40 tys. zł dopłaty za złomowanie używanego auta. Nowy pomysł na elektryki

Zapowiadane przez rząd dopłaty w wysokości 40 tys. zł do używanych samochodów elektrycznych wywołują sporo kontrowersji. Eksperci zwracają uwagę, że taki ruch skutkować może napływem do Polski wyeksploatowanych aut elektrycznych np. z Niemiec. Nad sposobami zabezpieczenia się przed takim scenariuszem pracuje obecnie Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 

Ciekawą alternatywę dla pomysłów resortu finansów kreśli w rozmowie z Interią prezes Instytutu Badania Rynku Motoryzacyjnego SAMAR - Wojciech Drzewiecki. W opinii eksperta warto zastanowić się nad odwróceniem rządowego pomysłu i wprowadzeniem dopłat do złomowania aut elektrycznych. Chociaż brzmi to absurdalnie idea zdaje się warta rozważenia. Dlaczego?

Drzewiecki proponuje, by nie ingerować w rynek pojazdów używanych kusząc nabywców dopłatami do zakupu auta z rynku wtórnego. Jego zdaniem, zdecydowanie lepszy efekt z perspektywy rozwoju polskiego rynku samochodów elektrycznych miałoby wprowadzenie rekompensat wypłacanych w momencie wycofania zużytego elektrycznego samochodu z eksploatacji.

Mówiąc wprost - chodzi o dopłatę wypłacaną właścicielowi po zezłomowaniu elektrycznego auta w polskiej stacji demontażu pojazdów. W jaki sposób ekspert argumentuje swój pomysł?

Z perspektywy klienta indywidualnego może się wydawać, że takie postawienie sprawy - paradoksalnie - zmniejszy popyt na nowe elektryki. Jeden właściciel, po zainkasowaniu dopłaty do nowego pojazdu, licząc na kolejną po jego złomowaniu, nie będzie się kwapił z wymianą auta. Trzeba jednak pamiętać, że zdecydowaną większość - grubo ponad 70 proc. - nabywców nowych aut w Polsce stanowią klienci biznesowi. W ich przypadku taka polityka może być bardzo korzystna i w efekcie mocno stymulować popyt na nowe auta elektryczne w Polsce. Dlaczego? 

Pamiętajmy, że w przypadku aut elektrycznych klienci szybciej przekonują się do alternatywnych sposobów finansowania, a wraz z upowszechnianiem się pojazdów typu BEV zjawisko będzie tylko narastać. Dotyczy to zwłaszcza rosnącej popularności takich form użytkowania jak np. wynajem długoterminowy. Korzystając z pojazdu w ramach abonamentu nie musimy przejmować się degradacją baterii i co za tym idzie utratą wartości pojazdu. W ramach stałej miesięcznej opłaty użytkujemy auto jak własne, a po zakończeniu umowy, zwracamy je operatorowi.

Z perspektywy przywiązanego do własności klienta indywidualnego może się to wydawać niezbyt racjonalne, ale klienci biznesowi patrzą na abonamenty w zupełnie inny sposób. Zalet jest sporo - całą ratę takiego wynajmu możemy odpisywać od podatku, cały czas korzystamy z nowych pojazdów (ważne z perspektywy wizerunku firmy) i - co najważniejsze - mamy komfort prognozowania kosztów użytkowania samochodu przez cały okres trwania umowy.

W tym miejscu warto podkreślić, że wstępne założenia dotyczące dopłat do samochodów nowych mówią o kwocie 30 tys. zł "nie wyższej niż pierwsza wplata". Dla klienta biznesowego oznacza to, że - przynajmniej teoretycznie - mógłby wynająć taki pojazd nie ponosząc wysokich kosztów początkowych. Wprowadzenie dopłaty za złomowanie sprawiłoby z kolei, że jego rzeczywisty nabywca - operator floty - nie musiałby ponosić całości kosztu wynikającego z utraty wartości. Samochody - zgodnie z założeniami obecnej polityki klimatycznej - funkcjonowałyby więc w "obiegu zamkniętym". Właścicielom flot, zamiast sprzedawać zużyte pojazdy po okresie ich wynajmu, po prostu opłacałoby się oddać je do stacji demontażu.

Pomysł Wojciecha Drzewieckiego z Samaru ma też inną zaletę, którą w perspektywie dokonującej się właśnie transformacji energetycznej, trudno przecenić. Dopłacając do złomowania aut elektrycznych po konkretnym okresie użytkowania ich na polskim rynku, stymulujemy rynek recyklingu baterii akumulatorów. To ogromnie ważne, bo w szerszej perspektywie polskie przedsiębiorstwa mogłyby nawet zdobyć dominującą pozycję w tej nowej gałęzi przemysłu motoryzacyjnego w Europie. 

Dopłaty wypłacane w końcu "życia" pojazdu w sposób pośredni stymulowałyby nie tylko rozwój nowych miejsc pracy w Polsce, ale też nowoczesne technologie. Śmiało można prognozować, że w efekcie prężnie rozwijałby się nie tylko rynek firm odzyskujących cenne surowce, ale też np. dających nowe życie zużytym pakietom baterii - chociażby w postaci domowych magazynów energii. 

Drzewiecki wskazuje również na inny - ważny z punktu widzenia budżetu - argument za wprowadzeniem takiego rozwiązania. W przeciwieństwie do pomysłów wychodzących od strony rządu, wypłata rekompensat dopiero po zakończeniu eksploatacji pojazdu używanego pozwala przesunąć wydatki w czasie.