Niebezpieczne drogi, dni i kierowcy

Wypadki drogowe i ich skutki w 2005 roku.

W 2005 roku odnotowano 48 100 wypadków drogowych:

- w porównaniu z rokiem 2003, kiedy to wydarzyło się 51 078 wypadków, liczba ta spadła o 2 978 (-5,8%),

- w porównaniu z 2004 rokiem, w którym zanotowaliśmy 51 069 wypadków, liczba ta zmniejszyła się o 2 969 (-5,8%).

W wyniku wypadków drogowych w 2005 roku 5444 osób poniosło śmierć:

- w porównaniu z rokiem 2003 nastąpił spadek o 196 osób (-3,5%),

- w stosunku do 2004 spadek o 268 (-4,7%).

W wypadkach rannych zostało 61 191 osób:

- w porównaniu do 2003 roku zmniejszyła się liczba osób, które zostały ranne o 2 709 (- 4,3%),

- w porównaniu do roku 2004 kiedy zanotowano 64 661 osób rannych, liczba ta spadła o 3 470 osób, tj. (-5,4%).

W 2005 roku do jednostek Policji zgłoszono 401 440 kolizji drogowych:

- w porównaniu do 2003 roku, w którym zgłoszono 367 700 kolizji, liczba wzrosła o33 740 (+9,2%),

- w porównaniu do 2004 roku, w którym odnotowano 424 938 kolizji liczba spadła o23 498 kolizji (-5,5%).

Czas powstawania wypadków drogowych w 2005 r.

W 2005 r. najwięcej wypadków miało miejsce w czerwcu, lipcu i sierpniu. W lipcu liczba wypadków drogowych stanowiła 9,9%, a w czerwcu i sierpniu 9,5% ogółu zdarzeń. Duża liczba wypadków w miesiącach letnich jest zjawiskiem obserwowanym od kilku lat. W tym bowiem okresie zwiększa się natężenie ruchu w związku z okresem wakacyjnym. Natomiast najmniejszą liczbę wypadków zarejestrowano w lutym i marcu.

Tendencja wypadków w 2005 roku

Dokonując podziału wypadków drogowych na poszczególne dni tygodnia, najwięcej zdarzeń odnotowano w piątki (16,5% ogółu) i soboty (14,8% ogółu) oraz w poniedziałki i czwartki (14,4% ogółu). Natomiast w niedziele miało miejsce najmniej wypadków drogowych (12,7 % ogółu) przy niestety, największej liczbie zabitych - 17% ogółu.

Zarówno w 2005 r. jak i w latach poprzednich, największe nasilenie wypadków wystąpiło w godzinach 16-19, a szczególnie między godziną 16 a 18, czyli w okresie bardzo dużego natężenia ruchu, w związku z powrotami z pracy. W godzinach 16-19 najwięcej osób zostało rannych, natomiast najwięcej osób zginęło w przedziale czasowym między godzinami 17-19 i 20-21.

Najmniej wypadków odnotowano w godzinach 24-5, w tym czasie również najmniej osób zostało rannych oraz poniosło śmierć.

Na występowanie wypadków drogowych wpływ mają także warunki atmosferyczne oraz oświetlenie, przy czym, ten ostatni czynnik jest uzależniony od pory dnia i pory roku.

Podobnie jak w roku 2004 najwięcej, bo 32 214, tj. 67% wypadków, wydarzyło się przy dobrych warunkach atmosferycznych. Tłumaczyć można to tym, że takie warunki atmosferyczne powodują obniżenie uwagi uczestników ruchu, skłaniają. do rozwijania większej prędkości przez kierujących pojazdami.

Miejsca powstawania wypadków drogowych

W 2005 roku zdecydowana większość wypadków, bo 34 273 wydarzyły się na obszarze zabudowanym (71,3%), zginęło w nich 2 495 osób, a 41 393 zostały ranne. Poza obszarem zabudowanym zaistniało 13 827 (28,7%) wypadków. W ich wyniku zginęło 2 949 osób, a rany odniosło 19 797 uczestników ruchu.

Mimo, iż większość wypadków wydarzyło się na obszarze zabudowanym, to w wyniku wypadków mających miejsce w obszarze niezabudowanym zginęło więcej osób. Przyczynę takiego stanu rzeczy upatrywać można w tym, że na obszarach niezabudowanych kierujący rozwijają większe prędkości, często w jednym samochodzie ginie więcej niż jedna osoba, a ponadto pomoc lekarska dociera znacznie później niż w miastach.

Na prostym odcinku drogi miało miejsce 27 585 wypadków (57,3% ogółu), śmierć w nich poniosło 3 697 osób, czyli 67,9% wszystkich zabitych, a rannych zostało 33 523 uczestników ruchu, co odpowiada 54,8% ogółu. Kolejnym szczególnie niebezpiecznym miejscem są skrzyżowania z drogą z pierwszeństwem przejazdu, na ich obszarze miały miejsce 10 164 wypadki (21,1 % ogółu), śmierć poniosło 600 osób (11 %), a obrażenia ciała odniosło 13 550 osób (22,1%).

W innych charakterystycznych miejscach występowania wypadków najwięcej, czyli 11% zanotowano na przejściach dla pieszych, 3,7% na poboczu a 2,5% przy wyjeździe z posesji.

W 2005 roku zdecydowana większość wypadków miała miejsce na drogach jednojezdniowych, dwukierunkowych - zdarzeń tych było 40 227, co stanowi 83,6% wszystkich wypadków, zginęło w nich 4 866 osób, a 51 423 zostały ranne. W stosunku do wszystkich poszkodowanych w wypadkach drogowych stanowi to odpowiednio 89,4% ogółu zabitych i84% ogółu rannych.

Koncentracja większości wypadków na prostych odcinkach dróg jednojezdniowych - dwukierunkowych oraz powiązanie tego z najczęstszymi przyczynami wypadków powodowanych przez kierujących (niedostosowanie prędkości do warunków ruchu, nieprawidłowe wykonywanie manewrów) świadczy o niedostosowaniu polskiej infrastruktury drogowej do wzrastającego natężenia ruchu. Brak postępu w tej dziedzinie może być jednym z istotniejszych czynników wpływających na utrzymywanie się niskiego stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym w Polsce.

Rodzaje wypadków drogowych

Spośród wszystkich rodzajów wypadków drogowych, na pierwsze miejsce wysuwają się zdarzenia, które zakwalifikować można do kategorii "zderzenie się pojazdów w ruchu". W 2005 roku wypadków takich było 22 159 co stanowiło 46,1% ogółu. W zdarzeniach tych śmierć poniosło 2 289 osób (42% wszystkich zabitych), a rannych zostało 32 040 osób (52,4% ogółu rannych).

Następnym, najczęściej występującym rodzajem wypadku, było "najechanie na pieszego". Takich zdarzeń w 2005 roku było 15 344 (31,9%), w ich wyniku zginęły 1 734 osoby (31,9%), a 14 551 zostało rannych (23,8%).

PRZYCZYNY I SPRAWCY WYPADKÓW

Wśród czynników mających decydujący wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego człowiek - droga - pojazd, jako czynnik sprawczy wypadków, na pierwsze miejsce zdecydowanie wysuwa się człowiek. To właśnie zachowanie się poszczególnych grup użytkowników dróg generalnie wpływa na powstawanie wypadków drogowych. Inne czynniki miały zdecydowanie mniejsze znaczenie.

Wypadki z winy kierującego

W 2005 roku większość wypadków spowodowali kierujący pojazdami, byli oni sprawcami 39 730 wypadków (co stanowi 82,6% ogółu), w wyniku tych zdarzeń śmierć poniosło 4 239 osób, a 53 429 zostało rannych.

Głównymi przyczynami wypadków było:

- niedostosowanie prędkości do warunków ruchu (11 419 wypadków),

- nieprzestrzeganie pierwszeństwa przejazdu (9 511 wypadków),

- nieprawidłowe wykonywanie takich manewrów jak: wyprzedzanie, omijanie, wymijanie (4 487 wypadków).

Analizując wiek i płeć kierowców, stwierdzić należy, iż najczęściej sprawcami wypadków w 2005 roku byli mężczyźni - kierujący pojazdami spowodowali 84,1%, natomiast kobiety 15,9% wypadków.

Największa liczba sprawców wśród kierujących występuje w przedziale wiekowym 25 - 39 lat. Niemniej jednak, szczególną uwagę należałoby zwrócić na kierowców - sprawców wypadków w wieku 18 - 24 lata, czyli na grupę "młodych kierowców". Niejednokrotnie cechuje ich brawura, a jednocześnie nie posiadają oni dużego doświadczenia w kierowaniu pojazdami. Problem ten występuje także w innych państwach europejskich i uznawany jest, obok przekraczania prędkości i jazdy po użyciu alkoholu lub narkotyków, za jeden z najpoważniejszych czynników oddziaływujących na stan bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Wypadki z winy pieszego

Kolejną grupą sprawców wypadków drogowych są piesi. W 2005 roku spowodowali oni 7 119 zdarzeń (14,8% ogółu wypadków), w wyniku których śmierć poniosło 979 (osób 17,9% ogółu zabitych), a rany odniosły 6 363 osoby (10,4% ogółu rannych).

Najczęstszą przyczyną było:

- nieostrożne wejście na jezdnię - 3 883 wypadki, (tj. 54,6% wszystkich zdarzeń spowodowanych przez pieszych),

- nieprawidłowe przekraczanie jezdni - 900 wypadków,

- przekraczanie jezdni w miejscu niedozwolonym - 627 wypadków.

W większości, ofiarami śmiertelnymi w tego typu wypadkach, byli właśnie piesi. W porównaniu do 2004 r. zanotowano mniejszą liczbę osób zabitych w wypadkach spowodowanych przez pieszych o 165 osób.

Nietrzeźwi uczestnicy wypadków drogowych.

W 2005 roku nietrzeźwi uczestniczyli w 6 798 wypadkach drogowych (14,1% ogółu wypadków), śmierć w nich poniosło 825 osób (15,1% ogółu zabitych), a 8 487 odniosło obrażenia ciała (13,9% ogółu rannych).

Nietrzeźwi uczestnicy ruchu w 2005 roku spowodowali 5 748 wypadków, tj. (11,9% ogółu wypadków). Najliczniejszą grupę nietrzeźwych sprawców wypadków stanowią kierujący. W odniesieniu do ogólnej liczby wypadków spowodowanych przez kierujących, nietrzeźwi stanowili 10,1%.

W 2005 roku kierujący będący pod wpływem alkoholu spowodowali 4 005 wypadków. Zginęło w nich 490 osób, a rannych zostało 5 609 osób. W porównaniu do 2004 roku nastąpił wzrost liczby wypadków o 117 (+3%).

W grupie nietrzeźwych kierujących największe zagrożenie bezpieczeństwa stanowili kierujący samochodami osobowymi, spowodowali oni 3 088 wypadków (77,1 % wypadków spowodowanych przez nietrzeźwych kierujących). Wskaźnik ten jest wyższy niż w roku poprzednim (2004 - 73,4%). W wypadkach zawinionych przez nietrzeźwych kierujących samochodami osobowymi zginęło 390 osób, tj. 79,6% śmiertelnych ofiar zdarzeń spowodowanych przez nietrzeźwych kierujących (2004 rok - 74,4%).

W porównaniu z rokiem ubiegłym stwierdzono wzrost liczby ujawnionych kierujących pojazdami, będących pod działaniem alkoholu (w stanie po użyciu oraz w stanie nietrzeźwości) o 18 671 osób.

Źródło: Komenda Główna Policji