Co daje moc silnika, jaki moment obrotowy jest dobry?
Oprac.: Tomasz Wróblewski
Moc silnika wyrażona w koniach mechanicznych oraz w kilowatach należy do podstawowych parametrów branych pod uwagę podczas zakupu samochodu. Nie można jednak zapomnieć o sprawdzeniu momentu obrotowego jednostki napędowej. Jaki moment obrotowy jest dobry? Jak czynnik ten wpływa na codzienną eksploatację samochodu?
Co to jest moment obrotowy?
Moment obrotowy generowany przez silnik powoduje uczucie wciskania w fotel występujące np. podczas wyprzedania. Im większa jest jego wartość, tym szybsza reakcja na dodanie gazu. Co to jest moment obrotowy?
Przy użyciu tego parametru określany jest moment siły jednostki napędowej pojazdu. Moment obrotowy to wielkość fizyczna, obliczana przez pomnożenie siły oraz długości ramienia w ruchu obrotowym. Innymi słowy, jest to iloczyn wartości siły ciśnienia gazów oddziałujących na tłoki silnika oraz długości wału korbowego. Większy moment obrotowy powala pojazdowi łatwiej pokonywać wzniesienia nawet z pełnym obciążeniem.
Jaka jest jednostka momentu obrotowego?
Nazwa jednostki wartości momentu obrotowego wynika ze sposobu obliczania tego parametru dla silnika pojazdu. Jaka jest jednostka momentu obrotowego? Do podawania wartości tego parametru osiąganego przez jednostkę napędową stosowany jest niutonometr (Nm), czyli 1 N (niuton) x 1 m (metr).
Wysokość momentu obrotowego zależy od prędkości obrotowej silnika. Gdy jednostka napędowa pracuje na najniższych obrotach, to moment obrotowy również jest niski. Wraz ze wzrostem prędkości obrotowej silnika rośnie też liczba generowanych niutonometrów, aż do osiągnięcia maksymalnego momentu obrotowego, a następnie zaczyna spadać. Zakres obrotów, w którym jednostka napędowa osiąga maksymalny moment obrotowy, nazywany jest obrotami najwyższej sprawności silnika.
Liczba generowanych niutonometrów jest różna w zależności od paliwa, jakie zasila silnik. Najmniejsze wartości momentu obrotowego zazwyczaj znajdziemy w jednostkach benzynowych. Wolnossące silniki o małej pojemności zasilane etyliną osiągają najczęściej 120-200 Nm, a zakres występowania maksymalnego momentu obrotowego występuje w wąskim przedziale obrotów.
Sytuacja wygląda inaczej w przypadku silników benzynowych o większej pojemności lub wyposażonych w turbosprężarkę czy kompresor. Wtedy najczęściej zakres maksymalnego momentu obrotowego jest znacznie szerszy oraz osiągany przy niższych obrotach silnika.
Wolnossące silniki diesla zostały wyparte z rynku przez jednostki wyposażone w turbosprężarki. Dzięki temu nawet silniki o stosunkowo niewielkiej pojemności osiągają moment obrotowy na poziomie 250-300 Nm. Wartość ta w nowoczesnych jednostkach napędowych osiągana jest zazwyczaj w szerokim zakresie prędkości obrotowej silnika.
Moment obrotowy a moc
Obie wartości są ze sobą powiązane i określają parametry osiągane przez silnik. Na ich podstawie kupujący pojazd może ocenić moc oraz sprawność jednostki napędowej, w którą wyposażony jest dany pojazd.
Moc wyrażana w koniach mechanicznych lub kilowatach jest zależna od momentu obrotowego osiąganego w wyższych zakresach obrotów silnika. Można to uprosić do twierdzenia, że moc silnika jest równa wielkości momentu obrotowego pomnożonego przez obroty, przy których dana wielkość występuje.