Pamiątka z PRL warta ponad 20 tys. zł. Setki osób mają ją w domu, może ty też

We wrześniu ukazało się, nowelizowane co kwartał, obwieszczenie Ministra Finansów w sprawie wysokości rekompensat wypłacanych osobom, które w 1981 roku zdecydowały się wpłacać tzw. przedpłaty na zakup samochodu. W tym przypadku chodzi o niedoszłych właścicieli Fiatów 126p i FSO 1500. Ile osób w skali kraju wciąż ubiegać się może o rekompensaty i jaka jest aktualna wysokość państwowego długu względem niedoszłych właścicieli Maluchów i "dużych Fiatów"?

Przedpłaty były popularną formą zakupu Fiata 126p w okresie PRL
Przedpłaty były popularną formą zakupu Fiata 126p w okresie PRLMotor

Jak poinformowało Interię Ministerstwo Finansów, stan niezrealizowanych rekompensat na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosi 4 019 500 zł. Resort nie posiada danych o liczbie osób, które mają prawo do ubiegania się o rekompensatę. Trzeba bowiem pamiętać, że przynajmniej w teorii, jedna osoba może posiadać więcej niż jedną książeczkę przedpłatową.  Wiadomo natomiast, ile przedpłat nie zostało zrealizowanych.

Przedpłaty na samochody z PRL. Do rozdania jest ponad 4 mln zł

Według danych resortu finansów, na dzień 31 grudnia 2022 roku było to 238 przedpłat:

  • 221 na samochód Fiat 126p,
  • 17 na samochód FSO 1500 (bezlicencyjna odmiana Polskiego Fiata 125p).

Oznacza to, że w drugiej połowie ubiegłego roku po rekompensaty za przedpłaty z 1981 roku zgłosiło się 13 osób. Dwanaście z nich otrzymało rekompensatę za "Malucha". Jedna - za "dużego" Fiata.

Ile wynoszą rekompensaty za Malucha i dużego Fiata?

Zgodnie z aktualnym obwieszczeniem Ministra Finansów aktualne (do końca roku - obwieszczenie nowelizowane jest co kwartał) kwoty rekompensat wynoszą:

  • 18 270,00 zł, jeżeli przedpłata została wniesiona na samochód marki Fiat 126p;
  • 25 890,00 zł, jeżeli przedpłata została wniesiona na samochód marki FSO 1500.

Kto może ubiegać się o rekompensatę za przedpłaty na samochody?

Rekompensaty wypłacane są osobom, które zdecydowały się na przedpłaty w 1981 roku. Co ważne, mogą się o nie ubiegać również spadkobiercy osób, które dokonywały wpłat. Warunkiem ubiegania się o rekompensatę jest posiadanie książeczki przedpłatowej PKO. Wpłaty opiewać muszą na "pełną" kwotę dotyczącą zakupu konkretnego pojazdu - brak rachunku przedpłat oznacza, że nie ma podstaw do wypłaty rekompensaty. Jak precyzuje Ministerstwo Finansów: 

Zgodnie z tą ustawą, osoby które w 1981 r. wniosły przedpłaty na samochody osobowe marki Fiat 126p lub FSO 1500, mają prawo do zwrotu wniesionych wkładów wraz z oprocentowaniem oraz otrzymania rekompensaty w wysokości określanej przed rozpoczęciem każdego kwartału przez Ministra Finansów w drodze obwieszczenia ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".

Czym były przedpłaty na samochody w PRL

Przedpłaty, czyli rachunki oszczędnościowe wymagające od kierowców systematycznego opłacania "rat" za pojazd na długo przed jego odbiorem, były sposobem na radzenie sobie nie tylko z brakiem samochodów, ale też galopującą inflacją.

Pierwszy raz takie rozwiązanie wprowadzono w latach siedemdziesiątych. Kowalski" musiał założyć w PKO specjalną książeczkę oszczędnościową, oznaczoną literą "F" (od Fiat), wpłacić na nią co najmniej 5 000, a następnie zadeklarować, w którym roku chciałby odebrać pojazd - od tego zależała wysokość późniejszych rat. Pierwsze samochody (w ramach pierwszej tury przedpłat) miały być dostępne w 1977 roku, czyli cztery lata po rozpoczęciu zapisów.

Fiat 126p - 40 lat minęło

Fiat 126p - 40 lat minęło (czytaj więcej)

Po lewej: dźwignia obsługi ssania. Po prawej: włącznik rozrusznika.Motor
O dziwo, z tyłu da się siedzieć. Nawet wsiadanie nie jest nazbyt trudne.Motor
W najmniejszym stopniu nie wpływa na polepszenie chłodzenia. Gdyby tak było, włoscy inżynierowie inaczej zaprojektowaliby nadwozie.Motor
Nawiew – niezbyt skuteczny, za to niesłychanie prosty w obsłudze.Motor
Miękki, czarny skaj przykleja się do ciała. Brak zagłówków to norma lat 70.Motor
Bagażnik jest żenująco mały. Koło zapasowe to rodzaj „buforu” w razie kolizji.Motor
Książka napraw i zestaw narzędzi to absolutnie nieodzowne wyposażenie kierowcy 126p.Motor
Dwucylindrowy silnik ma tłoki chodzące współbieżnie, stąd dość mocno podskakuje i szybko zużywa swój gumowy tłumik drgań (na fot. pośrodku).Motor
Początkowo prędkościomierz był wyskalowany do 130 km/h, potem do 140 km/h.Motor
Deska rozdzielcza wersji po liftingu zyskała miejsce na radio. Przesiadanie się z lewej na prawą stronę to łatwizna.Motor
Lusterko kierowca musiał zamontować sobie sam – fabrycznie go nie było.Motor
Fiat 126p (1977-1982)Motor
Maluch w mieście budzi sprzeczne reakcje: albo sympatię, albo (niestety, częściej) agresję innych kierowców, którzy traktują go jako przeszkodę, uznając, że zbytecznie spowalnia ruch drogowy.Motor
Modne w latach 80. jeżdżenie latem z otwartą tylną klapą ma tylko jedną zaletę: obniża hałaśliwość.Motor

Druga tura przedpłat, której dotyczą wypłacane obecnie rekompensaty, ruszyła w 1981 roku. W jej ramach na polskie ulice trafić miało 400 tys. Fiatów 126p i 200 tys. innych pojazdów - głównie FSO 1500. Samochody miały być dostarczone w cztery lata.

"Ustawowa" cena wynosiła wówczas 93 tys. zł za "Malucha" i 183 tys. zł za "Dużego Fiata". 

Rowerzystka wjechała na przejściu pod trolejbusPolicja
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas