Znaki drogowe i ich znaczenie. Ile ich jest na polskich drogach?
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Polska znana jest w Europie z tego, że na drogach jest u nas największa gęstość znaków drogowych. Służą one nie tylko zapewnianiu bezpieczeństwa, ale również informują uczestników ruchu drogowego o kilku istotnych kwestiach. Podstawowymi są znaki nakazu, znaki zakazu, znaki informacyjne oraz znaki ostrzegawcze. Do tego należy doliczyć znaki pomocnicze różnego typu. Co oznaczają znaki drogowe?
Znaki drogowe w Polsce
W Polsce wyróżniamy 10 różnych typów znaków. Każdy z nich zawiera od kilkunastu do kilkudziesięciu drogowskazów, pełniących odmienne funkcje. Warto wspomnieć o tym, że niektóre z nich są ze sobą łączone.
Znaki drogowe różnią się wielkością, kolorem, kształtem, umiejscowieniem i symbolem. O tym, jaki znak stanie w poszczególnym miejscu i jaka będzie jego forma, decyduje rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
Czytaj również: W Polsce było kiedyś 6 znaków drogowych
Znaczenie znaków drogowych
Znaki pełnią wiele funkcji na publicznych drogach. Przede wszystkim mają zapewnić bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom ruchu i zagwarantować, aby każda podróż odbywała się w sposób zorganizowany oraz bezproblemowy.
Jeżeli mielibyśmy w kilku słowach określić znaczenie znaków na drogach, byłoby to:
- zakazywanie,
- nakazywanie,
- ostrzeganie
- informowanie
- pomoc w uporządkowanym i bezpiecznym przemieszczaniu się po każdym rodzaju dróg.
Nauka o zasadach panujących w ruchu drogowym
Już nawet najmłodsi uczą się rozróżniania i funkcji poszczególnych znaków drogowych oraz zasad panujących w ruchu drogowym. Informacje przyswajane przez dzieci przydają się podczas zdawania egzaminu na kartę rowerową lub motorowerową.
Po skończeniu 18. roku życia istnieje możliwość skorzystania z kursów nauki jazdy, aby móc zdobyć prawo do jazdy po publicznych drogach. Wówczas skarbnicą wiedzy o znakach są wykłady w specjalnych szkołach oraz podręczniki i inne źródła informacji. Końcowym etapem zmagań jest egzamin w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego.
Z biegiem czasu kierowcy mogą zapominać jednak znaczenia poszczególnych drogowskazów, tak więc bardzo ważne jest cykliczne przypominanie i utrwalanie wiedzy w tym zakresie.
Należy uniknąć tzw. jazdy na pamięć, gdyż wydarzenia drogowe nie raz pokazały, że jest to bardzo nieodpowiedzialne zachowanie i może doprowadzić do kolizji.
Co oznaczają znaki drogowe?
Znaki drogowe są wskazówkami, jak poruszać się i zachowywać na drodze. Pokazują dopuszczalną prędkość, kierunek drogi oraz inne istotne informacje. Za ich umiejscowienie odpowiada zarządca drogi. Jest on zobowiązany do dbania o ich prawidłowe stawianie. Na drodze gminnej organem odpowiedzialnym za te elementy jest gmina, do której należy dana droga.
Poznajmy nieco bliżej podstawowe znaki drogowe wraz z ich krótką charakterystyką.
"Zachowaj szczególną ostrożność", czyli znaki drogowe ostrzegawcze
Znaki ostrzegawcze to pierwsza grupa znaków drogowych, którą omówimy. Przestrzegają one o potencjalnie występującym niebezpieczeństwie na drodze. Przykładowo kierujący samochodem może dostrzec znak informujący o zwierzynie gospodarczej lub leśnej, a także o ewentualnych zjawiskach pogodowych, które występują w danym miejscu. Takie znaki zawiadamiają o zdarzeniach, które występują okresowo, nieregularnie.
Kolejnym typem znaków ostrzegawczych są te, które informują o niebezpieczeństwach, które są stale wpisane w ramy danej drogi. To np. znaki przestrzegające przed skrzyżowaniem czy ostrymi zakrętami. Obligują one kierującego pojazdem do zachowania szczególnej ostrożności.
Należy wspomnieć także o ich formie. Znaki ostrzegawcze przybierają kształt trójkąta, którego wierzchołek skierowany jest do góry. Wyjątkiem jest znak "Ustąp pierwszeństwa", który ustawiony jest w sposób odwrotny.
Znaki drogowe zakazu poprawiają bezpieczeństwo na drogach
Kolejną, bardzo istotną grupą wskazówek, które możemy spotkać na drodze, są znaki zakazu. Ustalają one organizację ruchu i przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa na jezdni. Stanowią dodatkowe uzupełnienie pozostałych znaków, na które natrafiamy na swojej drodze. Najbardziej popularnym znakiem tego typu jest ten, stanowiący ograniczenie prędkości.
Występują one w okrągłym kształcie z czerwoną obwódką, gdzie widnieje czarny symbol na białym tle. Oczywiście tu również występują wyjątki. Są nimi 3 znaki zakazu: stop, strefa ograniczonej prędkości i strefa ograniczonego postoju.
Nierzadko spotyka się także pod nimi znaki pomocnicze jak tabliczka T-20, która wskazuje długość obszaru, na którym obowiązuje dany zakaz.
Znaki drogowe nakazu wskazują, jak poruszać się po drodze
Następną grupą są znaki nakazu. Jak sama nazwa wskazuje, są one po to, aby coś nakazać. Zazwyczaj wskazują kierowcom, jak mają poruszać się po danej drodze. Może to dotyczyć minimalnej prędkości, kierunku jazdy, czy np. używania antypoślizgowych łańcuchów na koła.
Znaki nakazu występują w kształcie koła z symbolami koloru białego na niebieskim tle. Wyjątkiem jest znak C-17, którego kształt jest prostokątny, a jego zadaniem jest wskazanie kierunku jazdy dla pojazdów przewożących niebezpieczne materiały.
Znaki informacyjne to niezwykle wartościowe wskazówki dla kierowców
Znaki informacyjne to kolejna grupa wskazówek, które możemy napotkać, poruszając się po publicznych drogach. Informują one kierowcę o różnych kwestiach, które z jakiegoś powodu są dla niego istotne.
Może być to powiadomienie na temat szczególnych obiektów występujących w pobliżu (stacja benzynowa, stadion piłkarski, hotel, szpital, policja itp.), o drodze dla rowerów, przejściu dla pieszych, drodze szybkiego ruchu itd.
Znaki drogowe uzupełniające
Znaki uzupełniające pełnią rolę dodatkowego wsparcia dla podstawowych znaków wymienionych powyżej. Są to:
- Tabliczki do znaków drogowych,
- Znaki drogowe poziome,
- Znaki drogowe kierunku i miejscowości,
- Znaki drogowe świetlne.
Wszystkie znaki drogowe w Polsce
Znaki ostrzegawcze:
- A-1 niebezpieczny zakręt w prawo
- A-2 niebezpieczny zakręt w lewo
- A-3 niebezpieczne zakręty - pierwszy w prawo
- A-4 niebezpieczne zakręty - pierwszy w lewo
- A-5 skrzyżowanie dróg
- A-6a skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po obu stronach
- A-6b skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po prawej stronie
- A-6c skrzyżowanie z drogą podporządkowaną występującą po lewej stronie
- A-6d wlot drogi jednokierunkowej z prawej strony
- A-6e wlot drogi jednokierunkowej z lewej strony
- A-7 ustąp pierwszeństwa
- A-8 skrzyżowanie o ruchu okrężnym
- A-9 przejazd kolejowy z zaporami
- A-10 przejazd kolejowy bez zapór
- A-11 nierówna droga
- A-11a próg zwalniający
- A-12a zwężenie jezdni - dwustronne
- A-12b zwężenie jezdni - prawostronne
- A-12c zwężenie jezdni - lewostronne
- A-13 ruchomy most
- A-14 roboty na drodze
- A-15 śliska jezdnia
- A-16 przejście dla pieszych
- A-17 dzieci
- A-18a zwierzęta gospodarskie
- A-18b zwierzęta dzikie
- A-19 boczny wiatr
- A-20 odcinek jezdni o ruchu dwukierunkowym
- A-21 tramwaj
- A-22 niebezpieczny zjazd
- A-23 stromy podjazd
- A-24 rowerzyści
- A-25 spadające odłamki skalne
- A-26 lotnisko
- A-27 nabrzeże lub brzeg rzeki
- A-28 sypki żwir
- A-29 sygnały świetlne
- A-30 inne niebezpieczeństwo
- A-31 niebezpieczne pobocze
- A-32 oszronienie jezdni
- A-33 zator drogowy
- A-34 wypadek drogowy
Znaki zakazu
- B-1 zakaz ruchu w obu kierunkach
- B-2 zakaz wjazdu
- B-3 zakaz wjazdu pojazdów silnikowych, z wyjątkiem motocykli jednośladowych
- B-3a zakaz wjazdu autobusów
- B-4 zakaz wjazdu motocykli
- B-5 zakaz wjazdu samochodów ciężarowych
- B-6 zakaz wjazdu ciągników rolniczych
- B-7 zakaz wjazdu pojazdów silnikowych z przyczepą
- B-8 zakaz wjazdu pojazdów zaprzęgowych
- B-9 zakaz wjazdu rowerów
- B-10 zakaz wjazdu motorowerów
- B-11 zakaz wjazdu wózków rowerowych
- B-12 zakaz wjazdu wózków ręcznych
- B-13 zakaz wjazdu pojazdów z materiałami wybuchowymi lub łatwo zapalnymi
- B-13a zakaz wjazdu pojazdów z materiałami niebezpiecznymi
- B-14 zakaz wjazdu pojazdów z materiałami, które mogą skazić wodę
- B-15 zakaz wjazdu pojazdów o szerokości ponad 2 m
- B-16 zakaz wjazdu pojazdów o wysokości ponad 3,5 m
- B-17 zakaz wjazdu pojazdów o długości ponad 6 m
- B-18 zakaz wjazdu pojazdów o rzeczywistej masie całkowitej ponad 7 t
- B-19 zakaz wjazdu pojazdów o nacisku osi większym niż 5 t
- B-20 stop
- B-21 zakaz skręcania w lewo
- B-22 zakaz skręcania w prawo
- B-23 zakaz zawracania
- B-24 koniec zakazu zawracania
- B-25 zakaz wyprzedzania
- B-26 zakaz wyprzedzania przez samochody ciężarowe
- B-27 koniec zakazu wyprzedzania
- B-28 koniec zakazu wyprzedzania przez samochody ciężarowe
- B-29 zakaz używania sygnałów dźwiękowych
- B-30 koniec zakazu używania sygnałów dźwiękowych
- B-31 pierwszeństwo dla nadjeżdżających z przeciwka
- B-32 stój - kontrola celna
- B-33 ograniczenie prędkości
- B-34 koniec ograniczenia prędkości
- B-35 zakaz postoju
- B-36 zakaz zatrzymywania się
- B-37 zakaz postoju w dni nieparzyste
- B-38 zakaz postoju w dni parzyste
- B-39 strefa ograniczonego postoju
- B-40 koniec strefy ograniczonego postoju
- B-41 zakaz ruchu pieszych
- B-42 koniec wszelkich zakazów
- B-43 strefa ograniczonej prędkości
- B-44 koniec strefy ograniczonej prędkości
Znaki nakazu
- C-1 nakaz jazdy w prawo (przed znakiem)
- C-2 nakaz jazdy w prawo (za znakiem)
- C-3 nakaz jazdy w lewo (przed znakiem)
- C-4 nakaz jazdy w lewo (za znakiem)
- C-5 nakaz jazdy prosto
- C-6 nakaz jazdy prosto lub w prawo
- C-7 nakaz jazdy prosto lub w lewo
- C-8 nakaz jazdy w prawo lub w lewo
- C-9 nakaz jazdy z prawej strony znaku
- C-10 nakaz jazdy z lewej strony znaku
- C-11 nakaz jazdy z prawej lub lewej strony znaku
- C-12 ruch okrężny C-13
- C-13a koniec drogi dla rowerów
- C-14 prędkość minimalna
- C-15 koniec minimalnej prędkości
- C-16 droga dla pieszych
- C-16a koniec drogi dla pieszych
- C-17 nakazany kierunek jazdy dla pojazdów z materiałami niebezpiecznymi
- C-18 nakaz używania łańcuchów przeciwpoślizgowych
- C-19 koniec nakazu używania łańcuchów przeciw poślizgowych
Znaki informacyjne
- D-1 droga z pierwszeństwem
- D-2 koniec drogi z pierwszeństwem
- D-3 droga jednokierunkowa
- D-4a droga bez przejazdu
- D-4b wjazd na drogę bez przejazdu
- D-5 pierwszeństwo na zwężonym odcinku drogi
- D-6 przejście dla pieszych
- D-6a przejazd dla rowerzystów
- D-6b przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów
- D-7 droga ekspresowa
- D-8 koniec drogi ekspresowej
- D-9 autostrada
- D-10 koniec autostrady
- D-11 początek pasa ruchu dla autobusów
- D-12 pas ruchu dla autobusów
- D-13 początek pasa ruchu powolnego
- D-14 koniec pasa ruchu
- D-15 przystanek autobusowy
- D-16 przystanek trolejbusowy
- D-17 przystanek tramwajowy
- D-18 parking
- D-18a parking - miejsce zastrzeżone
- D-18b parking zadaszony
- D-19 postój taksówek
- D-20 koniec postoju taksówek
- D-21 szpital
- D-21a policja
- D-22 punkt opatrunkowy
- D-23 stacja paliwowa
- D-23a stacja paliwowa tylko z gazem do napędu pojazdów
- D-24 telefon
- D-25 poczta
- D-26 stacja obsługi technicznej
- D-26a wulkanizacja
- D-26b myjnia
- D-26c toaleta publiczna
- D-26d natryski
- D-27 bufet lub kawiarnia
- D-28 restauracja
- D-29 hotel (motel)
- D-30 obozowisko (kemping)
- D-31 obozowisko (kemping) wyposażone w podłączenia elektryczne do przyczep
- D-32 pole biwakowe
- D-33 schronisko młodzieżowe
- D-34 punkt informacji turystycznej
- D-34a informacja radiowa o ruchu drogowym
- D-35 przejście podziemne dla pieszych
- D-35a schody ruchome w dół
- D-36 przejście nadziemne dla pieszych
- D-36a schody ruchome w górę
- D-37 tunel
- D-38 koniec tunelu
- D-39 dopuszczalne prędkości
- D-40 strefa zamieszkania
- D-41 koniec strefy zamieszkania
- D-42 obszar zabudowany
- D-43 koniec obszaru zabudowanego
- D-44 strefa parkowania
- D-45 koniec strefy parkowania
- D-46 droga wewnętrzna
- D-47 koniec drogi wewnętrznej
- D-48 zmiana pierwszeństwa
- D-49 pobór opłat
- D-50 Zatoka
- D-51 Automatyczna kontrola prędkości
- D-52 Strefa ruchu
- D-53 Koniec strefy ruchu