Wypadek niesprawnym autem - czy otrzymasz odszkodowanie?
W wypadku komunikacyjnym zginęła młoda kobieta. Jej mąż zwrócił się do towarzystwa ubezpieczeniowego o wypłatę zadośćuczynienia z polisy OC. Otrzymał jednak tylko 50% należnego odszkodowania. Powodem były niesprawne pasy bezpieczeństwa.
Niesprawność samochodu może, ale nie musi być powodem odmowy czy ograniczenia wysokości odszkodowania z polisy OC i AC. Decyzja towarzystwa zależy od tego, czy i w jakim stopniu zły stan techniczny pojazdu miał wpływ na wystąpienie wypadku lub jego skutki.
Odszkodowanie z OC - należy się zawsze, ale niekoniecznie pełne
Zakład ubezpieczeń nie może odmówić wypłaty odszkodowania z polisy OC, nawet jeśli przyczyną wypadku był zły stan techniczny pojazdu. Jednak ma on prawo do pomniejszenia wypłaty, z powodu przyczynienia się poszkodowanego do szkody.
Klasycznym tego przykładem może być sprawa mężczyzny, którego żona zginęła w wypadku samochodowym. W 2013 roku Sąd Najwyższy (wyrok Sygn. akt IV CSK 87/13) przychylił się do decyzji towarzystwa ubezpieczeniowego, które pomniejszyło wypłatę przysługującego mu zadośćuczynienia o 50%.
"Z opinii biegłych, zarówno złożonych w rozpoznawanej sprawie, jak i w sprawie karnej wynikało, że kobieta podróżowała nie zapięta pasami bezpieczeństwa, co przyczyniło się do jej śmierci. Nie mogła ich zapiąć, ponieważ były niesprawne. Co istotne - samochód należał do małżonków, a więc na obojgu ciążył obowiązek utrzymania go w należytym stanie technicznym, zapewniającym nie tylko bezpieczną jazdę, ale również bezpieczne korzystanie z auta."
W tym przypadku, związek pomiędzy zaniedbaniem poszkodowanych a powstałą szkodą jest oczywisty. Gdyby pasy bezpieczeństwa były sprawne, do wypadku wprawdzie i tak by doszło (spowodował go pracownik zmarłej kobiety), jednak jego skutki mogły być mniej poważne.
Uwaga! Każdą sytuację, w której istnieje prawdopodobieństwo, iż poszkodowany przyczynił się do powstania szkody, rozpatruje się indywidualnie. Obecnie trudno wskazać generalne zasady dotyczące obniżenia należnego odszkodowania.
Badania techniczne, a odszkodowanie z AC
W przypadku umów autocasco, ubezpieczyciele mogą nawet odmówić wypłaty odszkodowania z powodu niesprawności auta. Jednak tylko wtedy, gdy zły stan techniczny był bezpośrednią przyczyną wystąpienia szkody lub zwiększył jej rozmiar. W jaki sposób zostanie potraktowana dana sprawa, zależy w dużej mierze od zapisów Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (OWU) konkretnego towarzystwa.
Praktycznie, w OWU każdej firmy można obecnie znaleźć taki lub podobny zapis:
"Ochroną ubezpieczeniową nie są objęte zdarzenia powstałe w okresie ubezpieczenia, jeżeli zostały spowodowane w okresie, gdy wskazany w umowie ubezpieczenia pojazd nie miał ważnej rejestracji lub ważnych badań technicznych, jeżeli stan techniczny ubezpieczonego pojazdu miał wpływ na powstanie lub rozmiar szkody".
Z jednej strony, świadczy on wyraźnie o tym, że ubezpieczyciel zwraca uwagę na stan techniczny auta w chwili zdarzenia, z drugiej jednak - kwestia badań technicznych nie będzie miała znaczenia, jeśli nie miało to żadnego związku z wypadkiem.
Przykładowo: właściciel samochodu zapomniał o dacie kolejnego przeglądu i badania techniczne straciły ważność kilka dni wcześniej:
- pod jadące auto wbiegła sarna (podczas kolizji została uszkodzona karoseria) - towarzystwo wypłaci odszkodowanie z AC, ponieważ stan techniczny pojazdu nie miał wpływu na zachowanie zwierzęcia. Nie mógł też wpłynąć w żaden sposób na rozmiar szkody;- samochód miał niesprawne hamulce i uderzył w przydrożne drzewo - ubezpieczyciel może być zwolniony od odpowiedzialności jeżeli udowodni, że zły stan techniczny był bezpośrednią przyczyną szkody. Ubezpieczyciel odmawia wypłaty odszkodowania z polisy AC? Pamiętaj, że to on musi przedstawić dowód!
Towarzystwa ubezpieczeniowe, niestety, często powołują się na zapis OWU, mówiący o wyłączeniu ich odpowiedzialności za szkodę, w przypadku braku ważnych badań technicznych. Jeśli ten problem dotyczy właśnie Ciebie, pamiętaj, że to nie Ty jesteś zobowiązany do przedstawienia dowodów w sprawie.
Zgodnie z orzecznictwem sądów (np. wyrok z dnia 9 czerwca 2015 r., VI ACa 1179/14), zapisy dotyczące badań technicznych ubezpieczonego pojazdu są tylko zastrzeżeniem, działającym na korzyść towarzystwa. Jeżeli chce on z nich skorzystać, musi przedstawić dowód wskazujący, że faktycznie zaistniał związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy brakiem ważnych badań technicznych a szkodą (art.6 k.c.).
Brak aktualnych badań technicznych nie świadczy o tym, że samochód nie może być dopuszczony do ruchu. Jednak każdy właściciel pojazdu powinien zadbać o to, aby był wykonany w odpowiednim terminie. Podczas przeglądu może zostać wykryta usterka, o której nawet może on nie wiedzieć, a która w przyszłości mogłaby przyczynić się do wystąpienia wypadku. W konsekwencji - dbanie o dobry stan techniczny naszego pojazdu może uratować nam życie lub zdrowie.