Układ steer-by-wire - po kablu do celu
Infiniti zaprezentowało pierwsze seryjne auto, w którym mechaniczne połączenie między kierownicą a kołami wykorzystywane jest tylko w sytuacjach awaryjnych.
Systemy sterowania wykorzystujące elektronikę zamiast mechanicznych połączeń (nazywane z angielska sterowaniem "by wire", dosłownie - po kablu, przewodzie) w motoryzacji nie są niczym nowym. Praktycznie we wszystkich współczesnych autach stosowany jest np. elektroniczny pedał gazu. Zamiast linki łączącej gaz z przepustnicą, wykorzystuje kilka potencjometrów, silniczków, czujników i sterowników. Innym przykładem są współczesne automaty. Dźwignia jest w nich już tylko elektronicznym sterownikiem, wysyłającym sygnały do skrzyni.
Na mechaniczne rozłączenie kierownicy od przekładni kierowniczej (czyli na system kierowania steer-by-wire) nikt wcześniej się nie zdecydował. Wyzwanie podejmuje Infiniti. W swoim najnowszym modelu - Q50 - wykorzystuje "system bezpośredniego sterowania adaptacyjnego", po angielsku DAS - Direct Adaptive Steering. Konwencjonalna kolumna kierownicza jeszcze pozostała, ale tylko jako ostatnia deska ratunku. Umieszczone na niej sprzęgło normalnie jest rozłączone. Włącza się (co sprawia, że układ kierowniczy działa jak konwencjonalny) jedynie po wykryciu usterki lub przy wyłączonym silniku. Można wtedy manewrować autem, gdy trzeba go przepchnąć z miejsca na miejsce.
W normalnym trybie pracy, za ruchy przekładni kierowniczej odpowiadają dwa nieduże silniczki sterujące. Informacje o wymaganym kącie skrętu kół docierają do nich "po kablu", od czujnika skrętu kierownicy. Nad poprawnością działania czuwają trzy moduły kontrolne.
Po co to wszystko? Zalet można przytoczyć wiele. Na kierownicę nie są przenoszone uderzenia od nierówności nawierzchni, można dostosowywać przełożenie do aktualnych potrzeb, są też o wiele większe możliwości stabilizacji toru jazdy - układ może np. sam założyć "kontrę". O wiele większe możliwości ma asystent toru jazdy: za pośrednictwem kamer wytyczany jest środek pasa ruchu, a samochód jest na nim samoczynnie utrzymywany. Ewentualne korekty wymagające skrętu kół wykonywane są bez drgnienia kierownicy. Opór kierownicy można dostosowywać do preferencji kierowcy i sytuacji drogowej za pomocą przełącznika trybu jazdy. Rewolucja - na pewno. Czy rewelacja? Okaże się. W końcu nawet elektryczne wspomaganie kierownicy kiedyś budziło kontrowersje.
Elementy układu kierowniczego steer-by-wire
Steer-by-wire w Infiniti Q50
Infiniti Q50 to najnowszy model firmy, konkurencyjny dla takich aut jak np. Audi A4 czy BMW serii 3. System bezpośredniego sterowania adaptacyjnego (handlowa nazwa układu steer-by-wire) to część pakietu "Kierowanie", obejmującego też aktywnego asystenta toru jazdy, seryjnego w wersjach Hybrid (cena od 215 849 zł) oraz Sport (od 174 295 zł) i opcjonalnego w odmianie Premium (od 155 399 zł, dopłata za system 4100 zł). W podstawowej wersji (od 144 493 zł) układ nie jest oferowany. Wersja 2.2d/170 KM ma napęd tylny, wariant hybrydowy (364 KM) występuje z napędem tylnym lub 4x4.
Przykład przyszedł z góry
Systemy sterowania "by wire" wywodzą się z lotnictwa. Pierwszym statkiem powietrznym, w którym wykorzystano układ oparty na elektronice, był trenażer lądownika księżycowego. Obecnie stosowany jest w popularnych odrzutowcach pasażerskich (np. Airbusach 320 czy "Dreamlinerach") oraz wojskowych (np. naszych F-16 czy Eurofighterach).
CONCORDE
F-16
Testowane przez Vettela
Bartosz Zienkiewicz
