Przyziemne problemy - ranking prześwitów

Spośród wszelkich wymiarów samochodu to w prześwicie każdy centymetr wydaje się mieć największą wagę. Różnica długości czy wysokości auta na poziomie 3 cm nie zmienia praktycznie nic, natomiast w kwestii prześwitu te 3 cm to przepaść pomiędzy autem notorycznie ocierającym "brzuchem" o wertepy czy koleiny, a samochodem, w którym taki problem w ogóle nie występuje. W wielu przypadkach aby bezproblemowo pokonywać większe nierówności wystarczy auto o większym prześwicie, czyli odległości najniższego punktu podwozia od nawierzchni.

Prześwit się zmienia

Okazuje się, że z pozoru tak prosta kwestia jak prześwit pojazdu podlega pewnym zawirowaniom. Po pierwsze zdarza się, że niektóre wersje (np. diesle) mają głębszą miskę olejową i mniejszy prześwit, czego producent nie podaje w specyfikacji. Warto też wiedzieć, że w Europie obowiązuje pomiar prześwitu w aucie bez załadunku. Tymczasem przy miękkim zawieszeniu prześwit może znacznie spadać po obciążeniu auta (np. w Dacii Dokker różnica wynosi aż 4 cm). Problem obniżenia nadwozia po załadunku nie dotyczy wszystkich pojazdów. W samochodach posiadających aktywne zawieszenie, np. hydrauliczne, nawet po obciążeniu prześwit nie ulega zmianie.

Można zwiększyć

W niektórych przypadkach kierowcy nisko zawieszonych samochodów mogą zwiększyć ich prześwit bez skomplikowanych modyfikacji. Np. do części aut z grupy VW można dokupić specjalne tuleje montowane pomiędzy kolumnę McPhersona, a nadwozie. Taka przeróbka pozwala zwiększyć prześwit np. Skody Octavii o 2 cm. Część kierowców decyduje się na podniesienie samochodu poprzez wymianę sprężyn zawieszenia na wyższe o 2‒3 cm. Warto jednak wiedzieć, że taka przeróbka negatywnie wpływa na własności jezdne. Kierowcy samochodów terenowych mogą dokupić zestawy sprężyn i amortyzatorów podnoszące nadwozie nawet o kilkanaście centymetrów. Taka modyfikacja podnosi wprawdzie nadwozie, jednak mosty napędowe ograniczające prześwit pozostają bez zmian. Można go zwiększyć dopiero poprzez wymianę opon na większe.

Ochrona podwozia

Właściciele samochodów o małym prześwicie mogą zabezpieczyć podwozie (głównie miskę olejową) przed skutkami zderzenia z nierównościami, np. progami zwalniającymi, montując metalową osłonę. W samochodzie osobowym warto to zrobić gdy prześwit jest mniejszy niż 14 cm.

Typowa wartość prześwitu w tej klasie to 14 cm. Tak zawieszonym samochodem da się zwykle bez większych problemów pokonywać wyboistą drogę, a przy wjeżdżaniu na krawężnik (zwykle ma on wysokość 9-12 cm) nie zawadzi się zderzakiem. Pod względem prześwitu bardzo przyzwoicie wypadają polskie modele Fiata (CC, SC, Panda, 500). Kto jednak potrzebuje rekordowego prześwitu, powinien zwrócić uwagę na Dacie. Tym bardziej, że model Sandero oferowany jest w podwyższonej odmianie Stepway.

Podobnie jak w przypadku samochodów miejskich, także tu standardem jest prześwit o wielkości 14 cm. Lancer Evolution pokazuje, że nawet szybkie auto nie musi być niżej zawieszone. Wśród aut kompaktowych trudno znaleźć takie, które mają więcej niż 16 cm. Za to całkiem sporo popularnych modeli ma prześwit rzędu 13 cm i mniej. Rekordzista o najmniejszym prześwicie - Astra OPC - może sprawiać sporo problemów nawet przy podjeżdżaniu pod miejskie krawężniki.

Rozrzut wielkości prześwitów wśród aut luksusowych jest wyjątkowo niewielki - jedynie 5 cm. Nawet uterenowione Audi A6 Allroad nie różni się pod tym względem znacząco od wersji podstawowej (zakładając, że regulowane zawieszenie nie zostało podniesione pneumatycznie do maksymalnej wysokości). Do marek produkujących auta luksusowe o niskim zawieszeniu należą Audi oraz BMW.

Sporo popularnych modeli klasy średniej ma bardzo mały prześwit - przy 11-12 cm trzeba bardzo uważać np. przy wjeżdżaniu na krawężniki. Nawet niepozorne, dość płytkie koleiny mogą spowodować uszkodzenie miski olejowej czy urwanie wydechu. Jednocześnie uterenowione wersje (coraz modniejsze, a co za tym idzie częściej spotykane) mają nawet 20 cm prześwitu - to są wyniki na poziomie rasowych terenówek. W ramach jednej klasy rozrzut jest niebywale duży.

W tej klasie wyraźnie widać, w przypadku których modeli własności terenowe zostały potraktowane drugoplanowo: to auta z prześwitem znacząco poniżej 20 cm. Wyjątkiem wśród nich jest Suzuki Jimny, który radzi sobie w terenie doskonale, a prześwit ogranicza w nim sztywny most. Jest to cecha wszystkich aut ze sztywnymi osiami.

W tym segmencie średnia wielkość prześwitu to niemal 22 cm. Tu część modeli ma pneumatyczne zawieszenie, które można podnieść nawet do 30 cm (np. VW Touareg). W zestawieniu uwzględnione zostały wartości standardowe, a więc w przypadku aut z regulowanym prześwitem takie, jakie ustawiają się domyślnie po uruchomieniu samochodu.

Choć minivany często są technicznie spokrewnione z autami osobowymi, tu średnia wartość prześwitu nieraz jest wyższa od modelu podstawowego. Królują Dacie, które mają spory prześwit. W tej klasie należy zwrócić uwagę na jeszcze jedną sprawę: różnica masy między autem "pustym" a w pełni załadowanym jest wyjątkowo duża. Obciążony samochód może zaskoczyć znacznym zmniejszeniem prześwitu.

Praktyka pokazuje, że dopiero przy prześwicie powyżej 15 cm można po naszych drogach jeździć nie martwiąc o uszkodzenie miski olejowej czy wydechu. Jak widać z powyższego zestawienia, mnóstwo popularnych modeli (np. Golf, Yaris, Clio i wiele innych) ma znacznie mniejszy prześwit. W rzeczywistości może być on jeszcze niższy - parametr ten maleje po dociążeniu auta oraz wraz ze zużyciem sprężyn zawieszenia.

Tekst: Marcin Klonowski, Paweł Tyszko; zdjęcia: Robert Brykała, producenci

Najmniej i najbardziej rdzewiejące auta - NADWOZIE

Najbardziej awaryjne skrzynie biegów - EKSPLOATACJA