba chyba tłumaczyć, że blisko 49 km/h hulajnogą to skrajnie nieodpowiedzialne zachowanie. Przypominamy, że w czasie testów NCAP do 50 km/h rozpędzany jest wózek uderzający w samochód, by określić odporność pojazdu na zderzenia boczne.
Wielu internautów zbulwersowała nie tylko skrajna głupota zatrzymanego mężczyzny, ale też - zaskakująco pobłażliwa, przynajmniej na pierwszy rzut oka - reakcja policjantów. Część komentatorów zauważyła, że urządzenie rozpędzone do tak absurdalnej prędkości nie wypełnia definicji hulajnogi elektrycznej, która zgodnie z obowiązującymi przepisami nie może rozpędzić się do więcej niż 20 km/h.
Przykładowo - prędkością ograniczoną konstrukcyjnie do 45 km/h posiadają przecież popularne "motorowery", czyli pojazdy, które wymagają nie tylko posiadania prawa jazy kategorii AM, ale muszą też być zarejestrowane i posiadać obowiązkową polisę ubezpieczenia OC.
W przypadku hulajnóg elektrycznych ocena, z jakim pojazdem mamy w istocie do czynienia, nie jest wcale prosta. Obowiązujące przepisy maja bowiem pewną lukę.
Podstawową definicję hulajnogi elektrycznej znajdziemy w ustawie Prawo o ruchu drogowym
Ta sama ustawa określa zasady poruszania się hulajnogami elektrycznymi oraz urządzeniami transportu osobistego po drogach publicznych. 30 marca 2021 roku art. 20 ust. 6 tej ustawy wprowadził dopuszczalną prędkość tego rodzaju pojazdów wynoszącą 20 km/h.
Wymagania o charakterze technicznym dla hulajnóg elektrycznych oraz urządzeń transportu osobistego zostały ujęte w rozporządzeniu z 6 października 2021 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Zgodnie z § 55d ww. rozporządzenia w przypadku hulajnogi elektrycznej i urządzenia transportu osobistego konstrukcja musi ograniczać rozwijanie prędkości przekraczającej 20 km/h i zapewniać możliwość skutecznego hamowania.
Można więc przyjąć, że hulajnoga elektryczna poruszająca się z prędkością powyżej 20 km/h rzeczywiście nie wypełnia definicji takiego urządzenia. Niestety jest pewien haczyk.
Jak tłumaczy w korespondencji z Interią Szymon Huptyś - rzecznik prasowy Ministerstwa Infrastruktury - powyższe warunki ujęte w ww. ustawie i rozporządzeniu mają obligatoryjne zastosowanie do hulajnóg elektrycznych oraz urządzeń transportu osobistego wprowadzanych do obrotu po 31 grudnia 2021 roku.
Rzecznik dodaje też, że Ministerstwo Infrastruktury nie planuje zmian w zakresie warunków technicznych dla hulajnóg elektrycznych.
Podsumowując, chociaż ustawodawca wymaga od hulajnóg elektrycznych konstrukcji ograniczającej prędkość do maksymalnie 20 km/h, dotyczy to wyłącznie urządzeń wprowadzonych na polski rynek od 1 stycznia bieżącego roku.
W razie kontroli prędkości policjant nie może jednak wymagać od użytkownika faktury czy paragonu z datą zakupu. Same hulajnogi elektryczne nie są też poddane obowiązkowi rejestracji, więc ustalenie daty wprowadzenia urządzenia na polski rynek jest praktycznie niemożliwe. W takim kontekście "pobłażliwa" - na pierwszy rzut oka - reakcja policjantów z Elbląga, wydaje się usprawiedliwiona.
Pamiętajmy, ze zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym, do przeprowadzenia badania technicznego jest obowiązany właściciel:
- pojazdu samochodowego,
- ciągnika rolniczego,
- pojazdu wolnobieżnego wchodzącego w skład kolejki turystycznej,
- motoroweru,
- przyczepy.
Przypominamy: zgodnie z obowiązującymi przepisami - od 20 maja 2022 roku - kierujący hulajnogą elektryczną może korzystać głównie z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów - z prędkością dopuszczalną 20 km/h. Osoby, które nie ukończyły 18 lat, muszą mieć kartę rowerową lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T. Dzieci w wieku do 10 lat mogą jeździć hulajnogą elektryczną jedynie w strefie zamieszkania, pod opieką osoby dorosłej.
Hulajnogą elektryczną - w wyjątkowych przypadkach - można poruszać się chodnikiem lub drogą dla pieszych, gdy chodnik jest usytuowany wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów.
***