Senne epizody
Mimo że zmęczenie lub zaśnięcie za kierownicą zajmuje w statystykach policyjnych w Polsce i na świecie dalekie miejsca w klasyfikacji przyczyn wypadków, to szacuje się, że w rzeczywistości stanowi istotną przyczynę wypadków uwzględnianych np. jako nieprawidłowe zachowanie wobec pieszego, nieprawidłowe wyprzedzanie czy niedostosowanie prędkości.
Specjaliści uważają, że zmęczenie kierowcy jest istotnym czynnikiem nawet w 30% wypadków. Jednym z najniebezpieczniejszych objawów zmęczenia za kierownicą jest mikrosen.
Zmęczony kierowca nie potrafi dokonać prawidłowej oceny swojego stanu, przecenia swoje możliwości i nawet nie wie, ile razy zapadł w mikrosen w czasie podróży - mówi Zbigniew Weseli, dyrektor Szkoły Jazdy Renault. Jedno z badań pokazało, że kierowca, który po 32 bezsennych godzinach prowadził samochód, w ciągu zaledwie jednej godziny zapadł 22 razy w mikrosen. Sam zauważył tę chwilową utratę kontaktu z rzeczywistością zaledwie dwa razy!*
Mikrosen to krótki, płytki sen, który może trwać od 1 do nawet 30 sekund. Występuje, gdy człowiek jest zmęczony i senny. Dodatkowe czynniki, które mogą sprzyjać takim epizodom, to wykonywanie monotonnych zadań, takich jak np. prowadzenie samochodu. Im mniej uwagi wymaga droga, tym większe prawdopodobieństwo krótkiego zaśnięcia. W czasie mikrosnu nasze ciało nie śpi, ale mózg nie funkcjonuje w pełni. Objawy, które powinny zaniepokoić samego kierowcę to częste ziewanie, nagłe dreszcze czy niemożność przypomnienia sobie wydarzeń z ostatniej minuty - informują trenerzy Szkoły Jazdy Renault. - Gdy obserwujemy kierowcę jako pasażer, to nasz niepokój powinno wywołać nieobecne spojrzenie, częste, ale powolne mruganie czy opadająca głowa - dodają trenerzy. Jadąc z prędkością ok. 110 km/h kierowca, który zaśnie na 6 sekund, przejedzie dystans ok. 200 metrów. To czas wystarczający, aby nieświadomie przejechać na inny pas lub na przeciwną stronę jezdni czy przejechać na czerwonym świetle.
Najlepszym sposobem na zapobieganie zaśnięciu jest niewsiadanie za kierownicę, jeśli czujemy się zmęczeni. Nasz organizm potrzebuje ok. 7-8 godzin snu co noc. Ograniczanie snu osłabia naszą efektywność, refleks i prowadzi do zaśnięć za kierownicą, które mogą być przyczyną tragicznych w skutkach wypadków - ostrzegają trenerzy Szkoły Jazdy Renault.
Mikrosen - symptomy:
- ziewanie
- puste spojrzenie/wpatrywanie się
- częste, ale powolne mruganie
- opadająca głowa
- nagłe dreszcze
- trudność z przypomnieniem sobie wydarzeń z ostatniej minuty
Mikrosen - zapobieganie:
- 7-8 godzin snu każdej nocy
- przerwy w czasie jazdy na krótkie spacery (15 min)
- kawa/napoje energetyczne (należy pamiętać, że działanie takich napojów jest krótkotrwałe i nieskuteczne przy dużym zmęczeniu)
- drzemka po zaparkowaniu w bezpiecznym miejscu (drzemka powinna trwać od kilku do maksymalnie 20 minut, dłuższa drzemka może wywołać odwrotny efekt)
Źródło: Szkoła Jazdy Renault, *źródło: The Division of Sleep Medicine at Brigham and Women's Hospital/Ron Claiborne, ABC News
