Na polskie drogi wyjechały transporty specjalne. Wiozą ciężki sprzęt

Drogą kołową transportowane są przeróżne ponadgabarytowe ładunki. Najczęściej takie transporty odbywają się w godzinach nocnych, ale czasem można je też spotkać w ciągu dnia. Zespoły pojazdów przewożą np. elementy konstrukcji stalowych, zbiorniki, filtry przemysłowe czy elementy maszyn do wiercenia tuneli wraz z tarczami, których szerokość na pojeździe sięga do 7 m.

Na drogach pojawiają się również transporty elementów do budowy elektrowni wiatrowych, o długości nawet 70 m lub masie powyżej 100 ton.

Jakie pojazdy lub zespoły pojazdów mogą poruszać się po polskich drogach bez specjalnych zezwoleń? Wszystkie dopuszczalne wymiary, masy i naciski osi pojazdu określa rozporządzenie ministra infrastruktury. W dużym skrócie wymiary nie mogą przekroczyć:

• 16,5 m długości w przypadku ciągnika z naczepą,
• 18,75 m długości dla pojazdu silnikowego i przyczepy,
• 2,55 m szerokości pojazdu,
• 4 m wysokości pojazdu,
• 40 t masy całkowitej,
• 11,5 t nacisku pojedynczej osi. 

Jeśli pojazd lub zespół pojazdów przekracza dopuszczalny nacisk osi dla danej drogi, jego wymiary lub rzeczywista masa całkowita z ładunkiem lub bez niego są większe od dopuszczalnych, mamy do czynienia z pojazdem nienormatywnym.

Ruch pojazdu nienormatywnego jest możliwy pod warunkiem uzyskania zezwolenia na przejazd odpowiedniej kategorii - od I do V. Wydawane jest ono przez właściwy organ, w drodze decyzji administracyjnej, na podstawie pisemnego wniosku zainteresowanego podmiotu. Wszystko to w oparciu i zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym.

W zależności od parametrów pojazdu nienormatywnego, a także dróg, po których będzie się poruszał, zezwolenia wydaje starosta (kat. I), starosta i naczelnik urzędu celno-skarbowego (kat. II), Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad i naczelnik urzędu celno-skarbowego (kat. III) oraz Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad (kat. IV i V). Zezwolenie kat. V może wydać również prezydent miasta na prawach powiatu, jeżeli trasa przejazdu przebiega w granicach administracyjnych tego miasta i nie przebiega autostradą lub drogą ekspresową.

GDDKiA wydaje zezwolenia kategorii III-V, na wniosek złożony w jednym z szesnastu oddziałów lub centrali GDDKiA.  Wniosek można złożyć osobiście, drogą pocztową, faksem lub przez elektroniczną skrzynkę podawczą. Do wniosku dołącza się dowód wniesienia opłaty za wydanie zezwolenia.

Zezwolenia kategorii III i IV wydawane są w terminie trzech dni roboczych od dnia złożenia prawidłowo wypełnionego wniosku.

Zezwolenie kategorii V wydaje się w terminie 14 dni roboczych od dnia złożenia wniosku lub 30 dni w przypadku wymogu określenia zakresu przystosowania infrastruktury drogowej położonej na trasie przejazdu. Każdy złożony wniosek na przejazd rozpatrywany jest indywidualnie, a trasa przejazdu wyznaczana jest z uwzględnieniem parametrów pojazdu.

Przed wydaniem zezwolenia GDDKiA musi uzyskać zgodę wszystkich zarządców dróg, po których będzie się odbywał przejazd. W zależności od trasy przejazdu chodzi o zgodę od zarządców dróg wojewódzkich, powiatowych lub gminnych, koncesjonariuszy autostrad, a w granicach miast na prawach powiatu - za wyjątkiem dróg ekspresowych i autostrad - prezydentów miast.

Przy ustalaniu trasy przejazdu pod uwagę branych jest wiele czynników. Ponieważ chodzi o transporty nietypowe, wielkogabarytowe, wymagające nadzwyczajnej logistyki, nie można po prostu na mapie wytypować najkrótszej drogi z punktu A do punktu B.

Wielokrotnie transport musi odbywać się dłuższą drogą. Może to być spowodowane na przykład niskim wiaduktem albo mostem o niskiej nośności na potencjalnie najkrótszej trasie. Brane są pod uwagę również aktualne warunki panujące na drodze, takie jak roboty drogowe lub inne utrudnienia uniemożliwiające przejazd takiego nienormatywnego transportu.

Z taką właśnie sytuacją mamy do czynienia przy zezwoleniach kategorii V, gdzie każdorazowo wyznaczana jest indywidualna trasa umożliwiająca transport nienormatywnego ładunku.

Złożenie wniosku nie jest równoznaczne z otrzymaniem zezwolenia na przejazd nienormatywny. Jeżeli są jakiekolwiek nieprawidłowości w wymaganych do wniosku dokumentach, ubiegający się o przejazd niezwłocznie otrzymuje taką informację.

Rocznie na polskich drogach drogach odbywa się około 13 - 15 tysięcy przejazdów ponadnormatywnych. W ostatnich latach wpływy z ich tytułu przekraczały 20 mln zł rocznie.***