Co to jest wariator i jak działa? Ile kosztuje jego wymiana?
Układ zmiennych faz rozrządu – wariator odgrywa kluczową rolę w dostosowywaniu pracy silnika do warunków jazdy. Wariator optymalizuje pracę zaworów silnika, co wpływa na lepsze osiągi, mniejsze zużycie paliwa oraz niższe emisje spalin. Warto dbać o ten element w silniku, bo koszty napraw w silniku mogą być liczone w tysiącach. Sprawdźmy, co jest wariator, jak działa i ile kosztuje jego wymiana.
Spis treści:
Silniki w nowoczesnych samochodach posiadają szereg różnorodnych systemów poprawiających wydajność, osiągi i oszczędność paliwa. Jednym z nich jest układ zmiennych faz rozrządu, a dokładniej - wariator.
Co to jest wariator?
Wariator to element systemu zmiennych faz rozrządu, który pozwala na modyfikację momentu otwarcia i zamknięcia zaworów silnika w zależności od obrotów i obciążenia silnika. Jego zadaniem jest zmiana kąta otwarcia zaworu, co pozwala na lepsze dostosowanie pracy silnika do różnych warunków jazdy. Działa to na zasadzie przesuwania fazy rozrządu, czyli momentu, w którym zawory silnika zaczynają otwierać się i zamykać.
Układ zmiennych faz rozrządu (VVT - Variable Valve Timing) ma na celu poprawę wydajności silnika, a konkretnie - jego dynamiki, oszczędności paliwa oraz emisji spalin. W tradycyjnych silnikach, bez systemu zmiennych faz rozrządu, momenty otwarcia zaworów są stałe, niezależnie od obrotów silnika. W efekcie silnik może pracować mało efektywnie w różnych zakresach obrotów.
Zobacz również:
- Co ile wymieniać pasek i łańcuch rozrządu?
- O jeden ząbek za daleko. Skutki małego odchylenia mogą być kosztowne
- 60-100 tys. km i koniec. Wymiana tego elementu czeka prawie każdego
- Też zmieniasz biegi przy takich obrotach? Słono za to zapłacisz
- Emerycki styl jazdy może się zemścić. Kiedy zmieniać bieg?
- Kiedy najlepiej zmienić olej? W lecie czy zimą? Wyjaśniamy
Na przykład przy niskich obrotach, silnik może mieć lepszą dynamikę przy mniejszych oporach, podczas gdy przy wysokich obrotach, zmiana fazy rozrządu pozwala na lepsze wypełnienie cylindra mieszanką powietrza i paliwa, co z kolei prowadzi do wyższej mocy.
Wariator jest zwykle sterowany hydraulicznie lub elektronicznie. W przypadku wersji hydraulicznych, mechanizm ten działa na zasadzie ciśnienia oleju, który przemieszcza elementy wewnętrzne wariatora. Warianty elektroniczne mogą regulować fazę rozrządu za pomocą silników krokowych lub innych układów napędowych.
Jakie są objawy zużytego koła zmiennych faz rozrządu?
Zużycie koła zmiennych faz rozrządu może być efektem długotrwałej eksploatacji, niewłaściwego oleju silnikowego lub zanieczyszczenia systemu smarowania. Objawy zużytego koła zmiennych faz rozrządu mogą obejmować:
Nierówną pracę silnika może wskazywać na problemy z układem zmiennych faz rozrządu, szczególnie na wolnych obrotach. Silnik może szarpać, wibracje mogą być wyczuwalne w kabinie pojazdu.
- Spadek mocy - w przypadku uszkodzenia wariatora, zmiana fazy rozrządu może być niemożliwa, co prowadzi do spadku mocy silnika. Samochód może mieć problemy z przyspieszaniem, zwłaszcza przy wyższych obrotach.
- Zwiększone zużycie paliwa - nieprawidłowo działający wariator prowadzi do niewłaściwej synchronizacji zaworów, co skutkuje spalaniem nieprawidłowej mieszanki paliwowej. To z kolei przekłada się wyższe zużycie paliwa.
- Kontrolkę silnika - “check engine” może oznaczać wiele rzeczy, ale w wielu przypadkach chodzi właśnie o niewłaściwą pracę zmiennych faz rozrządu. Warto dokonać szerszej diagnostyki, może okazać się, że system wykrył usterkę w układzie rozrządu, w tym także w wariatorze.
- Hałas podczas pracy silnika - zdarza się, że zużyte koło zmiennych faz rozrządu wydaje niepokojące dźwięki, takie jak stukanie lub chrobotanie, szczególnie przy wyższych obrotach.
Co ile trzeba wymieniać wariator?
Na szczęście, wariator nie jest elementem, który trzeba wymieniać często. Wymiana koła zmiennych faz rozrządu jest konieczna zwykle po przejechaniu dopiero 150-200 tys. km. Wiele jednak zależy od jakości oleju silnikowego, stylu jazdy i typu silnika. W niektórych przypadkach, jeśli pojazd jest eksploatowany w warunkach miejskich na krótkich odcinkach, elementy systemu zmiennych faz rozrządu mogą zużyć się szybciej.
Częstotliwość wymiany może się różnić w zależności od producenta samochodu i modelu silnika. Niektóre nowoczesne konstrukcje są zaprojektowane tak, aby wariator wytrzymał przebiegi 200-250 tys. km.
Kluczem do utrzymania wariatora zmiennych faz rozrządu w dobrym stanie jest częsta wymiana oleju (co 10-15 tys. km), dobra jego jakość oraz utrzymywanie właściwego poziomu.
Ile kosztuje wymiana wariatora w samochodzie?
Oczywiście wszystko zależy od rodzaju konstrukcji oraz modelu i marki auta. Nie zalecamy samodzielnych napraw tego elementu, najlepiej oddać auto w ręce warsztatu, specjalizującego się w danej marce lub silnikach. Przede wszystkim ważna jest diagnoza, która wymaga nie tylko odczytania błędów wyświetlanych przez pokładowy komputer diagnostyczny.
Koszt samego koła zmiennych faz rozrządu oscyluje w granicach 1300-1800 zł, w zależności od modelu auta. Jeśli przy okazji trzeba będzie wymienić rolki i pasek, trzeba doliczyć kilkaset złotych. Nie zapominajmy, że konieczna będzie też wymiana oleju i filtra. Całkowity koszt wymiany wariatora w samochodzie będzie oscylował w granicach 2000-2500 zł.
