Jak samemu wymienić koło lub oponę? Poradnik krok po kroku
Sezonowa wymiana opon albo nagły problem na drodze - prędzej czy później każdy kierowca staje przed koniecznością wymiany koła. Choć większość z nas korzysta z usług wulkanizatora, warto wiedzieć, jak poradzić sobie z tym zadaniem samodzielnie. Nie tylko zaoszczędzimy pieniądze, ale też zyskamy niezależność w sytuacjach awaryjnych. Wyjaśniamy, jakie narzędzia będą potrzebne i jak przeprowadzić wymianę krok po kroku.

Spis treści:
Narzędzia potrzebne do wymiany koła
Zanim przystąpisz do wymiany, upewnij się, że masz wszystkie potrzebne narzędzia. Podstawowy zestaw to: stabilny podnośnik samochodowy (lewarek), klucz krzyżakowy lub nasadowy do odkręcania śrub, klucz dynamometryczny, szczotka druciana do czyszczenia powierzchni oraz pojemnik na śruby. Jeśli masz felgi zabezpieczone przed kradzieżą, nie zapomnij o specjalnym kluczu do śrub zabezpieczających.
Warto zajrzeć do instrukcji obsługi samochodu - znajdziesz tam informacje, gdzie jest schowany lewarek oraz jak i gdzie bezpiecznie podeprzeć pojazd. Jeżeli planujesz regularnie wymieniać koła samodzielnie, zainwestuj w solidny podnośnik hydrauliczny - ułatwi pracę i zwiększy bezpieczeństwo.
Pamiętaj też, że przy zmianie z felg stalowych na aluminiowe (lub odwrotnie) często wymagane są inne śruby lub nakrętki. Upewnij się, że masz odpowiednie elementy pod ręką.
Przed przystąpieniem do wymiany sprawdź stan śrub oraz głębokość bieżnika w oponach, które zamierzasz założyć. Śruby i nakrętki nie powinny nosić śladów uszkodzeń. Gwinty oraz powierzchnie przylegania muszą być czyste i wolne od rdzy - w razie potrzeby wyczyść je szczotką drucianą. Pamiętaj, że gwintów zasadniczo nie należy smarować.
Co do głębokości bieżnika - prawnie wymagane minimum to 1,6 mm, ale eksperci zalecają co najmniej 3 mm dla opon letnich i 4 mm dla zimowych.
Wymiana koła - jak to zrobić krok po kroku?
- Zaciągnij hamulec ręczny i włącz pierwszy bieg (lub pozycję "P" w automatycznej skrzyni biegów).
- Zdejmij kołpak (jeśli jest) i poluzuj śruby lub nakrętki koła, obracając je o około ćwierć obrotu. Uwaga! Na tym etapie nie odkręcaj ich całkowicie - samochód musi nadal stabilnie stać na kole.
- Ustaw podnośnik we właściwym miejscu pod podwoziem. W instrukcji obsługi znajdziesz dokładne wytyczne, gdzie należy go umieścić.
- Podnieś pojazd na taką wysokość, aby koło swobodnie odstawało od podłoża.
- Odkręć całkowicie śruby lub nakrętki i zdejmij koło. Felgi aluminiowe mogą być mocno osadzone na piaście - czasem trzeba użyć nieco siły.
- Jeżeli to możliwe (i dozwolone), koło, które wcześniej było zamontowane na przedniej osi, przenieś na tylną, i odwrotnie. Dzięki temu bieżnik będzie zużywał się bardziej równomiernie.
- Pamiętaj, że niektóre opony są kierunkowe - rozpoznasz je po strzałce lub napisie "Rotation" na boku. Takie opony można montować tylko zgodnie z kierunkiem toczenia, dlatego nie zawsze możliwa jest zamiana między osiami.
- Przed założeniem nowego koła oczyść powierzchnię styku na piaście i sprawdź stan tarcz hamulcowych oraz klocków.
- Nałóż koło na piastę i dokręć wszystkie śruby ręcznie. Na tym etapie nie używaj jeszcze klucza!
- Opuść samochód na tyle, aby opona ledwo dotykała podłoża.
- Dokręć śruby na krzyż z odpowiednim momentem siły, korzystając z klucza dynamometrycznego. To bardzo ważny krok - zarówno zbyt słabe, jak i zbyt mocne dokręcenie śrub może być niebezpieczne. Zazwyczaj moment dokręcania wynosi od 100 do 120 Nm, ale sprawdź dokładną wartość w instrukcji pojazdu.
- Oznacz zdemontowane opony, np. kredą lub markerem ("PP" - przód prawy, "TL" - tył lewy itd.), aby przy następnej wymianie nie było wątpliwości co do ich umiejscowienia.
Co zrobić po wymianie koła? Jak ustawić czujnik TPMS?
Po wymianie koła pierwszą rzeczą, jaką trzeba zrobić, jest sprawdzenie ciśnienia w oponach. Następnie, po przejechaniu około 50 km, warto ponownie sprawdzić dokręcenie śrub i w razie potrzeby dokręcić je.
Jeżeli samochód jest wyposażony w system kontroli ciśnienia w oponach (TPMS), można napotkać pewne trudności. W przypadku systemów mierzących pośrednio (poprzez analizę obrotów kół), zazwyczaj wystarczy kalibracja systemu podczas pierwszej jazdy za pomocą przycisku. Natomiast w przypadku systemów z bezpośrednim pomiarem (wyposażonych w czujniki wewnątrz opon) konieczne może być przeprogramowanie każdego czujnika za pomocą specjalistycznego sprzętu - w takim przypadku wizyta u wulkanizatora może być nieunikniona.