Nowa metoda naprawy automatów

Automatyczne skrzynie biegów uznawane są za trwałe i rzeczywiście często wytrzymują znaczne przebiegi bez awarii. Wśród automatów można znaleźć wyjątkowo udane modele, np. produkowane w latach 90-tych przez Toyotę A340 czy przez Chryslera A904, które bez remontu potrafią przejechać nawet 600 tys. km. Jednak montowane w nowszych autach skrzynie nie są już tak bezawaryjne, a ich eksploatacja wiąże się z ryzykiem usterki.

Winny konwerter

W wielu przypadkach powodem niedomagań automatów jest zużycie lub uszkodzenie konwertera momentu obrotowego. Ta hydrokinetyczna przekładnia, znajdująca się pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów, pełni rolę sprzęgła, przekazując w płynny sposób moment obrotowy z jednostki napędowej. W konwerterze znajduje się połączona z silnikiem pompa, która wprawia w ruch olej hydrauliczny. Ciecz trafia na tzw. kierownicę, czyli zespół łopatek ustawionych pod kątem, które nadają olejowi określony kierunek przepływu. Z kierownicy płyn jest tłoczony na turbinę, odbierającą moment obrotowy i przekazującą go dalej, na skrzynię biegów. Układ hydrokinetyczny umożliwia płynne przekazanie nawet dużych momentów obrotowych, jednak jego praca obarczona jest stratami wynikającymi z mieszania i sprężania oleju. Dlatego większość konwerterów jest wyposażona w dodatkowe, mechaniczne sprzęgło (tzw. lock-up), umożliwiające spięcie układu przeniesienia momentu na sztywno. Takie rozwiązanie ma na celu zmniejszenie zużycia paliwa i jest wykorzystywane np. podczas jazdy ze stałą prędkością, gdy z silnika na skrzynię biegów przekazywany jest niewielki moment obrotowy. Skomplikowana budowa konwertera wymaga zastosowania łożysk, uszczelnień oraz tarcz ciernych lub płytek sprzęgłowych. Wszystkie te elementy z czasem się zużywają prowadząc do zaburzeń funkcjonowania układu. Częstą przyczyną wadliwej pracy konwertera jest rozklejenie tarczy lock-up w wyniku przegrzania. Za taką sytuację zwykle odpowiada niedrożna chłodnica oleju. Nawet drobne opiłki metalu pochodzące ze skrzyni biegów powodują uszkodzenia wewnętrznych uszczelnień konwertera. W skrajnych przypadkach za zniszczenie konwertera odpowiadają ciała obce pochodzące ze skrzyni biegów.

Do niedawna drogo

Dzięki regeneracji konwertera automatycznej skrzyni biegów można zaoszczędzić nawet 8 tys. zł

---

Jeszcze do niedawna konwerter automatycznej skrzyni biegów był częścią nierozbieralną, a w sytuacji gdy ulegał uszkodzeniu lub zużyciu, trzeba go było wymienić na nowy. Niestety, taka naprawa skrzyni biegów kosztowała często nawet 9 tys. zł. Zdarzały się też sytuacje, w których z powodu wadliwie działającego konwertera zalecano klientom wymianę całej skrzyni na nową, co niejednokrotnie oznaczało wydatek nawet 20 tys. zł.

Dziś znacznie taniej

Obecnie coraz więcej firm oferuje usługę regeneracji konwerterów automatycznych skrzyń biegów. W takim procesie wewnątrz urządzenia wymieniane są zużyte elementy, takie jak m.in. łożyska, uszczelnienia czy tarcze sprzęgieł lock-up, co przywraca pierwotną sprawność. Regeneracja konwertera jest znacznie tańsza od kupna nowego i w niektórych przypadkach pozwala ograniczyć koszty naprawy skrzyni biegów nawet 10-krotnie. Jednak warto wiedzieć, że procedura wymaga rozcięcia obudowy konwertera, a po naprawie zespawania jej. Dlatego ważne jest, aby regenerację zlecić doświadczonej firmie dysponującej odpowiednimi urządzeniami i narzędziami. Dobre zakłady na regenerację konwertera udzielają 3- letniej gwarancji.

Jest to przekładnia hydrokinetyczna zlokalizowana pomiędzy silnikiem a skrzynią biegów, odpowiedzialna za płynne przekazanie momentu obrotowego, spełniająca rolę sprzęgła. Poza układem hydraulicznym, wykorzystywanym podczas postoju, ruszania i przyspieszania, urządzenie wyposażone jest też w dodatkowe sprzęgło mechaniczne (tzw. lock-up), które za pomocą tłoka hydraulicznego spina konwerter na sztywno, ograniczając straty wynikające z pracy układu hydraulicznego, np. podczas jazdy ze stałą prędkością.

Model skrzyni: ZF6HP

Zastosowanie:

Pozostałe modele:

Pierwsza 6-biegowa skrzynia automatyczna dobrze sprawdzająca się w autach o niższym momencie obrotowym silnika.

Objawy awarii konwentera

Falowanie obrotów przy włączonym biegu i wciśniętym hamulcu.

Usterki konwentera

Zużycie okładzin ciernych sprzęgła mechanicznego (lock-up).

Trwałość konwentera

Jeżeli konwerter nie jest przegrzewany, wytrzymuje ok. 200 tys. km.

Ceny konwenterów

Nowy: 6500 złRegenerowany: 1230 zł

Model skrzyni: ZF5HP19

Zastosowanie:

Pozostałe modele:

Uznawana za udaną i trwałą skrzynia, która po regeneracji konwertera funkcjonuje bezawaryjnie przez następne 200 tys. km.

Objawy awarii konwentera

Falowanie obrotów i drgania podczas postoju na biegu i ruszania.

Usterki konwentera

Zużycie okładzin ciernych tarczy lock-up, utrata szczelności połączeń.

Trwałość konwentera

Przy właściwej eksploatacji konwerter zużywa się po ok. 220 tys. km.

Ceny konwenterów

Nowy: 4200 złRegenerowany: 740 zł

Model skrzyni: Mercedes 722.6

Zastosowanie:

Pozostałe modele:

Skrzynia stosowana poza Mercedesami w innych autach, takich jak m.in. Jeep Grand Cherokee, Chrysler 300C czy SsangYong Rexton.

Objawy awarii konwentera

Metaliczne odgłosy, zwłaszcza podczas przełączania biegów.

Usterki konwentera

Uszkodzenie łożysk i sprężyn. Problemy z uszczelnieniami.

Trwałość konwentera

Konwerter wytrzymuje zwykle przebieg około 250 tys. km.

Ceny konwenterów

Nowy: 9000 złRegenerowany: 850 zł

Model skrzyni: Aisin AW 55-50

Zastosowanie:

Pozostałe modele:

Znana z awaryjności popularna automatyczna skrzynia biegów, w której za wiele niedomagań odpowiada zużyty konwerter.

Objawy awarii konwentera

Problemy ze zmianą biegów, szarpanie przy ruszaniu oraz na 2. i 3. biegu.

Usterki konwentera

Zużycie uszczelniaczy, zużycie okładziny ciernej tarczy lock-up.

Trwałość konwentera

Konwertery zużywają się po około 180 tys. km. Przegrzane szybciej.

Ceny konwenterów

Nowy: 4500 złRegenerowany: 740 zł

Model skrzyni: Chrysler A604

Niezwykle trwała skrzynia montowana w Chryslerze Voyagerze przez prawie 15 lat. Sprawdzona konstrukcja, tania w naprawach.

Objawy awarii konwentera

Drgania przenoszone na nadwozie, metaliczne dźwięki podczas jazdy.

Usterki konwentera

Odkruszenie metalowych fragmentów, uszkodzenie tarczy lock-up.

Trwałość konwentera

Udana konstrukcja sprawia, że konwertery działają przez 350 tys. km.

Ceny konwenterów

Nowy: 2500 złUżywany: 650 zł

Rozcięcie obudowy

Wymiana elementów

Spawanie obudowy

Sprawdzenie szczelności

Tekst: Paweł Tyszko, zdjęcia: autor, archiwum

Wymieniaj z głową - PORADY

Najbardziej awaryjne skrzynie biegów - EKSPLOATACJA