Atrakcyjniejszy leasing?
Podatnicy decydujący się leasingować samochód osobowy mają prawo do odliczenia 50 proc. podatku VAT, ale nie więcej niż 5000 zł. Taka zmiana wpłynie niewątpliwie na popularność leasingowania samochodów osobowych, które w ostatnich latach ze względu na niesprzyjające regulacje prawne były przedmiotem leasingu niezwykle rzadko.
Warto jednak zaznaczyć, iż z punktu widzenia podatnika obecne przepisy dotyczące leasingu samochodów osobowych wydają się "atrakcyjne" tylko w przypadku samochodów niedrogich, gdzie VAT nie przekracza 5000 zł. W przypadku droższych samochodów taka forma finansowania staje się dla przedsiębiorcy ze względów podatkowych mało atrakcyjna.
Do tej pory przerabiano tego rodzaju samochody na ciężarowe, montując za tylnymi siedzeniami kratki. To potwierdzało przypuszczenie, że zamiarem korzystającego był leasing samochodu osobowego, a zmiany były podyktowane wyłącznie przepisami prawa podatkowego, gdzie podatnik miał możliwość całkowitego odliczenia VAT zawartego w ratach leasingowych, zaś ratę netto mógł wliczyć w koszty uzyskania przychodu. Niejednokrotnie okazywało się, że leasing takiego samochodu był bardziej opłacalny dla przedsiębiorcy, aniżeli jego zakup za gotówkę.
Unijne rozwiązania
Obecnie istnieją poważne ograniczenia w zakresie prawa do odliczania pełnego podatku VAT od leasingu samochodów "z kratką". Z całej grupy samochodów zostały wyłączone samochody, których dopuszczalna ładowność jest mniejsza niż określona we wzorze: 357 +n x 68, gdzie n oznacza liczbę miejsc w samochodzie wraz z miejscem kierowcy. W przypadku leasingu samochodów ciężarowych, które mają ładowność mniejszą niż wynikające ze wzoru, podatnicy mają prawo od odliczenia tylko 50 proc. podatku VAT, jednak nie więcej niż 5000 zł.
W krajach Unii Europejskiej przysługuje przedsiębiorcom prawo do odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu zakupu lub leasingu samochodów osobowych, wykorzystywanych do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Dla przykładu, w Danii i w Szwecji mimo braku możliwości odliczenia VAT przy zakupie samochodu, przedsiębiorcy przysługuje odpis VAT z tytułu zawarcia umowy leasingu, co prawda tylko w połowie, ale bez ograniczeń kwotowych. Z kolei w Niemczech przedsiębiorca może odzyskać cały VAT. Prawo do odliczenia podatku od towarów i usług z tytułu zakupu/leasingu samochodów osobowych przysługuje także przedsiębiorcom w Luksemburgu i Holandii.
Niestety, nowe regulacje prawne związane z naszym przystąpieniem do Unii Europejskiej nie sprzyjają branży leasingowej w zakresie leasingu środków transportu, a już na pewno ograniczają rozwój branży motoryzacyjnej. Warto zaznaczyć, że rynek samochodowy w Polsce, zwłaszcza jeżeli chodzi o sprzedaż samochodów osobowych, kształtuje się w porównaniu z innymi krajami Unii Europejskiej na niskim poziomie. Co prawda, w kwietniu br. odnotowano wysoki wzrost sprzedaży aut osobowych, ale było to spowodowane głównie zmianą przepisów w związku z naszym przystąpieniem do Wspólnoty.
Istota odnawialnego
Niektóre firmy leasingowe oferują swoim klientom leasing odnawialny, gdzie istotą leasingu nie jest finansowanie zakupu pojazdu, ale opłacanie niższych rat za jego używanie. Koszty używania samochodu przez dwa lata są o wiele niższe niż spłacanie w ratach wartości samochodu i odsetek w tym samym okresie. Po zakończeniu leasingu odnawialnego przedsiębiorca wymienia auto na nowy model, zamiast przejmować stary na własność. Korzyści podatkowe pojawiają się także przy finansowaniu tego samego auta w leasingu operacyjnym. W trakcie trwania umowy na leasing odnawialny korzystający odlicza 5000 zł VAT-u. W momencie zakończenia umowy po okresie od 1 do 3 lat przedsiębiorca ma możliwość zawarcia nowej umowy leasingu odnawialnego na nowe auto i odliczyć od początku 5000 zł lub kupić ten samochód po cenie zbliżonej do rynkowej. Takie podwójne odliczenie VAT jest możliwe dzięki temu, że pierwsza z umów nie określa, czy leasingobiorca może przejąć auto na własność.
Regulacje kontra oczekiwania
Firmy leasingowe, jak i rynek motoryzacyjny w Polsce próbują odnaleźć się w nowej "zeuropeizowanej" rzeczywistości. Wprowadzenie nowych przepisów dotyczących użytkowania samochodów osobowych na podstawie umowy leasingu jest z pewnością czynnikiem stymulującym rozwój tego segmentu rynku. Nowe możliwości mogą wpłynąć nie tylko na branżę leasingową, ale także na całą branżę motoryzacyjną, która być może zanotuje związaną z tym intensyfikację sprzedaży. Niestety, wprowadzone regulacje prawne są rozbieżne z oczekiwaniami zarówno środowisk leasingowych, jak i samych przedsiębiorców. Podejście podatkowe do samochodów osobowych odbiega w dalszym ciągu od podejścia do innych środków trwałych. Jest to tym bardziej niezrozumiałe, że w obecnych czasach trudno sobie wyobrazić przedsiębiorcę niekorzystającego z samochodu w prowadzeniu działalności gospodarczej. Co więcej, warto zauważyć, że samochód osobowy to dzisiaj nie tylko przywilej właściciela firmy, gdyż korzystają z niego pracownicy, traktujący go jako podstawowe narzędzie pracy.
Wydaje się zatem za uzasadnione stwierdzenie, że dla podmiotów, dla których tego rodzaju samochód jest niezbędny do prowadzenia działalności gospodarczej, podejście fiskusa stanowi w pewnym sensie naruszenie zasady sprawiedliwości prawa podatkowego rozumianego w sposób konstytucyjny, jako określenie jednakowych reguł dla wszystkich podatników uczestniczących w obrocie gospodarczym.
Agnieszka Litka
