Parlament Europejski chce proporcjonalności w opłatach za autostrady
Oprac.: Karol Biela
Parlament Europejski wprowadza maksymalne stawki za korzystanie z autostrad na terenie wszystkich państw unijnych. Chodzi o proporcjonalność czasu korzystania z infrastruktury drogowej. Zmiany dotyczą nie tylko samochodów osobowych, ale też pojazdów ciężkich.
W przegłosowanej przez Parlament Europejski dyrektywie umieszczono zapisy dotyczące samochodów osobowych, tak aby każdy z krajów UE mógł wprowadzić opłaty za korzystanie z sieci dróg za dzień, tydzień lub 10 dni albo na miesiąc lub na dwa miesiące, ale też i na rok.
Oczywiście każde państwo członkowskie może umożliwić korzystanie z infrastruktury przez inne okresy, jednak w takich przypadkach stawki muszą być dalej zgodne z zasadą równego traktowania użytkowników.
Ustalono, że opłaty za korzystanie z infrastruktury drogowej muszą być proporcjonalne do czasu:
- dwumiesięczna stawka nie może przekraczać 30 proc. stawki rocznej,
- stawka miesięczna nie może przekraczać 19 proc. stawki rocznej,
- stawka 10-dniowa nie może przekraczać 12 proc. stawki rocznej,
- stawka tygodniowa nie może przekraczać 11 proc. stawki rocznej,
- stawka dzienna nie może przekraczać 9 proc. stawki rocznej.
Może wydawać się to nieco zagmatwane, ale chodzi o to, aby np. kierowcy podróżujący na wakacje płacili za przejazdy w sposób bardziej proporcjonalny i uczciwy niż dotychczas. Teraz wykupowane na określony czas winietki, aby np. móc legalnie przejechać przez Węgry czy Chorwację, są zawsze mniej opłacalne za każdy dzień użytkowania, niż w przypadku winietek rocznych. W efekcie za dwa lata kraje UE wprowadzić będą musiały maksymalne stawki winietek zależne od stawki rocznej.
Co ciekawe, każde państwo EU będzie mogło wprowadzić różne opłaty za korzystanie z infrastruktury w zależności od efektywności środowiskowej CO2 lub emisji spalin według klasyfikacji Euro.
Dyrektywa także dla pojazdów ciężkich
W przypadku tzw. pojazdów ciężkich, a więc ciężarówek i autobusów, stawka miesięczna nie może przekraczać 10 proc stawki rocznej a stawka tygodniowa nie może przekraczać 5 proc stawki rocznej. Według nowej dyrektywy unijnej stawka dzienna dla pojazdów ciężkich nie może przekraczać 2 proc stawki rocznej.
Parlament Europejski zachował jednak możliwość, aby poszczególne kraje członkowskie mogły decydować czy chcą, aby dla pojazdów ciężkich zarejestrowanych "u siebie" zastosować jedynie stawkę roczną.
Do tego od 1 stycznia 2026 roku państwa UE będą musiały także ustalić różne stawki opłat drogowych w oparciu o emisje dwutlenku węgla. W tym samym czasie - o ile będzie to technicznie wykonalne - w zależności od efektywności środowiskowej danego pojazdu nastąpić powinno różnicowanie opłaty za przejazdy i roczną stawkę opłat dla pojazdów typu van oraz dla mikrobusów.***
