50 lat "Wielkiej Trójki" Opla

KAD - ten skrót znają nie tylko entuzjaści Opla. W latach 60. i 70. ubiegłego wieku „Wielka Trójka”, czyli Kapitän, Admiral i Diplomat, reprezentowała niemiecką markę w klasie wyższej. Opel świętuje w tym roku 50. urodziny flagowych modeli.

Gama modelowa KAD pierwszej generacji (A), lata 1964-1968
Gama modelowa KAD pierwszej generacji (A), lata 1964-1968Opel

Modele KAD pojawiły się na rynku w marcu 1964 r. Miały identyczne nadwozia zdominowane przez proste linie, ale różniły się wyposażeniem i silnikami. Pięć lat później zastąpiono je modelami serii B, które wyróżniały się nowoczesnymi rozwiązaniami w konstrukcji zawieszenia i smuklejszą sylwetką.

Gama modelowa KAD pierwszej generacji (A), lata 1964-1968Opel

Narodziny "Wielkiej Trójki" z Rüsselsheim

Wiosną 1964 r. Opel przeprowadził restrukturyzację swojej oferty i po ponad 20-letniej przerwie postanowił powrócić do segmentu limuzyn premium. Kapitän, Admiral i Diplomat były reklamowane właśnie jako "Wielka Trójka". Inspiracją dla nakreślonych prostymi liniami konturów nadwozia były modele produkowane przez amerykańską spółkę macierzystą Opla, czyli koncern General Motors. Projektanci i krytycy zgodnie określili ten styl mianem "nowego obiektywizmu", zrywającego z dotychczasową ozdobną i niemal barokową estetyką.

Wydłużone i nowoczesne nadwozia trójki z Rüsselsheim były identyczne i mierzyły 4,95 m długości oraz 1,9 m szerokości.

Kapitän stanowił nową generację limuzyny z jednostką 6-cylindrową, bardziej luksusowy Admiral kontynuował tradycje przedwojennego modelu o tej samej nazwie, a Diplomat miał natomiast pełnić rolę nowego flagowego modelu Opla. Po rozszerzeniu oferty w kierunku wyższych segmentów firma Opel stała się jedynym niemieckim producentem oferującym klientom pełne portfolio: od Kadetta poprzez Rekorda, Kapitäna i Admirala aż po Diplomata.

Hierarchię w klasie premium wyznaczały wyposażenie i pojemność silnika. Kapitän jako jedyny w całej serii miał z przodu pełną kanapę, dzięki czemu mogło nim podróżować nawet 6 osób. W dwóch pozostałych modelach montowano z przodu osobne fotele.

Kapitän i Admiral były oferowane ze znanym już sześciocylindrowym silnikiem 2.6 o mocy 100 KM, który po raz pierwszy wyposażono w bezobsługowe popychacze zaworów. Kolejną nowością była w pełni zsynchronizowana czterobiegowa manualna przekładnia z dźwignią przy kierownicy. Sportową dźwignię położoną centralnie lub dwubiegową przekładnię automatyczną oferowano za dopłatą. Standardem był natomiast dwuobwodowy układ hamulcowy z przednimi hamulcami tarczowymi.

Silnik flagowego Diplomata pochodził z USA. Była to jednostka V8 o pojemności 4,6 litra, rozwijająca moc 190 KM. Kapitän i Admiral osiągały prędkość maksymalną 155 km/h, natomiast Diplomat rozpędzał się do 200 km/h i przyspieszał od 0 do 100 km/h w 11 sekund. Ten ostatni wyróżniał się też lepszym wykończeniem - w jego wnętrzu dominowały miękkie wykładziny z długim włosiem i welurowa tapicerka. Prędkościomierz w wykończonej naturalnym fornirem desce rozdzielczej wyskalowano do 250 km/h. W zakres ekskluzywnego wyposażenia wchodziły również takie elementy jak winylowe pokrycie dachu, rozkładane fotele, cztery elektrycznie sterowane szyby, lusterka boczne regulowane od wewnątrz i oświetlenie przypodłogowe w tylnej części przedziału pasażerskiego. Standardowo montowano także hydrauliczne wspomaganie układu kierowniczego i hamulców oraz światła przeciwmgielne.

Rozszerzenie i modernizacja gamy modelowej

Zaledwie rok po premierze firma Opel zdecydowała się na dalsze uatrakcyjnienie serii KAD. Od wiosny 1965 r. Kapitän i Admiral były dostępne opcjonalnie z silnikiem V8 o pojemności 4,6 litra oraz automatyczną skrzynią biegów z Diplomata. Ceny za Kapitäna i Admirala V8 - odpowiednio 14 740 i 15 950 marek niemieckich - obejmowały zmodernizowane zawieszenie, wzmocnione przeguby Kardana, osie, obręcze kół, opony i hamulce. Obydwie wersje są dziś unikatami: wyprodukowano tylko 113 takich Kapitänów i 622 Admirale.

Wkrótce zmodernizowano także standardowe wersje. Otrzymały one nowo opracowany sześciocylindrowy silnik 2.8 z wałkiem rozrządu w głowicy. Ten cichy rzędowy silnik miał podobne założenia konstrukcyjne jak czterocylindrowa jednostka wprowadzona w 1965 r. w Rekordzie B. W wersji S nowy silnik rozwijał moc 125 KM i pozwalał osiągnąć prędkość maksymalną 170 km/h. Od roku 1968 modele oferowano również z opcjonalną odmianą tego silnika, wzmocnioną do 140 KM.

Dla "podróżników z klasą"

Diplomat V8 Coupé (1965)Opel

W lipcu 1965 r. do rodziny prestiżowych Opli dołączył jej najbardziej elegancki przedstawiciel. Diplomat V8 Coupé powstawał na linii montażowej zakładów Karmanna w Osnabrück. Najbardziej ekskluzywną wersję Diplomata reklamowano jako samochód dla "podróżników z klasą". Stosunek ceny do osiągów sprawił, że był to jeden z najbardziej pożądanych modeli w Niemczech. Silnik V8 o pojemności 5,4 litra, który montowano także w Chevrolecie Corvette, był zarezerwowany dla Coupé aż do września 1966 r. W połączeniu z dwustopniowym automatem "Powerglide" silnik V8, rozwijający 427 Nm maksymalnego momentu obrotowego i 230 KM mocy, rozpędzał Coupé od 0 do 100 km/h w niespełna 10 sekund i umożliwiał osiągnięcie prędkości maksymalnej 206 km/h.

Był to wówczas najdroższy Opel w ofercie - kosztował 25 500 marek niemieckich. Sedana można było kupić za 17 500, a najtańszą pozycją w cenniku marki był Opel Rekord za 6 980 marek niemieckich. Nic dziwnego, że grono kupujących nie było zbyt duże. Do 1967 r. halę montażową Karmanna w Osnabrück opuściły zaledwie 304 egzemplarze Diplomata V8 Coupé. Od 1966 r. silnik V8 5.4 oferowano także w sedanie.

Aż do zmiany modelu w 1969 r. wyprodukowano 24 249 Kapitänów A, w tym wersje z silnikiem V8. Spore sukcesy odnotowały Admiral i Admiral A V8, których powstało 55 876 egzemplarzy. Całkowita produkcja ekskluzywnego czterodrzwiowego Diplomata wyniosła 8 508 sztuk.

Gama modelowa KAD drugiej generacji (B), lata 1969-1977Opel

Druga generacja wyznacza standardy techniczne

W lutym 1969 r. Opel wprowadził nową generację rodziny KAD: fundamentalnym zmianom stylistycznym i technologicznym towarzyszył wyższy poziom komfortu i bezpieczeństwa. W porównaniu z modelami poprzedniej generacji samochody serii B były nieco mniejsze, a sześcio- i ośmiocylindrowe silniki stały się bardziej oszczędne.

Kapitän nadal pełnił rolę podstawowego modelu w ofercie KAD. Jego sześciocylindrowy rzędowy silnik 2.8 z wałkiem rozrządu w głowicy rozwijał moc 132 KM. O stopień wyżej plasował się komfortowo wyposażony Admiral 2800 S ze 145-konnym silnikiem oraz jego najmocniejsza, 165-konna wersja 2800 E. Innowacyjnym rozwiązaniem opracowanym specjalnie dla silników sześciocylindrowych był elektroniczny wtrysk paliwa firmy Bosch. Nowoczesny 165-konny silnik o wysokiej kulturze pracy był montowany także we flagowym modelu Diplomat. Współpracujący z trzybiegową przekładnią automatyczną 230-konny silnik V8 o pojemności 5,4 litra zaadaptowany z Chevroleta był zarezerwowany dla Diplomata, który z taką jednostką pod maską rozpędzał się do 205 km/h. Model ten wyróżniał się także pionowo ustawionymi przednimi reflektorami. Tylne światła miały układ poziomy - tak samo jak w Kapitänie i Admiralu.

Nadwozia "Wielkiej Trójki" - wciąż imponujące, choć pozbawione ekstrawagancji, za to z dominującymi dużymi płaskimi powierzchniami - stały się krótsze i smuklejsze w porównaniu z poprzednią generacją zaprojektowaną w dużej mierze pod wpływem amerykańskich gustów. Nowe motto brzmiało: "Europejski samochód o funkcjonalnej stylistyce i nowoczesnych rozwiązaniach technicznych".

Z wyjątkiem silników nowa seria KAD reprezentowała zupełnie nowy styl. Konstrukcję nadwozia i wnętrza podporządkowano wymaganiom bezpieczeństwa biernego. Jedną z ważniejszych innowacji była zaawansowana technicznie tylna oś De Dion ze sprężynami śrubowymi.

Już po roku od debiutu KAD drugiej generacji firma Opel uprościła ofertę modeli. W kwietniu 1970 r. Kapitäna zastąpił Admiral N. Nadal rozwijano za to model Diplomat: w sierpniu 1973 r. wprowadzono flagowego Opla w wersji przedłużonej przeznaczonej dla szefów firm, ministrów i głów państw. Rozstaw osi zwiększono w niej o 150 mm, dzięki czemu pasażerowie tylnej kanapy zyskali więcej miejsca.

Gama modelowa KAD drugiej generacji (B), lata 1969-1977Opel

Jeden model, wiele twarzy

Firmy nadwoziow, takie jak Karmann czy Vogt przygotowywały specjalne wersje oparte na modelach KAD. Włoska firma Fissore z Turynu, działająca na zlecenie Karmanna, w 1970 r. przebudowała cztery egzemplarze Diplomata 2.8 E, zmieniając je w sedany z otwieranym dachem i szybami ze stałymi ramkami. Do lata 1979 r. kabriolety Diplomat były wykorzystywane jako samochody udostępniane wybitnym sportowcom, aktorom, politykom i innym osobistościom podczas ważnych imprez.

Inne podejście przyjęła firma Vogt z Bad Neuenahr. Na zlecenie drugiej pod względem wielkości niemieckiej telewizji publicznej ZDF ta specjalistyczna manufaktura przebudowywała różne wersje Admirala i Diplomata na samochody dla ekip zdjęciowych. W ogromnym bagażniku mieścił się nawet najbardziej nieporęczny sprzęt.

Opel CD (1969)Opel

Najatrakcyjniejszą wersją Opla Diplomata było jednak prawdopodobnie sportowe coupé. W 1973 r. były kierowca wyścigowy Erich Bitter zaprezentował Diplomata CD opartego na wersji studyjnej CD (Coupé Diplomat; fot. po prawej), przygotowanej na targi we Frankfurcie w 1969 r. Nadwozie z układem foteli 2 + 2 zaprojektował sam Bitter we współpracy z Centrum Projektowym Opla. Luksusowe coupé produkowane przez firmę Baur ze Stuttgartu bazowało na Diplomacie B.

W lipcu 1977 r. firma Opel postanowiła zakończyć karierę "Wielkiej Trójki" na rynku motoryzacyjnym. Wyniki sprzedaży były następujące: 11 017 Kapitänów, 31 827 Admirali i 18 725 Diplomatów drugiej generacji. W 1978 r. miejsce prestiżowych Opli dla "podróżników z klasą" zajęły nowo zaprojektowane modele Senator i Monza.

Gama modelowa KAD pierwszej i drugiej generacji (A i B), lata 1964-1977Opel

Źródło: Opel

Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas