Jak poznać, że alternator szwankuje? Bez niego nie ma jazdy
Problemy z ładowaniem czy odpaleniem samochodu najczęściej dotykają kierowców zimą - między innymi z uwagi na to, że akumulator auta może być osłabiony po upalnym lecie. Innym powodem tego typu objawów może być jednak inny element - alternator, czyli, mówiąc najogólniej, prądnica samochodowa, która odpowiada za ładowanie akumulatora w czasie jazdy.
Alternator to urządzenie, które zamienia energię mechaniczną silnika na energię elektryczną. Mówiąc prościej - alternator odpowiada za ładowanie akumulatora podczas jazdy oraz zasila wszystkie układy elektryczne w samochodzie, takie jak światła, radio, klimatyzację czy wycieraczki. Alternator składa się z kilku kluczowych elementów: wirnika, stojana, regulatora napięcia oraz układu szczotek i przetwornicy. Zasada jego działania jest stosunkowo prosta - wirnik, będący częścią alternatora, obraca się w polu magnetycznym stojana, co prowadzi do wytwarzania prądu w jego uzwojeniach. Bardzo ważną rolę pełni tu regulator napięcia, który kontroluje napięcie wyjściowe alternatora. To właśnie dzięki niemu urządzenia elektryczne w samochodzie są chronione przed przegrzaniem, a akumulator przed przedwczesnym zużyciem.
Gdy silnik pracuje, alternator się kręci i wytwarza prąd elektryczny. To trochę jak mały generator prądu w aucie. Bez sprawnego alternatora samochód może przejechać tylko tyle, na ile wystarczy energii zgromadzonej w akumulatorze - zwykle kilka lub kilkanaście kilometrów.
Szwankujący alternator może dać o sobie znać na kilka sposobów. Jeśli jesteśmy pewni, że akumulator jest sprawny i naładowany, a mimo to mamy problemy z odpaleniem auta, to znak, że należy przyjrzeć się alternatorowi. Inne niepokojące objawy to świecąca się kontrolka akumulatora, przygasające reflektory, wyłączające się radio czy piski lub zgrzyty wydobywające się spod maski. Ignorowanie problemu, poza podstawowym rezultatem w postaci unieruchomionego pojazdu, może też prowadzić do dalszych uszkodzeń instalacji elektrycznej samochodu.
Jak każdy ruchomy element pojazdu, alternator zużywa się i jest to całkowicie normalne - w jednych autach do konieczności wymiany dojdzie szybciej z uwagi na gorszej jakości materiały, w innych później. Do uszkodzenia alternatora może dojść na skutek zanieczyszczenia go przez brud, błoto pośniegowe z solą oraz wycieki płynów, które dostają się do wnętrza.
Zdarza się również spalenie stojana, szczególnie gdy mocno wyeksploatowany alternator zostaje przeciążony. Jednoczesne użycie klimatyzacji, świateł wewnętrznych, radia i ładowarki może wygenerować temperaturę na tyle wysoką, że nieodwracalnie uszkodzi stojan.
Częstą przyczyną awarii alternatora jest również uszkodzony regulator napięcia, co może nastąpić w wyniku zalania lub nieprawidłowego podłączenia przewodów akumulatora.
Wreszcie, problemem mogą okazać się szczotki, które się ścierają lub łożyska czy pasek - w tym ostatnim wypadku może dojść do jego zerwania lub poluzowania.
Aby upewnić się, że mamy do czynienia z zepsutym alternatorem, a nie zużytym akumulatorem najlepiej sprawdzić poziom naładowania tego drugiego lub zmierzyć napięcie - jeśli podczas pracy silnika i włączonych urządzeniach pokładowych spada poniżej 10 V, oznacza to, że alternator ma problemy z ładowaniem.
