Coś złego dzieje się z jakością paliw w Polsce. Nowe dane z 2023 roku

Z danych UOKiK wynika, że w okresie od 1 stycznia do 30 września 2023 roku, z dystrybutorów ponad tysiąca stacji na terenie całego kraju, kontrolerzy Inspekcji Handlowej pobrali do badań 1446 próbek wszystkich rodzajów paliwa: benzyny bezołowiowej 95/98 oktanowej, oleju napędowego i LPG. Nieprawidłowości odnotowano w 25 przypadkach, czyli 1,7 proc. skontrolowanych próbek.

Skromne 1,7 proc. zakwestionowanych próbek nie daje powodów do niepokoju, ale trzeba zauważyć, że jakość paliwa na polskich stacjach spadła trzeci raz z rzędu. To zauważalnie więcej niż w całym ubiegłym roku, gdy UOKiK zakwestionowała 1,1 proc. pobranych próbek. W 2021 roku wymagań jakościowych nie spełniało 1,03 proc. skontrolowanych próbek.

Wynik na poziomie 1,7 proc. "chrzczonego" paliwa cofa nas do roku 2020, a sytuacja jest o tyle niepokojąca, że najnowsze dane nie uwzględniają października, gdy w wyniku "cudu na Orlenie" przez Polskę przelała się fala "awarii dystrybutorów", a w zapewnieniu ciągłości dostaw masowo brały udział cysterny wojskowe. Śmiało można zakładać, że sytuacja "osuszania" zbiorników w ekspresowym tempie  i włączenia w łańcuch dostaw wojska sprzyjała pomyłkom i nadużyciom. Ostateczne wyniki za 2023 rok mogą więc być dla polskich kierowców pewnym wstrząsem. Z drugiej strony, wypada jednak mieć świadomość, że jeszcze dekadę temu średnia liczba kwestionowanych próbek oscylowała w okolicach 5-7 proc, a dwie dekady temu - w 2003 roku - wymogów jakościowych nie spełniało w Polsce aż 30 proc. skontrolowanych próbek.

Typowanie stacji do kontroli odbywa się najczęściej w sposób losowy. Duża część z nich dotyczy jednak kontroli "interwencyjnych" - będących efektem zgłoszeń kierowców. Ponownych wizyt pracowników Inspekcji Handlowej muszą się też spodziewać właściciele stacji, na których nieprawidłowości wykryte zostały w czasie poprzednich kontroli. Zgodnie z wieloletnią "tradycją" najwięcej zastrzeżeń inspektorów dotyczyło oleju napędowego. Aż 15 z ogółu 25 zakwestionowanych próbek zawierało właśnie popularnego "diesla". Najczęściej kwestionowanym parametrem badanego oleju napędowego była niewłaściwa temperatura zapłonu, co rodzi np. niebezpieczeństwo zapłonu par w czasie tankowania. Kilka zakwestionowanych próbek dotyczyło też tzw. stabilności oksydacyjnej, która ma ogromny wpływ na powstawanie szkodliwych osadów u zbiorniku. Ich obecność jest zabójcza dla kosztownych w naprawach elementów układu wtryskowego nowoczesnych silników wysokoprężnych, jak chociażby pompy wtryskowe i - szczególnie - wtryskiwacze. To samo dotyczy również zawyżonej zawartości wody, która przyspiesza korozję elementów układu wtryskowego i - zwłaszcza zimą - powodować może problemy z uruchomieniem (korek lodowy). Najczęściej kwestionowane parametry w przypadku benzyn to zaniżona liczba oktanowa, która powoduje m.in. spalanie stukowe, czego skutki mogą być zabójcze dla silnika.

Bardzo ciekawie prezentują się wyniki kontroli próbek LPG. Wśród wielu kierowców funkcjonuje jeszcze przekonanie, że tankowanie LPG wymaga godzenia się na gorsze osiągi wynikające z "loterii" przy tankowaniu. Tymczasem dane UOKiK zdają się przeczyć takim opiniom, z których wiele ma swoje podłoże w sytuacji z początku lat dwutysięcznych. Od 1 stycznia do końca września 2023 roku, z 280 przebadanych przez Inspekcję Handlową próbek autogazu, nie zakwestionowano jakości ani jednej. Wszystkie pobrane do badań próbki spełniały wymogi, a ich jakość określono jako "dobrą".

Poniżej prezentujemy listę 18 lokalizacji, w których tegoroczne badania Inspekcji Handlowej wykazały przekroczenie norm w podziale na olej napędowy i benzynę. Warto jeszcze wyjaśnić, że liczba zakwestionowanych próbek nie pokrywa się z liczbą stacji, bo w kilku przypadkach stacja kontrolowana była dwukrotnie (badanie pierwsze i powtórne).

Niewłaściwa jakość oleju napędowego:

• A.A. Pietrzyk, woj. mazowieckie, Gołębiów 24A - olej napędowy, zaniżony parametr temperatury zapłonu,    
• Mobill, woj. lubelskie, Włodawa, ul. Chełmska 100 - olej napędowy, zaniżony parametr temperatury zapłonu,    
• Tanktir, woj. świętokrzyskie, Wąchock, ul. Starachowicka 108 - olej napędowy, przekroczona dopuszczalna zawartość wody,    
• KARIMA - BIS, woj. małopolskie, Strzeżów 1 - olej napędowy, zaniżony parametr temperatury zapłonu,    
• Watis, woj. wielkopolskie, Turek, ul. Konińska 1 - olej napędowy, zaniżony parametr temperatury zapłonu (dwa badania),    
• Orlen, woj. kujawsko-pomorskie, Bydgoszcz, ul. Fordońska 32 - olej napędowy, zaniżony parametr temperatury zapłonu,    
• Eurobaza (Moya), woj. śląskie, Skoczów, ul. Cieszyńska 25 - olej napędowy, niewłaściwy parametr stabilności oksydacyjnej (dwa badania),    
• Benzol, woj. warmińsko-mazurskie, Biała Piska, ul. Mickiewicza 26 - olej napędowy, niewłaściwy parametr stabilności oksydacyjnej, (dwa badania),    
• Poczta Polska S.A., woj. kujawsko-pomorskie, Bydgoszcz, ul. Gajowa 99 - olej napędowy, niewłaściwy parametr stabilności oksydacyjnej,    
• Dobkowski Paliwa, woj. podlaskie, Suwałki, ul. Mickiewicza 17 - olej napędowy, niewłaściwy parametr stabilności oksydacyjnej (dwa badania),    
• Moya, woj. świętokrzyskie, Zawichost, ul. Ostrowiecka 36A - olej napędowy, przekroczona dopuszczalna zawartość wody,    
• A.B., woj. pomorskie, Łeba, ul. Wybrzeże 11 - olej napędowy, niewłaściwa temperatura zapłonu,    
• Tylka, woj. małopolskie, Rogoźnik, ul. Za Torem 23A - olej napędowy, niewłaściwy parametr stabilności oksydacyjnej (dwa badania),    
• Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Total (Avia), woj. mazowieckie, Radom, ul. 11-go Listopada 87 - olej napędowy, zaniżony parametr temperatury zapłonu (dwa badania),       A.P.M. Malinowski,
• S. Langowska, woj. warmińsko-mazurskie, Świątki 38 - olej napędowy, zaniżony parametr temperatury zapłonu (dwa badania).

Niewłaściwa jakość benzyny:    

• Gwara (BP), woj. mazowieckie, Młodzieszynek 36 - benzyna, niewłaściwy parametr lotności,    
• Orlen, woj. podlaskie, Stawiski, Pl. Wolności 17 - benzyna, niewłaściwa liczba oktanowa,    
• Budex, woj. łódzkie, Będków-Kolonia 1 - benzyna, niewłaściwy parametr prężności par.