Toyoty GR - co się kryje za tym znaczkiem?
Od trzech lat na rynku pojawiają się kolejne samochody Toyoty firmowane przez Toyota Gazoo Racing, czyli fabryczny zespół marki, startujący w międzynarodowych rajdach i wyścigach. Na całym świecie można kupić kilkanaście modeli ze znaczkiem GR, ale ich szczegółowe oznaczenia różnią się między sobą. Jeśli zadajecie sobie pytanie, czym się różnią GR Supra i GR Yaris od Corolli GR Sport, Toyoty 86 GR czy Yarisa GRMN, to tu znajdziecie odpowiedź.
W styczniu 2017 roku w Rajdzie Monte Carlo zadebiutował Yaris WRC, a dwa miesiące później Toyota uczciła swój powrót do Rajdowych Mistrzostw Świata, pokazując na targach w Genewie nowego hot hatcha Yarisa GRMN. Marka podkreślała, że nowy sportowy Yaris powstał pod okiem specjalistów Toyota Gazoo Racing, a spora część testów i prac rozwojowych została przeprowadzona na niezwykle wymagającym torze Nürburgring. Stąd zresztą pochodzi nazwa auta - GRMN to skrót od "Gazoo Racing tuned by the Meister of the Nürburgring".
Sprzedaż Yarisa GRMN rozpoczęła się w lipcu 2017 roku i nie trwała długo, gdyż Toyota ograniczyła produkcję do 600 egzemplarzy. Z tej puli 400 aut trafiło do Europy, w tym siedem do Polski. Niedługo potem, bo we wrześniu 2017 roku Akio Toyoda, prezydent Toyoty, miał dla fanów sportowych samochodów marki bardzo dobrą wiadomość. Okazało się, że Yaris GRMN to był dopiero przedsmak, gdyż Toyota postanowiła stworzyć całą serię samochodów firmowanych przez Gazoo Racing.
Pierwsze siedem modeli pojawiło się w japońskich salonach Toyoty od razu, czyli w połowie września 2017. Dziś Japończycy mogą kupić 11 różnych pojazdów ze znaczkiem GR. Gama obejmuje tak różne samochody jak flagowa GR Supra, maleńki roadster Copen GR Sport, Toyota 86 w dwóch wersjach - GR Sport i GR, a także hybrydy Aqua GR Sport, Prius PHV GR Sport i Prius α GR Sport, SUV-y C-HR GR Sport i Harrier GR Sport, a nawet przestronne vany Voxy i Noah, również w wersjach GR Sport.
Jak łatwo się zorientować po powyższej liście, na serię GR składają się modele o różnym poziomie modyfikacji. Podstawowy poziom GR Sport zawiera usprawnienia pozwalające lepiej wykorzystać osiągi samochodu do dynamicznej, pewnej jazdy, a także wyposażenie zwiększające komfort. Średni poziom GR otrzymuje elementy sportowego wyposażenia takie jak fotele, zawieszenie i hamulce czy dodatkowe elementy aerodynamiczne i wzmocnienia nadwozia, zaś najwyższy poziom GRMN obejmuje szeroko zakrojone zmiany, w tym znacznie mocniejszy silnik.
Ponad tym stopniowaniem, które dotyczy modyfikacji istniejących na rynku seryjnych modeli, są GR Supra i GR Yaris, które zostały zaprojektowane od początku jako sportowe samochody pod okiem fachowców z Toyota Gazoo Racing. Powstawanie GR Yarisa nadzorował Tommi Makinen, szef zespołu WRC Toyoty i jeden z głównych twórców Yarisa WRC. Co więcej, GR Yaris nie został zaprojektowany wyłącznie dla przyjemności najbardziej wymagających klientów Toyoty, ale stanowi bazę homologacyjną dla Yarisa WRC nowej generacji. Toyota deklaruje, że można nim startować w lokalnych rajdach.
Najnowszym przykładem samochodu z pierwszego poziomu serii jest Corolla GR Sport, której wyposażenie może zawierać felgi aluminiowe 17" lub 18", fotele o sportowej stylistyce, znaczek GR Sport na klapie bagażnika, a nawet system aktywnego zawieszenia pojazdu AVS o dynamicznie regulowanej charakterystyce amortyzatorów. Z kolei komfort użytkowania mogą poprawić podgrzewane wycieraczki i kierownica, stacja do bezprzewodowego ładowania telefonu, inteligentny kluczyk, projektor HUD na przedniej szybie, kolorowy wyświetlacz między zegarami z efektem trójwymiarowości oraz nawiewy w drugim rzędzie siedzeń. Do systemów bezpieczeństwa czynnego Toyota Safety Sense drugiej generacji dochodzą natomiast inteligentny system automatycznego parkowania (S-IPA), system monitorowania martwego pola w lusterkach (BSM) i system ostrzegania o ruchu poprzecznym z tyłu pojazdu (RCTA).
W Japonii coupe 86 (znane w Europie jako GT86) można kupić zarówno w wersji GR Sport, jak i bardziej zaawansowanej GR. Toyota 86 GR otrzymała sportowy tylny zderzak z dyfuzorem i centralnie umieszczoną końcówką wydechu, tylny spojler, listwy boczne oraz zmodyfikowany przedni zderzak ze spojlerem na dole i lotkami po bokach. We wnętrzu znajdziemy kubełkowe fotele Recaro pokryte czarną alcantarą i sportowe zegary. Zawieszenie Sachs jest obniżone o 10 mm, a hamulce składają się z dużych, wentylowanych tarcz hamulcowych i 6-tłoczkowych zacisków z przodu oraz 4-tłoczkowych z tyłu. Przyjemność z jazdy zwiększa także mechanizm różnicowy o ograniczonym poślizgu Torsen. Zestaw uzupełniają wzmocnienia podwozia oraz 17-calowe koła RAYS.
Hot hatch Yaris GRMN został opracowany na bazie Yarisa 3. generacji, ale pod maską znalazł się nietypowy, 212-konny silnik benzynowy 1.8 Dual VVT-i z kompresorem. W przeniesieniu momentu obrotowego o maksymalnej wartości 250 Nm pomagał mechanizm różnicowy Torsen o ograniczonym poślizgu i precyzyjna, ręczna skrzynia o 6 biegach. Samochód otrzymał obniżone o 24 mm zawieszenie Sachs, sportowe hamulce z czterotłoczkowymi zaciskami i opony o szerokości 205 mm na wyczynowych, kutych, 17-calowych obręczach BBS. Pojazd ważył poniżej 1200 kg i rozpędzał się do setki w 6,5 s, a współczynnik masy do mocy wynosił 5,35 kg/KM. Maksymalna prędkość to 230 km/h.
Jak na tle hot hatcha sprzed 3 lat wypada nowy GR Yaris? Oczywiście jeszcze lepiej. 3-cylindrowy, turbodoładowany silnik 1,6 l, połączony z 6-biegową manualną skrzynią biegów, dostarcza więcej mocy i momentu obrotowego - odpowiednio 261 KM i 360 Nm - i zapewnia przyspieszenie do setki w zaledwie 5,2 s. Pomimo nieco większej masy (1280 kg), stosunek masy do mocy jest korzystniejszy i wynosi 4,9 kg/KM. Maksymalna prędkość 230 km/h została ograniczona elektronicznie. Czarny dach jest wykonany z włókna węglowego, a jego kształt został dopracowany w tunelu aerodynamicznym, co zaowocowało obniżeniem go o 91 mm.
O tym, że GR Yaris nie jest sportową wersją seryjnego Yarisa, lecz od początku zbudowanym samochodem sportowym, świadczy jego nietypowa platforma. Modułowa architektura TNGA pozwoliła połączyć przód subkompaktowej platformy GA-B, na której powstał Yaris, z tyłem kompaktowej płyty GA-C, na której zbudowano Corollę, Priusa i Toyotę C-HR. Dzięki temu samochód otrzymał napęd na cztery koła GR-FOUR, którego konstrukcja powstała we współpracy z kierowanym przez Tommiego Makinena zespołem Toyota Gazoo Racing World Rally Team i została dostrojona z udziałem kierowców WRC. W napędzie 4x4 zastosowano bardzo szybkie sprzęgło sterowane elektronicznie, które ułatwia uzyskiwanie najlepszej przyczepności.
Choć samochody ze znaczkiem GR pojawiają się w gamie Toyoty już od 3 lat, jest to dopiero początek ich historii. W nadchodzących latach na pewno pojawi się ich znacznie więcej.